Tổng thống Joe Biden ở đâu khi Taliban tiến vào Kabul?

Tổng thống Joe Biden và Phó Tổng thống Kamala Harris đã tránh xuất hiện trước ống kính khi Kabul, thủ đô của Afghanistan, đã rơi vào tay Taliban vào thứ Bảy và Chủ nhật.

Ông Biden đã dành cả cuối tuần tại Trại David - nơi nghỉ dưỡng của Tổng thống Mỹ, đi nghỉ khi tình hình trở nên tồi tệ hơn ở Afghanistan.

Dù đưa ra một tuyên bố bằng văn bản về Afghanistan vào hôm thứ Bảy nhưng ông Biden đã không quay video để trấn an người dân Mỹ khi có tin tức cho biết các quan chức đang tiêu hủy tài liệu trong Đại sứ quán Mỹ ở Kabul, thậm chí hạ cờ Mỹ khỏi địa điểm này.

Ông Biden vẫn chưa nói chuyện trực tiếp với người dân Mỹ trên máy quay sau khi Tổng thống Afghanistan - Ashraf Ghani bỏ trốn khỏi đất nước đến Tajikistan và Taliban tấn công dinh tổng thống ở Kabul, với quyền truy cập "độc quyền" được cấp cho mạng Al Jazeera có liên hệ với khủng bố .

Một quan chức chính quyền cấp cao tiết lộ rằng ông Biden sẽ nói với người Mỹ "trong vài ngày tới" về cuộc khủng hoảng ở Afghanistan.

Một thành viên Quốc hội trong cuộc gọi của ủy ban đối ngoại cho biết: "Chúng tôi đã nghe Taliban nhiều hơn chúng tôi nghe từ Biden", theo Phóng viên Nhà Trắng - Jacqui Heinrich của Fox News.

Các thành viên đảng Cộng hòa ở Quốc hội đã chỉ trích ông Biden vì đã đi nghỉ vào thời điểm như vậy.

Hạ nghị sĩ Michael McCaul (bang Texas) nói với CNN: "Đây sẽ là một vết nhơ với tổng thống này và nhiệm kỳ tổng thống của ông ấy. Và tôi nghĩ ông ấy sẽ dính máu vì những gì họ đã làm”.

"Tại sao Joe Biden lại đi nghỉ? Tôi không nghĩ rằng ông ấy đã trả lời một câu hỏi từ báo chí trong suốt cuối tuần này, vì vậy đây là một tình huống đáng sợ", Hạ nghị sĩ Jim Jordan (bang Ohio) cho hay.

"Tại sao Joe Biden lại trốn?", Thượng nghĩ sĩ Tom Cotton (bang Arkansas) thắc mắc.

Hạ nghị sĩ Lauren Boebert (bang Colorado) cáo buộc Biden tội "vô hiệu hóa nhiệm vụ". Hạ nghị sĩ Jim Banks (bang Indiana) và Hạ nghị sĩ Elise Stefanik (bang New York) cũng đưa ra lời chỉ trích ông Biden.

"Rõ ràng là chính quyền Biden đã không chuẩn bị, không lường trước được thảm họa này và Tổng thống đang trốn, ngủ quên trong tay lái", Hạ nghị sĩ Jim Banks nhận xét trên Twitter.

Ông Donald Trump kêu gọi Tổng thống Biden từ chức vì các tay súng Taliban nhanh chóng kiểm soát Afghanistan ngay khi quân đội Mỹ rút quân.

“Đã đến lúc Joe Biden phải từ chức trong xấu hổ vì những gì ông ấy đã làm với Afghanistan. Những gì ông Joe Biden đã làm với Afghanistan là một thất bại. Đây sẽ trở thành một trong những thất bại vĩ đại nhất trong lịch sử nước Mỹ!”, ông Trump nói.

Trong tuyên bố của mình hôm thứ Bảy, ông Biden cam kết sẽ không để xung đột ở Afghanistan tiếp tục, với lý do cái giá quá lớn mà cuộc chiến kéo dài 20 năm đã gây ra cho Mỹ.

Ông Biden đã cố gắng đổ lỗi cho cựu Tổng thống Donald Trump về tình huống này và cảnh báo Taliban rằng các cuộc tấn công nhắm vào nhân viên Mỹ sẽ "phải đối mặt với một phản ứng quân sự nhanh chóng, mạnh mẽ của Mỹ".

