Châu Âu lại thành tâm chấn COVID-19 gây rùng mình, Anh, Đức, Hà Lan, Nga phải suy tính biện pháp mới

Châu Âu chiếm hơn một nửa số ca COVID-19 trung bình trong 7 ngày qua trên toàn cầu và khoảng một nửa số ca tử vong mới nhất do bệnh này, theo thống kê của Reuters, mức cao nhất kể từ tháng 4.2020 khi vi rút SARS-CoV-2 lần đầu tiên xâm nhập vào Ý.

Sự xáo trộn mới đến khi các chiến dịch tiêm vắc xin COVID-19 thành công đã tăng cao trước những tháng mùa đông và mùa cúm.

Khoảng 65% dân số của Khu vực kinh tế châu Âu (EEA), bao gồm Liên minh châu Âu (EU), Iceland, Liechtenstein và Na Uy, đã nhận được hai liều vắc xin COVID-19, nhưng tốc độ đã chậm lại những tháng gần đây.

Tỷ lệ tiếp nhận vắc xin ở các nước Nam Âu là khoảng 80%, nhưng sự chần chừ đã cản trở việc triển khai tiêm phòng COVID-19 ở Nga, các nước Trung và Đông Âu, dẫn đến các đợt bùng phát dịch có thể lấn át dịch vụ chăm sóc sức khỏe.

Đức, Pháp và Hà Lan cũng đang trải qua sự gia tăng các ca mắc COVID-19, cho thấy thách thức ngay cả với các chính phủ có tỷ lệ chấp nhận cao và hy vọng vắc xin sẽ mang lại cuộc sống gần mức bình thường.

Chắc chắn số ca nhập viện và tử vong do COVID-19 thấp hơn nhiều so với một năm trước, nhưng sự khác biệt lớn giữa các quốc gia trong việc sử dụng vắc xin và liều tăng cường cùng các biện pháp như giãn cách xã hội nên khó có thể đưa ra kết luận cho toàn khu vực.

Sự kết hợp giữa việc hấp thu vắc xin thấp ở một số bộ phận, suy giảm khả năng miễn dịch ở những người được tiêm vắc xin COVID-19 sớm, không đeo khẩu trang lẫn giãn cách xã hội khi chính phủ nới lỏng các biện pháp hạn chế trong mùa hè có thể là nguyên nhân, các nhà vi rút học và chuyên gia y tế công cộng nói với Reuters.

Lawrence Young, nhà vi rút học tại Trường Y Warwick (Anh), cho biết: “Nếu có một điều để học hỏi từ điều này, bạn không nên rời mắt khỏi quả bóng”.

Báo cáo mới nhất của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) trong tuần tính đến ngày 7.11 cho thấy châu Âu, bao gồm cả Nga, là khu vực duy nhất ghi nhận sự gia tăng số ca COVID-19, tăng 7%, trong khi các khu vực khác báo cáo xu hướng giảm hoặc ổn định.

Tương tự, WHO báo cáo số người chết do COVID-19 ở châu Âu tăng 10%, trong khi các khu vực khác giảm.

Triển vọng ảm đạm đang khiến các công ty và chính phủ phải rùng mình, lo ngại rằng đại dịch kéo dài sẽ làm ảnh hưởng đến sự phục hồi kinh tế mong manh, đặc biệt khi các chuyến bay xuyên Đại Tây Dương được nối lại trong tuần này và các biên giới đã bắt đầu mở cửa trở lại.

Tại Đức, một số thành phố được cho là đã hủy bỏ các chợ Giáng sinh một lần nữa. Trong khi Hà Lan có thể đóng cửa các nhà hát và rạp chiếu phim, hủy bỏ các sự kiện lớn và đóng cửa các quán cà phê, nhà hàng sớm hơn.

Các nhà khoa học nói hầu hết các nước EU đang triển khai tiêm liều thứ ba cho người cao tuổi và những ai có hệ miễn dịch suy yếu, nhưng việc mở rộng nó cho nhiều dân số hơn và tiêm vắc xin cho thanh thiếu niên nên được ưu tiên để tránh các bước như cấm vận, các nhà khoa học cho biết.

