Khẩu trang nào bảo vệ tốt trước biến thể Delta?
Khoa học - công nghệ - Ngày đăng : 10:40, 21/09/2021
Năm 2021 chứng kiến sự trỗi dậy của biến thể Delta dễ lây lan hơn, khiến nhiều quốc gia tiếp tục yêu cầu người dân đeo khẩu trang khi đến nơi công cộng (đặc biệt môi trường trong nhà). Bob Lahita, Giám đốc Viện nghiên cứu Bệnh tự miễn và Bệnh liên quan đến khớp thuộc Trung tâm y tế St.Joseph (Mỹ), cho rằng khẩu trang N95 có khả năng bảo vệ trước COVID-19 tốt nhất.
N95 (dùng trong phẫu thuật) là loại khẩu trang sử dụng một lần trong bệnh viện, lọc được ít nhất 95% hạt trong không khí. Bác sĩ Bob Lahita khuyến cáo nên dành khẩu trang N95 cho đối tượng thực sự cần, chẳng hạn nhân viên y tế hoặc người bị suy giảm miễn dịch.
Phương án thay thế N95 phổ biến là khẩu trang KN95 – sản phẩm của Trung Quốc đáp ứng tiêu chuẩn Mỹ. Nguyên liệu làm KN95 tương tự N95 và cũng lọc được ít nhất 95% hạt trong không khí.
Khẩu trang KF94 do Hàn Quốc sản xuất cũng có thể thay thế N95, hình dạng hơi khác biệt, hiệu quả lọc các hạt trong không khí đạt 94%.
Giáo sư Bob Bollinger thuộc trường Y (Đại học Johns Hopkins, Mỹ) cho rằng để tối ưu hóa khả năng bảo vệ trước biến thể Delta, nên sử dụng khẩu trang KN95 hoặc KF94 chất lượng tốt trong trường hợp nguy cơ cao.
Ông nhắc nhở thêm rằng, dù sử dụng khẩu trang loại tốt như N95, KN95 hay KN94 nhưng đeo không vừa mặt thì cũng không hoàn toàn hiệu quả: “Hãy đảm bảo khẩu trang vừa khít, không có khoảng trống quanh mũi, mặt và miệng. Đây là lý do tại sao khẩu trang phải có thanh nẹp điều chỉnh ngay phần mũi”.
Ngoài 3 loại trên thì bạn có thể dùng khẩu trang y tế - dễ dàng tìm thấy ở các cửa hàng hay hiệu thuốc. Dù khả năng bảo vệ thấp hơn N95 nhưng chúng vẫn đủ sức ngăn biến thể Delta lây lan, nên mua loại có ít nhất 3 lớp và đeo vừa mặt.
Không nên chỉ dùng một chiếc khẩu trang vải. Khẩu trang vải (dù có màng lọc) có thể bảo vệ người khác không dính giọt bắn từ người đeo nó. Song, khẩu trang vải không thể bảo vệ người đeo nó khỏi giọt bắn từ người khác.
“Khẩu trang vải tốt hơn không đeo khẩu trang nếu bạn không mua được khẩu trang dùng một lần, nhưng lại không hiệu quả bằng khẩu trang dùng một lần hay N95 vì không nhiều người giặt nó thường xuyên”, theo bác sĩ Bob Lahita.
Dù vậy, bạn có thể đeo khẩu trang vải cùng khẩu trang y tế phía trong.
Đeo khẩu trang theo môi trường và nguy cơ
Mỗi loại khẩu trang có khả năng bảo vệ khác nhau. Mức độ cần bảo vệ của mỗi người cũng không giống nhau và tùy trường hợp cụ thể mà ta cần sự bảo vệ cao hay thấp.
Người chưa tiêm vắc xin, bị suy giảm miễn dịch hoặc có nguy cơ mắc COVID-19 thì nên đeo loại khẩu trang tốt nhất có thể mua được (N95, KN95, KF94, đeo 2 khẩu trang). Khẩu trang đặc biệt quan trọng nếu người đeo ở trong khu vực có tỷ lệ lây nhiễm vi rút SARS-CoV-2 cộng đồng cao hoặc tỷ lệ chủng ngừa thấp.
Khi ở nơi nguy cơ cao như đi phương tiện công cộng hay đến cơ sở y tế, bạn nên dùng khẩu trang có khả năng bảo vệ cao.
Nếu đã tiêm đầy đủ vắc xin hoặc thuộc nhóm nguy cơ thấp thì bạn đeo khẩu trang y tế dùng một lần hàng ngày là được, theo bác sĩ Bob Lahita.
Trong thời gian đại dịch hoành hành, trên thị trường xuất hiện không ít khẩu trang giả kém chất lượng. Khẩu trang N95 thường phải được cơ quan chức năng các nước phê duyệt để đủ kiện sử dụng trong y tế, nhưng KN95 và KF94 lại không chịu quản lý gắt gao như vậy.
Danh sách nhà sản xuất được cơ quan chức năng chấp nhận có thể là nguồn tham khảo hữu ích. Với KF94, người dân nên mua từ nhà sản xuất Hàn Quốc.