Nhiều thay đổi trong chính sách hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động gặp khó khăn do dịch COVID-19

Nghị quyết vừa ban hành có nhiều thay đổi, cụ thể như sau:

Về chính sách tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất, người sử dụng lao động đã đóng đủ bảo hiểm xã hội (BHXH) hoặc đang tạm dừng đóng vào Quỹ hưu trí và tử tuất đến hết tháng 1.2021 mà bị ảnh hưởng bởi đại dịch COVID-19 phải giảm từ 10% lao động tham gia BHXH trở lên so với thời điểm tháng 1.2021 thì người lao động và người sử dụng lao động được tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất 6 tháng, kể từ thời điểm nộp hồ sơ đề nghị.

Chính sách hỗ trợ tiền mặt cho lao động tạm hoãn hợp đồng lao động, nghỉ việc không hưởng lương được sửa đổi, bổ sung theo hướng mở rộng đối tượng hưởng chính sách là “người lao động làm việc theo hợp đồng lao động, đang tham gia BHXH bắt buộc” chứ không quy định cụ thể làm việc tại các đơn vị sự nghiệp công lập, cơ sở giáo dục... như Nghị quyết số 68 quy định.

Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động bị ngừng việc vì lý do theo khoản 3 Điều 99 Bộ luật Lao động; đang tham gia BHXH bắt buộc tính đến thời điểm ngay trước khi ngừng việc và thuộc một trong các trường hợp sau:

Phải điều trị COVID-19, cách ly y tế, trong các khu vực bị phong tỏa hoặc không thể đến địa điểm làm việc do yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo nguyên tắc của Chỉ thị số 16; do người sử dụng lao động phải tạm dừng hoạt động theo yêu cầu của cơ quan nhà nước… trong thời gian từ ngày 1.5.2021 đến hết ngày 31.12.2021 được hỗ trợ một lần 1.000.000 đồng/người.

Về chính sách hỗ trợ người lao động chấm dứt hợp đồng lao động, người lao động làm việc theo hợp đồng lao động, đang tham gia BHXH bắt buộc, phải chấm dứt hợp đồng lao động trong thời gian từ ngày 1.5.2021 đến hết ngày 31.12.2021.

Ngoài ra, còn phải thuộc một trong các trường hợp sau: Phải cách ly y tế, trong các khu vực bị phong tỏa hoặc không thể đến địa điểm làm việc do yêu cầu của cơ quan Nhà nước; do người sử dụng lao động bị tạm dừng hoạt động theo yêu cầu của cơ quan Nhà nước để phòng chống dịch COVID-19… nhưng không đủ điều kiện hưởng trợ cấp thất nghiệp được hỗ trợ một lần 3.710.000 đồng/người.

Người cao tuổi và người khuyết tật nặng, người khuyết tật đặc biệt nặng theo quy định tại khoản 5 và khoản 6 Điều 5 của Nghị định số 20/2021/NĐ-CP ngày 15.3.2021 của Chính phủ, phải điều trị nhiễm COVID-19 (F0) hoặc cách ly y tế theo quy định của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền (F1) thì được ngân sách Nhà nước hỗ trợ thêm 1 triệu đồng/người trong thời gian điều trị, cách ly từ ngày 27.4.2021 đến hết ngày 31.12.2021.

Về chính sách hỗ trợ hộ kinh doanh, nghị quyết quy định hộ kinh doanh (có đăng ký kinh doanh và có trong danh bạ của cơ quan thuế; hộ kinh doanh sản xuất nông, lâm, ngư nghiệp, làm muối và những người bán hàng rong, quà vặt, buôn chuyến, kinh doanh lưu động, kinh doanh thời vụ, làm dịch vụ có thu nhập thấp không phải đăng ký hộ kinh doanh) phải dừng hoạt động từ 15 ngày liên tục trở lên do yêu cầu của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền để phòng chống dịch COVID-19 hoặc thực hiện Chỉ thị số 16 trong thời gian từ ngày 1.5.2021 đến hết ngày 31.12.2021 được ngân sách Nhà nước hỗ trợ một lần 3.000.000 đồng/hộ.

Chính sách cho vay trả lương ngừng việc bổ sung như sau: Người sử dụng lao động được vay vốn tại Ngân hàng chính sách xã hội với lãi suất 0% và không phải thực hiện biện pháp bảo đảm tiền vay. Mục đích để trả lương ngừng việc đối với người lao động đang tham gia BHXH bắt buộc phải ngừng việc từ 15 ngày liên tục trở lên theo quy định tại khoản 3 Điều 99 Bộ luật Lao động, trong thời gian từ ngày 1.5.2021 đến hết ngày 31.3.2022.

Mức cho vay tối đa bằng mức lương tối thiểu vùng đối với số người lao động theo thời gian trả lương ngừng việc thực tế tối đa 3 tháng. Thời hạn vay vốn dưới 12 tháng.

Đối với cho vay trả lương phục hồi sản xuất, đối tượng là người sử dụng lao động phải tạm dừng hoạt động do yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền để phòng chống dịch COVID-19, thực hiện Chỉ thị số 16 và người sử dụng lao động hoạt động trong lĩnh vực vận tải, hàng không, du lịch, dịch vụ lưu trú và đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng trong thời gian từ ngày 1.5.2021 đến hết ngày 31.3.2022.

Theo đó, đối tượng này được vay vốn tại Ngân hàng Chính sách xã hội với lãi suất 0% và không phải thực hiện biện pháp bảo đảm tiền vay để trả lương cho người lao động. Mức cho vay tối đa bằng mức lương tối thiểu vùng đối với số người lao động làm việc theo hợp đồng lao động và đang tham gia BHXH bắt buộc theo thời gian trả lương thực tế tối đa 3 tháng. Thời hạn vay vốn dưới 12 tháng.

Nghị quyết cũng quy định số thực chi của các địa phương. Trường hợp dịch bệnh xảy ra trên phạm vi lớn, ngân sách địa phương không đủ nguồn lực để thực hiện, căn cứ đề nghị của UBND cấp tỉnh, Bộ Tài chính bổ sung ngân sách cho địa phương tối đa bằng 70% mức dự kiến đề xuất ngân sách Trung ương hỗ trợ để kịp thời thực hiện chính sách.

Sau khi địa phương có báo cáo kết quả chi ngân sách hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động (địa phương chịu trách nhiệm về tính xác thực của số liệu báo cáo), Bộ Tài chính bổ sung hoặc thu hồi dự toán ngân sách Trung ương trên cơ sở thực tế hỗ trợ đối tượng theo quy định; tổng hợp báo cáo Thủ tướng Chính phủ tình hình, kết quả thực hiện.

Lam Thanh