Moderna, Pfizer kiếm hàng tỉ USD từ vắc xin COVID-19 tăng cường, còn cao hơn nếu được dùng như vắc xin cúm

Trong vài tháng qua, hai công ty sản xuất thuốc Mỹ cho rằng những người được tiêm vắc xin ngừa COVID-19 đầy đủ 2 liều sẽ cần thêm mũi liều tăng cường để duy trì sự bảo vệ theo thời gian và chống lại các biến thể SARS-CoV-2 mới.

Hiện danh sách các chính phủ ngày càng tăng, bao gồm cả Chile, Đức và Israel, đã quyết định cung cấp liều tăng cường cho những công dân lớn tuổi hoặc những người có hệ miễn dịch kém khi đối mặt với biến thể Delta lây lan nhanh.

Cuối ngày 12.8, Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) cho phép tiêm một liều vắc xin tăng cường từ Pfizer và Moderna cho những người có hệ thống miễn dịch bị tổn thương.

Pfizer cùng đối tác BioNTech (Đức) và Moderna cùng nhau chốt hơn 60 tỉ USD doanh thu từ các mũi tiêm vắc xin COVID-19 chỉ trong năm 2021 và 2022. Các thỏa thuận bao gồm việc cung cấp hai liều vắc xin ban đầu cũng như hàng tỉ USD trong các liều tăng cường tiềm năng cho các quốc gia giàu có.

Trong tương lai, các nhà phân tích dự báo doanh thu trên 6,6 tỉ USD cho Pfizer - BioNTech và 7,6 tỉ USD cho Moderna vào năm 2023, chủ yếu là từ doanh số bán liều vắc xin tăng cường. Cuối cùng, họ nhận thấy thị trường hàng năm đang ổn định ở mức khoảng 5 tỉ USD hoặc cao hơn, với các nhà sản xuất thuốc khác cạnh tranh để đạt được doanh số bán hàng đó.

Các nhà sản xuất vắc xin nói rằng có bằng chứng về mức độ kháng thể suy giảm ở những người được tiêm chủng sau 6 tháng, cũng như tỷ lệ nhiễm trùng đột phá ngày càng tăng ở các quốc gia bị ảnh hưởng bởi biến thể Delta, chứng minh nhu cầu tiêm nhắc lại.

Vắc xin mRNA của Pfizer - BioNTech có thể kém hiệu quả hơn của Moderna với biến thể Delta, theo hai báo cáo được đăng trên medRxiv vào ngày 8.9 trước khi đánh giá đồng cấp.

Trong một nghiên cứu trên 50.000 bệnh nhân thuộc Hệ thống Y tế Phòng khám Mayo, các nhà nghiên cứu nhận thấy hiệu quả của vắc xin Moderna chống lại nhiễm trùng đã giảm xuống 76% vào tháng 7 - khi biến thể Delta chiếm ưu thế - từ 86% vào đầu năm 2021. Trong cùng thời kỳ, các nhà nghiên cứu cho biết hiệu quả của vắc xin Pfizer - BioNTech đã giảm từ 76% xuống 42%. Thế nhưng cần phải nghiên cứu thêm để xác định xem liệu điều đó có bị ảnh hưởng bởi độ tuổi hoặc sức khỏe cơ bản của những người được tiêm vắc xin COVID-19 hay không.

Do đó vẫn chưa rõ bao nhiêu người sẽ cần liều vắc xin tăng cường và tần suất ra sao. Tiềm năng lợi nhuận của việc tiêm vắc xin tăng cường có thể bị giới hạn bởi số lượng đối thủ cạnh tranh tham gia vào thị trường. Ngoài ra, một số nhà khoa học đặt câu hỏi liệu có đủ bằng chứng cho thấy cần có liều vắc xin tăng cường hay không, đặc biệt là với những người trẻ hơn và khỏe mạnh. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã yêu cầu các chính phủ ngừng tiêm vắc xin COVID-19 nhắc lại cho đến khi có nhiều người hơn trên toàn thế giới nhận được liều ban đầu của họ.

"Chúng tôi không biết sức bật của thị trường sẽ như thế nào. Tại một thời điểm nào đó, đây sẽ trở thành một thị trường truyền thống hơn - chúng tôi sẽ xem xét các nhóm dân cư đang gặp rủi ro, chúng tôi đang tạo ra giá trị gì và số lượng sản phẩm phục vụ giá trị đó là bao nhiêu. Điều đó cuối cùng sẽ tác động đến giá cả", Chủ tịch Moderna - Stephen Hoge nói trong cuộc phỏng vấn vào tuần trước.

