Lâm Đồng: Phát hiện thủ đoạn ‘lách luật’ để phân lô, tách thửa nhằm trục lợi

Bát nháo phân lô, bán nền ở Bảo Lộc

Thanh tra tỉnh Lâm Đồng mới thông báo kết luận thanh tra về trách nhiệm Chủ tịch UBND TP Bảo Lộc trong công tác quản lý, sử dụng đất và quản lý đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn.

Kết luận thanh tra cho thấy việc xây dựng kế hoạch sử dụng đất hàng năm trên địa bàn TP Bảo Lộc còn chưa thật sự phù hợp, chưa sát với tình hình tại địa phương. Trong kế hoạch sử dụng đất năm 2018, 2019 trình UBND tỉnh phê duyệt, UBND TP Bảo Lộc chưa tham mưu ban hành kèm theo danh mục các công trình, dự án cần giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất. Việc này là chưa thực hiện đúng theo quy định của Khoản 1, Điều 52, Luật Đất đai năm 2013.

Về công tác quản lý đối với một số điểm mà người dân tự đầu tư hạ tầng, hiến đất nhằm mục đích phân lô, tách thửa trên địa bàn, Thanh tra tỉnh cho biết thời gian qua, việc các hộ gia đình, cá nhân tự đầu tư hạ tầng nhằm mục đích phân lô, tách thửa trên địa bàn TP Bảo Lộc có diễn biến phức tạp.

Đáng chú ý, trên các trang mạng xã hội có nhiều thông tin, quảng cáo về các “dự án bất động sản”, nhưng thực sự do một số môi giới bất động sản tự đặt tên và đăng tin quảng cáo nhằm thu hút người mua. Trên thực tế, các “dự án” này đều không được cơ quan thẩm quyền cấp phép.

Hiện tượng này cũng được nhiều cơ quan báo chí phản ảnh, dẫn đến phát sinh dư luận không tốt về công tác quản lý nhà nước về đất đai. Tuy nhiên, công tác chỉ đạo của Thành uỷ, công tác quản lý của UBND TP Bảo Lộc còn lúng túng, chưa chặt chẽ, chưa kiên quyết, dẫn đến việc nhiều trường hợp vi phạm nhưng chưa được xử lý kịp thời.

Điển hình, một số trường hợp, người sử dụng đất đã hiến đất, sau đó tiếp tục xây dựng công trình; cá biệt có một số điểm còn làm hàng rào, xây dựng nhà bảo vệ. Đây là hành vi lấn chiếm đất công. Bản chất của việc hiến đất chủ yếu vẫn là nhằm mục đích phân lô, tách thửa, phục vụ lợi ích cá nhân chứ không phải là để phục vụ lợi ích công cộng, không thuộc đối tượng được nhà nước khuyến khích.

Về hồ sơ, Thanh tra tỉnh Lâm Đồng chỉ rõ, người sử dụng đất không lập "văn bản tặng cho quyền sử dụng đất theo quy định" mà chỉ lập "đơn xin hiến đất" và UBND xã ghi nội dung "kính chuyển" các cơ quan giải quyết. Vì vậy, không xác định được bên nhận tặng là cho tổ chức, hộ gia đình, cá nhân hay cộng đồng dân cư nào. Việc cơ quan đăng ký đất đai xác định UBND các xã, phường là tổ chức nhận tặng cho quyền sử dụng đất được hiến là chưa đủ cơ sở, vì các đơn vị này chỉ "kính chuyển" các cấp thẩm quyền xem xét việc hiến đất làm đường.

Trong khi đó, theo quy định tại Nghị định số 43 của Chính phủ, "trường hợp người sử dụng đất tặng cho quyền sử dụng đất để xây dựng công trình công cộng" được áp dụng với người sử dụng đất tặng quyền sử dụng đất (cho tổ chức, hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư) để tạo mặt bằng xây dựng các công trình công cộng vì mục đích chung. Các trường hợp hiến đất và tự mở đường, tách thửa trên địa bàn TP Bảo Lộc thời gian qua chủ yếu nhằm mục đích cá nhân, để đủ điều kiện tách thửa nên không thuộc đối tượng áp dụng quy định.

Ngoài ra, Thanh tra tỉnh Lâm Đồng còn chỉ ra tình trạng người dân tự xây dựng đường giao thông trên đất nông nghiệp là không đúng quy định. Việc hình thành các con đường không theo quy hoạch, kế hoạch của địa phương đã gián tiếp ảnh hưởng đến các chỉ tiêu cơ cấu sử dụng đất. Việc này còn tiềm ẩn nguy cơ hình thành các điểm dân cư mới không đúng quy hoạch do hiện nay diện tích đất này được rao bán dưới hình thức các “dự án bất động sản” để lừa đảo đối với người mua.

Buông lỏng quản lý nhằm tách thửa cho một số cá nhân

Theo Thanh tra tỉnh Lâm Đồng, UBND TP Bảo Lộc chưa thực sự chặt chẽ, có biểu hiện buông lỏng công tác quản lý sử dụng đất đai, quản lý hoạt động xây dựng hạ tầng nhằm tách thửa của một số cá nhân trên địa bàn.

Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh cũng có dấu hiệu buông lỏng công tác thẩm định hồ sơ, cố ý bỏ qua các sai phạm trong quá trình thẩm định hồ sơ và đề nghị Sở Tài nguyên - Môi trường ký cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sau khi tách thửa cho các trường hợp không đảm bảo các điều kiện.

Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai TP Bảo Lộc còn phụ thuộc quá nhiều vào công tác thẩm định của Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh và sự chỉ đạo của Sở Tài nguyên - Môi trường. Do đó, việc lập hồ sơ với một số trường hợp hiến đất mở đường chưa đảm bảo các quy định.

Đáng chú ý, với các sai phạm này, Thanh tra tỉnh Lâm Đồng chỉ rõ trách nhiệm của chủ tịch và nguyên chủ tịch UBND TP Bảo Lộc (theo thời gian giữ chức vụ) trước chủ tịch UBND tỉnh đối với các tồn tại, hạn chế trong việc chỉ đạo, tổ chức thực hiện công tác quản lý, sử dụng đất và quản lý đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn.

Giám đốc Sở Tài nguyên - Môi trường chịu trách nhiệm trước UBND tỉnh trong công tác tham mưu, chỉ đạo hoạt động, đặc biệt việc chỉ đạo áp dụng quy định về “tặng cho” quyền sử dụng đất tại các cơ quan thuộc Sở chưa đúng quy định của pháp luật, nhưng không có biện pháp phát hiện, xử lý kịp thời.

Ngoài ra, Thanh tra tỉnh Lâm Đồng cũng kiến nghị UBND tỉnh chuyển cơ quan công an để tiếp tục điều tra, làm rõ và xử lý các sai phạm đối với các cơ quan, cá nhân có trách nhiệm trong việc chỉ đạo, thực hiện các trình tự, thủ tục liên quan dẫn đến các sai phạm trong việc hiến đất, ghi nhận hiện trạng đường giao thông để giải quyết hồ sơ tách thửa trên địa bàn TP Bảo Lộc.

Hồ Đông