Hành trình phát minh vắc xin AstraZeneca được xuất bản tại Việt Nam

Trong cuộc chiến chống COVID-19, vắc xin được xem là vũ khí hiệu quả nhất để giúp đẩy lùi bệnh dịch nhằm đưa cuộc sống của người dân trở về trạng thái “bình thường mới”. Chính vì thế, nhiều quốc gia trên thế giới trong đó có Việt Nam đang nỗ lực đẩy nhanh độ phủ vắc xin trong toàn dân. Trong nhiều loại vắc xin đang được sử dụng hiện nay, vắc xin AstraZeneca do Đại học Oxford và hãng dược AstraZeneca của Anh phát minh đã đóng góp một phần rất lớn vào cuộc chiến chống COVID-19 trên toàn cầu.

Để giúp bạn đọc Việt Nam hiểu thêm về hành trình phát minh ra vắc xin AstraZeneca, Medinsights  (Nhà sách Sức khỏe) của Việt Nam đã quyết định mua bản quyền và xuất bản cuốn sách Vaxxers: The Inside Story of the Oxford AstraZeneca Vaccine and the Race Against the Virus của hai nhà khoa học Sarah Gilbert, Catherine Green. Sách đang trong quá trình chuyển ngữ sang tiếng Việt, dự kiến sẽ phát hành trên toàn quốc vào đầu tháng 11.2021.

Ngày 1.1.2020, Sarah Gilbert – nữ giáo sư chuyên nghiên cứu vắc xin của Viện Jenner thuộc Đại học Oxford (Anh) đã đọc một bài báo về bốn người Trung Quốc mắc một chứng viêm phổi kỳ lạ. Trong vòng hai tuần, bà và nhóm của mình đã nghiên cứu và điều chế thành công một loại vắc xin chống lại mầm bệnh chưa từng có từ trước đến nay. Chính loại vắc xin này đã giúp hàng triệu người trên thế giới giữ được mạng sống trước làn sóng đại dịch COVID-19, đó là vắc xin AstraZeneca.

Cuốn sách sẽ giúp bạn đọc tiếp cận với lời kể của chính Giáo sư Sarah Gilbert cùng đồng nghiệp của bà là Tiến sĩ Catherine Green, tiết lộ những câu chuyện chưa từng được công bố trong quá trình phát minh điều chế ra AstraZeneca

Bằng sự khiêm tốn, cả Giáo sư Gilbert và Tiến sĩ Green chỉ nhận mình là những “nhà khoa học bình thường” đang cố gắng làm những việc có ích cho con người bằng cách tạo ra một loại vắc xin an toàn trong thời gian sớm nhất có thể.

Cả hai nhà khoa học Sarah và Catherine cho rằng không có cách nào hiệu quả hơn về chi phí để cải thiện tuổi thọ và chất lượng cuộc sống của một người so với một loại vắc xin chống lại một căn bệnh khó chịu. Tuy nhiên, sự do dự về vắc xin lại là một vấn đề khác. Và nó phản ánh sự quan tâm lo lắng của họ khi họ dành nhiều đoạn trong cuốn sách của mình để làm sáng tỏ nghiên cứu của mình và đặt những rủi ro của việc tiêm chủng vào hoàn cảnh thực tế.

Nhiều chương trong cuốn sách cũng đưa bạn đọc đến phòng thí nghiệm để tìm hiểu xem khoa học sẽ cứu chúng ta như thế nào khỏi đại dịch COVID-19 và cách chúng ta có thể chuẩn bị “sống chung với vi rút” như thế nào.

Cuốn sách được tạp chí  Financial Times đánh giá là “Xuất sắc và đáng đọc... Quá trình sản xuất vắc xin chưa bao giờ được giải thích rõ ràng hơn... Green viết xúc động về sự giao thoa khó khăn giữa công việc và cuộc sống gia đình... Vaxxers hay đến nỗi cuốn sách sẽ được đọc rất lâu sau khi đại dịch kết thúc, như một cuốn sách sống động của nghiên cứu trong hành động và cách phản ứng của các cá nhân khi đối mặt với một trường hợp khẩn cấp”.

Đây là một trong những khoảnh khắc hoành tráng và tiên phong nhất trong lịch sử nhân loại, có thể so sánh với cuộc chạy đua đưa con người lên mặt trăng, việc phát hiện ra DNA hay lần đầu tiên đi lên đỉnh Everest . Thuốc chủng ngừa Oxford AstraZeneca là một chiến thắng và những người tạo ra nó là những người cứu rỗi cuộc sống. Khoa học là chiến lược rút lui, miễn là chúng ta cung cấp khoa học một cách công bằng cho thế giới - như tất cả những người đáng kinh ngạc đằng sau vắc-xin Oxford AstraZeneca luôn mong muốn - thực sự là "Vắc-xin của Nhân dân" .Jeremy Farrar, Giám đốc Wellcome Trust

 - Giáo sư Sarah Gilbert

Sarah Gilbert là Giáo sư về vắc xin tại Viện Jenner thuộc Đại học Oxford. Dành trọn sự nghiệp của mình để phát triển vắc-xin chống lại các bệnh truyền nhiễm, kể từ tháng 1 năm 2020, bà là Trưởng Dự án Oxford về vắc-xin Oxford-AstraZeneca. Giáo sư Gilbert có hơn 25 năm kinh nghiệm trong việc thiết kế và phát triển sớm các vắc xin mới, cam kết nâng cao hiểu biết của công chúng về khoa học. Năm 2021, bà được trao tặng tước hiệu Damehood trong buổi lễ Queen's Birthday Honours.

 - Tiến sĩ Catherine Green

Tiến sĩ Cath Green là Phó Giáo sư về Động lực học Nhiễm sắc thể tại Di truyền học Wellcome, Thành viên Nghiên cứu Cấp cao tại Đại học Exeter, và Trưởng Cơ sở Sản xuất Sinh học Lâm sàng của Đại học Oxford. Là một chuyên gia sản xuất vắc xin cho các thử nghiệm lâm sàng, bà là một phần không thể thiếu của dự án Thuốc chủng ngừa Oxford. Năm 2021, bà được trao tặng tước hiệu OBE trong buổi lễ Queen's Birthday Honours.

Tiểu Vũ