Israel: Hàng trăm ca COVID-19 bệnh nặng dù tiêm 2 liều vắc xin Pfizer xảy ra ở đối tượng nào?
Khoa học - công nghệ - Ngày đăng : 22:45, 20/08/2021
Khoảng một nửa trong số 600 người Israel đang nhập viện vì bệnh COVID-19 nặng đã được tiêm hai liều vắc xin Pfizer. Đây là điều hiếm gặp trong số 5,4 triệu người Pfizer được tiêm vắc xin đầy đủ.
Phần lớn những bệnh nhân COVID-19 này đã được tiêm hai liều vắc xin Pfizer cách đây ít nhất 5 tháng, trên 60 tuổi và cũng mắc các bệnh mãn tính làm trầm trọng thêm tình trạng nhiễm vi rút. Chúng bao gồm từ bệnh tiểu đường đến bệnh tim và bệnh phổi, cũng như ung thư và các bệnh viêm được điều trị bằng thuốc ức chế hệ thống miễn dịch, theo cuộc phỏng vấn của Reuters với 11 bác sĩ, chuyên gia y tế và quan chức.
Những trường hợp nhiễm đột phá như vậy đã trở thành trung tâm của cuộc tranh luận toàn cầu về việc liệu các quốc gia được tiêm chủng cao có nên tiêm các liều vắc xin COVID-19 tăng cường hay không và cho những đối tượng nào.
Israel bắt đầu cung cấp liều vắc xin thứ ba cho những người từ 60 tuổi trở lên vào tháng 7, sau đó giảm độ tuổi tối thiểu đủ điều kiện xuống 50 và cung cấp thuốc tăng cường cho các nhân viên y tế cùng những người khác.
Mới đây, Bộ trưởng Y tế Israel cho biết người nước này trên 40 tuổi và giáo viên đủ điều kiện tiêm liều thứ ba của vắc xin Pfizer, hy vọng việc mở rộng chiến dịch tăng cường sẽ chống lại biến thể Delta.
Trích dẫn dữ liệu từ Israel và các phát hiện khác, Mỹ cho biết hôm 18.8 rằng sẽ cung cấp liều tăng cường cho tất cả người Mỹ bắt đầu từ tháng 9.
Các quốc gia khác, bao gồm cả Pháp và Đức, cho đến nay đã tiêm liều vắc xin tăng cường cho người già và những người có hệ miễn dịch kém.
Noa Eliakim-Raz, Trưởng khoa COVID-19 tại Trung tâm Y tế Rabin ở Petach Tikva, cho biết: “Các bệnh nhân được tiêm vắc xin đều lớn tuổi, không khỏe mạnh, thường nằm liệt giường trước khi nhiễm SARS-CoV-2, bất động và cần được điều dưỡng chăm sóc. Ngược lại, những bệnh nhân COVID-19 không được tiêm chủng mà chúng tôi thấy là những người trẻ, khỏe mạnh, đang làm việc và tình trạng của họ xấu đi nhanh chóng, phải thở oxy”.
Bộ Y tế Israel đã đưa ra báo động mới trong tuần này với báo cáo cho thấy hiệu quả chống lại bệnh nặng của vắc xin Pfizer dường như đã giảm từ hơn 90% xuống còn 55% ở những người từ 65 tuổi trở lên được tiêm mũi thứ hai vào tháng 1.
Các chuyên gia về dịch bệnh nói rằng không rõ các con số này mang tính đại diện như thế nào, nhưng đồng ý rằng nó liên quan đến bằng chứng cho thấy khả năng bảo vệ tổng thể của vắc xin chống lại nhiễm vi rút đang suy yếu.
Họ không thể nói điều đó là do khoảng thời gian đã trôi qua kể từ khi được tiêm vắc xin, khả năng tránh hệ miễn dịch của biến thể Delta rất dễ lây lan, tuổi và sức khỏe cơ bản của những người được tiêm chủng, hay sự kết hợp của tất cả các yếu tố này.
Các quan chức y tế ở Anh và Mỹ, hai quốc gia khác có tỷ lệ tiêm chủng cao và tỷ lệ nhiễm biến thể Delta tăng đột biến, đã báo cáo xu hướng tương tự.
Ở Anh, khoảng 35% số người nhập viện với ca bệnh Delta trong những tuần gần đây đã được tiêm hai liều vắc xin COVID-19. Gần 3/4 số ca nhiễm trùng đột phá ở Mỹ dẫn đến nhập viện hoặc tử vong là ở những người từ 65 tuổi trở lên, theo dữ liệu liên bang.
Các quan chức Mỹ cho biết kế hoạch tăng cường của họ dựa trên lo ngại rằng theo thời gian, vắc xin sẽ ít bảo vệ tránh khỏi các bệnh nghiêm trọng hơn, kể cả ở những người trẻ tuổi.
Giám đốc Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ - Rochelle Walensky cho biết: “Chúng tôi đang theo dõi các quốc gia khác một cách cẩn thận và lo ngại rằng sẽ trải qua những gì Israel đang chứng kiến, điều này đang làm trầm trọng thêm tình trạng nhiễm trùng theo thời gian ở những người đã tiêm vắc xin”.