Carlo Federico Perno, trưởng khoa vi sinh và chẩn đoán miễn dịch tại Bệnh viện Bambino Gesù ở thủ đô Rome (Ý), nói: “Điều cấp thiết thực sự là phải mở rộng lượng người được tiêm vắc xin càng nhiều càng tốt”.

Cơ quan quản lý dược phẩm của EU đang đánh giá việc sử dụng vắc xin Pfizer -BioNTech ở trẻ em từ 5 đến 11 tuổi. Dữ liệu được xác minh từng bước.

Số liệu của Đức trong tuần tính đến ngày 31.10 cho thấy, trong khi số ca mắc COVID-19 cao nhất là ở những người tương đối trẻ thì những người trên 60 tuổi chiếm phần lớn số ca nhập viện. Tỷ lệ nhập viện của những người trên 60 tuổi chưa tiêm vắc xin cũng cao hơn đáng kể so với những ai đã chủng ngừa COVID-19.

Tháng trước, khoảng 56% bệnh nhân COVID-19 tại các bệnh viện Hà Lan và 70% trong cơ sở chăm sóc đặc biệt không được tiêm vắc xin hoặc chỉ được tiêm một liều.

Michael Head, chuyên gia nghiên cứu cấp cao về sức khỏe toàn cầu tại Đại học Southampton (Anh), nói: “Điều này (bùng phát) có thể sẽ khiến EU xem xét liều lượng tăng cường và nói rằng 'chúng tôi cần chúng ngay lập tức'”.

Vẫn đang vật lộn để tiêm vắc xin tăng cường, các chính phủ Trung và Đông Âu đã phải hành động quyết liệt.

Đối mặt với đợt bùng phát nghiêm trọng nhất của COVID-19, Latvia, một trong những quốc gia được tiêm vắc xin ít nhất ở EU, đã áp đặt lệnh phong tỏa 4 tuần vào giữa tháng 10.

Cộng hòa Séc, Slovakia và Nga cũng đã thắt chặt các hạn chế. Hôm 12.11, Nội các Séc sẽ xem xét liệu các biện pháp mới có cần thiết hay không.

Ở Tây Âu, các chuyên gia Hà Lan đã khuyến nghị áp đặt chế độ phong tỏa một phần, lần đầu tiên tại khu vực này kể từ mùa hè.

Tại Đức, một dự thảo luật sẽ cho phép các biện pháp như đeo khẩu trang bắt buộc và giữ khoảng cách xã hội trong không gian công cộng sẽ tiếp tục được thực thi cho đến tháng 3.2022.

Hôm 11.11, Đức ghi nhận kỷ lục 50.196 ca mắc COVID-19, mức cao thứ tư hàng ngày liên tiếp.

Một số nước đang cầm cự. Nước Anh đang dựa vào các mũi tiêm nhắc lại cho những người trên 50 tuổi để tăng khả năng miễn dịch, trong khi áp lực ngày càng lớn với Thủ tướng Boris Johnson về việc thực hiện Kế hoạch B của mình, liên quan đến việc bắt buộc đeo khẩu trang, tiêm vắc xin và lệnh làm việc tại nhà.

Theo các nhà virus học, chỉ riêng vắc xin không phải là viên đạn bạc để đánh bại đại dịch về lâu dài.

Một số người đã chỉ ra Israel như ví dụ về thực hành tốt: Ngoài việc tiêm vắc xin, họ đã tăng cường đeo khẩu trang và cấp hộ chiếu vắc xin sau khi các ca COVID-19 tăng đột biến vài tháng trước.

Antonella Viola, Giáo sư miễn dịch học tại Đại học Padua (Ý), nói các biện pháp như giữ khoảng cách, đeo khẩu trang và yêu cầu chứng nhận tiêm vắc xin khi vào các địa điểm trong nhà là rất cần thiết.

"Nếu thiếu một trong những thứ này, chúng ta sẽ thấy những tình huống như đang thấy ở nhiều nước châu Âu ngày nay", Antonella Viola cho hay.

Sơn Vân