Pfizer từ chối bình luận về câu chuyện. Trong cuộc họp báo cáo thu nhập quý 2/2021 của Pfizer, các lãnh đạo công ty nói họ tin rằng liều vắc xin thứ ba sẽ cần thiết từ 6 đến 8 tháng sau khi tiêm đầy đủ 2 liều và theo định kỳ sau đó.

Nếu người dân cần sử dụng liều vắc xin COVID-19 theo định kỳ thì thị trường sẽ giống nhất với doanh nghiệp tiêm vắc xin cúm, nơi phân phối hơn 600 triệu liều mỗi năm. Theo Dave Ross, Giám đốc điều hành tại đơn vị vắc xin cúm Seqirus của CSL, 4 đối thủ đã chia cắt thị trường cúm Mỹ. Đây là thị trường sinh lợi cao nhất và chiếm khoảng một nửa doanh thu toàn cầu.

Nhà phân tích Steve Chesney của Atlantic Equities cho biết tỷ lệ tiêm phòng cúm ở các nước phát triển đã ổn định ở mức khoảng 50% dân số và vắc xin COVID-19 tăng cường có thể sẽ đi theo mô hình tương tự nếu được chấp thuận rộng rãi.

Theo dữ liệu của chính phủ Mỹ, việc tiêm phòng cúm có giá khoảng 18 đến 25 USD một liều và sự cạnh tranh đã giữ cho việc tăng giá trong tầm kiểm soát, với các nhà sản xuất tăng giá 4 hoặc 5% vào năm 2021.

Pfizer và Moderna có thể sở hữu sức mạnh định giá lớn hơn cho vắc xin COVID-19 của họ, ít nhất là ngay từ đầu, cho đến khi các đối thủ cạnh tranh xuất hiện. Pfizer ban đầu tính phí 19,50 USD mỗi liều cho vắc xin COVID-19 của mình ở Mỹ và 19,50 euro với Liên minh châu Âu (EU), nhưng đã tăng giá lần lượt 24% và 25% trong các giao dịch cung cấp tiếp theo.

AstraZeneca và Johnson & Johnson đều đang thu thập dữ liệu bổ sung về liều tăng cường vắc xin của họ. Novavax, Curevac và Sanofi cũng có thể được sử dụng cung cấp liều tăng cường, dù vắc xin COVID-19 của họ vẫn chưa nhận được bất kỳ sự cấp phép nào theo quy định.

Nhà phân tích Damien Conover của Morningstar, cho biết: “Rất nhiều công ty này thậm chí còn chưa có mặt trên thị trường. Tôi nghĩ trong vòng 1 năm tới, tất cả các công ty này sẽ có chiến lược tăng cường”.

Nhà phân tích Vamil Divan của Mizuho Securities dự kiến ​​sẽ có ít nhất 5 công ty tham gia thị trường vắc xin COVID-19 tăng cường trong vòng vài năm tới.

Vẫn còn nhiều điều chưa chắc chắn về cách thức triển khai vắc xin COVID-19 tăng cường ở Mỹ. Song có thể hoặc thậm chí có khả năng mọi người sẽ được tiêm tăng cường loại vắc xin COVID-19 khác với loại ban đầu mà họ được tiêm.

Viện Dị ứng và Các bệnh Truyền nhiễm Quốc gia Mỹ đang thử nghiệm phương pháp tiêm tăng cường kết hợp và các quốc gia khác đã sử dụng cái gọi là tiêm trộn mà không gặp vấn đề với chiến lược đó.

Một yếu tố có thể hạn chế tăng giá là nếu chính phủ Mỹ tiếp tục chi trả cho hầu hết hoặc tất cả các mũi tiêm được thực hiện trong nước, thay vì để nó cho các công ty bảo hiểm y tế tư nhân. Trong trường hợp đó, chính phủ Mỹ sẽ vẫn đàm phán giá trực tiếp với các nhà sản xuất vắc xin và có thể sử dụng sức mua của mình để ngăn chặn việc tăng giá.

Bijan Salehizadeh, Giám đốc điều hành của công ty đầu tư chăm sóc sức khỏe Navimed Capital, nói chính phủ Mỹ có thể sẽ muốn tiếp tục chi trả để giữ tỷ lệ tiêm chủng cao và ngăn chặn đợt bùng phát COVID-19 mới, đặc biệt nếu đảng Dân chủ vẫn còn nắm quyền.

Bijan Salehizadeh nói: “Tiền sẽ được chính phủ Mỹ trả cho đến khi vi rút biến mất hoặc biến đổi để ít độc hại hơn”.

Sơn Vân