Tổ chức Y tế Thế giới đã nhiều lần kêu gọi các nước giàu tạm hoãn tiêm vắc xin tăng cường khi nhiều nơi trên thế giới vẫn chưa tiếp cận được với những liều vắc xin COVID-19 đầu tiên của họ.
Phản ứng miễn dịch
Delta đã trở thành phiên bản thống trị của vi rút SARS-CoV-2 trên toàn cầu, làm bùng phát đại dịch đã giết chết hơn 4,4 triệu người.
Tại Israel, số ca mắc COVID-19 mới hàng ngày đã tăng từ những con số nhỏ trong tháng 6 lên khoảng 8.000 kể từ khi Delta xuất hiện. Khoảng một nửa số các ca mắc COVID-19 phần lớn ở mức độ nhẹ đến trung bình ở những người đã được tiêm vắc xin.
Những người được chủng ngừa đầu tiên ở Israel có nguy cơ cao, bao gồm cả những người từ 60 tuổi trở lên. Phản ứng miễn dịch của một số người có thể đã suy yếu khi biến thể Delta tấn công Israel. Song với những người khác có tình trạng sức khỏe tiềm ẩn rủi ro, vắc xin có thể không phát huy tác dụng.
Dror Mevorach, người đứng đầu khoa coronavirus tại Bệnh viện Hadassah ở thủ đô Jerusalem (Israel), nói: “Với một số người trong số họ, vắc xin không kích hoạt phản ứng miễn dịch, họ không có kháng thể, do bản thân bệnh tật hoặc do họ được điều trị bằng thuốc ức chế hệ thống miễn dịch”. Ông trích dẫn các ví dụ như bệnh bạch cầu lymphocytic mãn tính và ung thư hạch.
Trong số 3 triệu người Israel đã được tiêm vắc xin được bảo hiểm bởi Clalit (dịch vụ chăm sóc sức khỏe lớn nhất nước), 600 người đã mắc phải các ca bệnh nặng kể từ tháng 6. Theo Ran Balicer, Giám đốc đổi mới của Clalit, khoảng 75% trong số họ trên 70 tuổi và đã tiêm liều thứ 2 Pfizer cách đây ít nhất 5 tháng. Gần như tất cả họ đều mắc bệnh mãn tính.
Ran Balicer nói: “Chúng tôi hầu như không thấy những người trẻ tuổi được tiêm phòng trong tình trạng nghiêm trọng”.
Tại Anh, các bác sĩ đã mô tả những đặc điểm tương tự của những bệnh nhân được tiêm vắc xin bị bệnh nặng.
"Vì tuổi của họ, vì các bệnh đồng mắc (nhiều bệnh cùng lúc - PV), họ có thể là những người mà vắc xin không hoàn toàn hiệu quả như các nhóm tuổi khác", theo Tom Wingfield, giảng viên lâm sàng tại Trường Y học Nhiệt đới Liverpool.
Biến thể Delta đã thúc đẩy sự gia tăng các ca mắc COVID-19 và tử vong ở Mỹ, đặc biệt là ở các bang có tỷ lệ tiêm chủng vẫn còn thấp. Trong số những bệnh nhân được tiêm chủng nhiễm vi rút, có bằng chứng về việc những người lớn tuổi bị ảnh hưởng nặng nề hơn.
Ở bang Texas, 92% trường hợp nhiễm đột phá vắc xin dẫn đến tử vong là ở những người trên 60 tuổi và 75% mắc bệnh cơ bản đã biết khiến họ có nguy cơ cao mắc COVID-19, theo phát ngôn viên của bộ y tế công cộng.
Dữ liệu ban đầu ở Israel cho thấy các mũi tiêm thứ ba được thực hiện trong vài tuần qua đang làm giảm nguy cơ nhiễm trùng ở người lớn tuổi so với những người chỉ tiêm hai liều.
Ngay cả khi không có liều vắc xin tăng cường, các bác sĩ Israel nói rằng những bệnh nhân được tiêm chủng có xu hướng hồi phục nhanh hơn.
Yael Haviv-Yadid, Trưởng khoa chăm sóc bệnh nhân nghiêm trọng tại Trung tâm Y tế Sheba gần Tel Aviv, nói: "Những bệnh nhân được tiêm chủng mà tôi điều trị thường rời khỏi đơn vị điều trị tích cực trong khoảng ba ngày. Những bệnh nhân không được tiêm chủng phải mất một hoặc hai tuần cho đến khi ổn định".
Theo Alex Rozov, Trưởng khoa coronavirus tại Trung tâm Y tế Barzilai ở thành phố Ashkelon, ngay cả khi vắc xin không giúp họ khỏi bệnh thì có thể đã làm giảm bệnh của họ.
"Ấn tượng thận trọng của chúng tôi là những bệnh nhân được tiêm chủng mắc COVID-19, việc điều trị hiệu quả hơn ở những người có kháng thể", Alex Rozov cho hay.