Không cần phẫu thuật vẫn cùng lúc điều trị sỏi đường mật và nang giả tụy khổng lồ
Tiến bộ y học - Ngày đăng : 17:37, 26/10/2021
Ngày 26.10, BSCK2 Phạm Thanh Phong, Phó giám đốc chuyên môn Bệnh viện đa khoa Trung ương Cần Thơ (BVĐKTƯCT) cho biết các bác sĩ Khoa Nội soi vừa thành công trong một ca bệnh khó. Đó là phải dẫn lưu nang giả tụy viêm mủ vào dạ dày, kết hợp nội soi mật tụy ngược dòng đặt stent ống mật chủ cho bệnh nhân nhiễm trùng nặng do sỏi ống mật chủ mà không cần phải phẫu thuật.
Bệnh nhân là ông T.V.B (SN 1965, ngụ huyện Đông Hải, tỉnh Bạc Liêu) được tuyến trước chuyển đến BVĐKTƯCT vào lúc 3 giờ ngày 21.10 trong tình trạng nhiễm trùng nặng, sốt cao, lạnh run, môi khô, đau nhiều thượng vị và hạ sườn phải. Bệnh nhân có tiền sử sỏi mật đã lâu, thường xuyên đau thượng vị và điều trị không giảm.
Kết quả kiểm tra chụp cắt lớp vi tính bụng có cản quang ghi nhận vị trí cạnh dưới gan trái, cạnh trên dạ dày, bờ trên tụy có 1 nang kích thước tương đương 109 x 72mm. Nang có thành dày, bên trong chứa dịch đậm độ cao, chèn ép vào dạ dày, ống mật chủ giãn 17mm đoạn cuối có sỏi đường kính tương đương 13mm.
Bệnh nhân được chẩn đoán nhiễm trùng đường mật do sỏi đoạn cuối ống mật chủ, bị nang giả tụy bội nhiễm và rối loạn đông máu.
Các bác sĩ đã tiến hành hồi sức nội khoa tích cực, đồng thời hội chẩn thực hiện nội soi mật tụy ngược dòng đặt stent và dẫn lưu nang qua nội soi. Tổng trạng toàn thân bệnh nhân suy kiệt nặng, thể trạng yếu, nhiễm trùng nặng, rối loạn đông máu nên phương pháp này là lựa chọn tối ưu.
BSCK2 Nguyễn Thị Quỳnh Mai, Trưởng khoa Nội soi, BSCK1 Nguyễn Văn Vĩnh (Khoa Phẫu thuật - Gây mê hồi sức) thực hiện, ghi nhận khối nang giả tụy chèn ép toàn bộ vùng thân vị phía bờ cong nhỏ. Các bác sĩ xác định điểm chọc dò ở thân vị, dùng dao kim cắt vào được nang, đặt stentpigtails, nhiều mủ đục chảy ra.
Đồng thời bệnh nhân cũng được nội soi mật tụy ngược dòng đặt stent ống mật chủ dẫn lưu mật. Thời gian thực hiện trong khoảng 45 phút.
Ngày 26.10, bệnh nhân tỉnh táo, không sốt, không còn đau bụng, tình trạng nhiễm trùng đã cải thiện rõ. Hiện bệnh nhân đang được theo dõi và điều trị tại Khoa Nội tiêu hóa - huyết học truyền máu.
Theo BSCK2 Bồ Kim Phương, Trưởng khoa Nội tiêu hóa - huyết học truyền máu: “Sỏi đường mật không được điều trị sớm sẽ dẫn đến nhiều biến chứng nặng, trong đó có biến chứng viêm tụy cấp do sỏi rớt xuống kẹt ở đoạn cuối ống mật chủ.
Bệnh nhân này là di chứng của một chuỗi bệnh lý kéo dài xuất phát từ sỏi đường mật không được điều trị triệt để nên nhập viện trong tình trạng nhiễm trùng nặng có nguy cơ ảnh hưởng tính mạng nếu không được can thiệp kịp thời”.
Theo bác sĩ Phương, nguyên nhân của nang giả tụy thường song song với viêm tụy cấp. Khoảng 70-85% những trường hợp viêm tụy cấp thường liên quan đến bia rượu. Các nang giả tụy có kích thước từ 6cm trở xuống có thể tự khỏi nhờ điều trị bảo tồn với tỷ lệ khoảng 20-70%. Đối với các nang tồn tại trên 6 tuần kích thước từ 6cm trở lên có triệu chứng hoặc có biến chứng được chỉ định can thiệp điều trị.
Trước đây, các trường hợp tương tự phẫu thuật bóc tách nang hay mở thông nang ruột kết hợp với mở ống mật lấy sỏi là phương pháp chủ yếu để giải quyết triệt để nguyên nhân và biến chứng của sỏi đường mật và nang giả tụy. Tuy nhiên bệnh nhân phải chịu một cuộc phẫu thuật lớn, đặc biệt đối với bệnh nhân này tỷ lệ tử vong và biến chứng tương đối cao nếu thực hiện phẩu thuật mổ mở.
Hiện nay, dẫn lưu nang giả tụy bằng stent đặt xuyên thành dạ dày và tá tràng qua nội soi kết hợp dẫn lưu đường mật được xem như một thủ thuật hiệu quả và an toàn hơn. Bệnh nhân tránh được cuộc phẫu thuật nặng nề, đây là kỹ thuật xâm lấn tối thiểu với hiệu quả tối đa đối với người bệnh.
Các bác sĩ cũng khuyến cáo mọi người khi có sỏi đường mật nên đi khám sớm để được hướng dẫn điều trị tránh các biến chứng nguy hiểm về sau.