Ông Biden đã cho phép triển khai khoảng 5.000 binh sĩ Mỹ để đảm bảo "một cuộc rút quân có trật tự và an toàn của nhân viên Mỹ cùng các nhân viên đồng minh khác, đồng thời sơ tán có trật tự và an toàn những người Afghanistan đã giúp đỡ quân đội của chúng ta".

Theo Fox News, ông Biden chỉ đạo chính quyền của mình hỗ trợ Tổng thống Ghani và các nhà lãnh đạo Afghanistan khác khi họ theo đuổi "một thỏa thuận chính trị", song bề ngoài là để Taliban kiểm soát.

Ông Biden đã đưa ra một cảnh báo nghiêm khắc với Taliban, nói rằng "bất kỳ hành động nào của họ trên thực địa ở Afghanistan, khiến nhân viên Mỹ hoặc nhiệm vụ của chúng tôi gặp rủi ro ở đó, sẽ phải đối mặt với một phản ứng quân sự nhanh chóng và mạnh mẽ của Mỹ".

Tổng thống Mỹ kết luận bằng cách cho rằng ông Trump phải chịu trách nhiệm về tình huống này.

"Khi tôi nhậm chức, tôi thừa hưởng một thỏa thuận bị người tiền nhiệm cắt giảm - mà ông ấy mời Taliban thảo luận tại Trại David vào đêm 11.9.2019 - khiến Taliban ở vị trí mạnh nhất về mặt quân sự kể từ năm 2001 và áp đặt thời hạn cuối cùng của Lực lượng Mỹ vào ngày 1.5.2021. Một thời gian ngắn trước khi rời nhiệm sở, ông cũng đã giảm Lục quân Mỹ xuống mức tối thiểu là 2.500 người", Ông Biden viết.

"Tôi là Tổng thống thứ tư chủ trì sự hiện diện của quân đội Mỹ ở Afghanistan - hai đảng viên Cộng hòa, hai đảng viên Dân chủ. Tôi sẽ không và sẽ không chuyển cuộc chiến này sang lần thứ năm", ông Biden kết luận.

Sự sụp đổ nhanh chóng của các lực lượng quốc gia và chính phủ Afghanistan đã gây ra một cú sốc cho Tổng thống Biden và các thành viên cấp cao trong chính quyền của ông, những người chỉ tháng trước tin rằng có thể mất vài tháng trước khi chính phủ dân sự ở Kabul sụp đổ - một khoảng thời gian sau khi quân đội Mỹ rời đi trước lúc toàn bộ hậu quả của việc rút lui bị phơi bày. Xem chi tiết tại đây.

Taliban: "Chiến tranh tại Afghanistan đã kết thúc"

Hôm 15.8, phát ngôn viên Taliban nói với kênh Al Jazeera rằng chiến tranh ở Afghanistan đã chấm dứt, cho biết nhóm sẽ sớm thông báo chế độ và cách thức cai trị.

Người phát ngôn của văn phòng chính trị Taliban - Mohammad Naeem cho biết lực lượng này sẽ không nhắm mục tiêu bất cứ cơ quan ngoại giao hoặc trụ sở của nước nào.

Taliban đảm bảo sẽ giữ an toàn cho công dân và cơ quan đại diện ngoại giao của mọi quốc gia.

"Chúng tôi sẵn sàng đối thoại với tất cả và sẽ đảm bảo họ có sự bảo vệ cần thiết", ông Mohammad Naeem phát biểu với kênh Al Jazeera trụ sở tại Qatar.

Mohammad Naeem thông báo lực lượng Taliban đang thực hiện từng bước một cách có trách nhiệm và mong muốn đạt hòa bình với tất cả.

Theo Naeem, Taliban có được ngày hôm nay là thành quả của những nỗ lực và hy sinh trong suốt 20 năm. “Chúng tôi đã đạt được những gì chúng tôi mong mỏi. Đó là sự tự do của của đất nước chúng tôi, sự độc lập của dân tộc chúng tôi. Chúng tôi sẽ không cho phép bất cứ ai lấy vùng đất của chúng tôi để nhắm vào bất cứ ai. Chúng tôi không muốn làm hại người khác”, ông Naeem nói và cho biết Taliban sẽ không can thiệp vào công việc của các bên, cũng sẽ không cho phép ai can thiệp vào công việc của nhóm.

"Chúng tôi nghĩ rằng lực lượng nước ngoài sẽ không lặp lại thất bại của họ ở Afghanistan thêm một lần nữa", ông Naeem nói thêm, đồng thời cho biết Taliban sẵn sàng đối phó với lo ngại của cộng đồng quốc tế thông qua đối thoại.

Sơn Vân