Người tiêm 3 mũi vắc xin Pfizer nhiễm biến thể B.1.1.529, WHO và Mỹ lên tiếng

Các nhà chức trách toàn cầu đã phản ứng với báo động trước biến thể B.1.1.529 được phát hiện ở Nam Phi, với nhiều nước thắt chặt kiểm soát biên giới khi các nhà nghiên cứu tìm cách tìm hiểu xem liệu chủng này có kháng vắc xin hay không.

Vài giờ sau khi Anh cấm các chuyến bay từ Nam Phi và 5 nước láng giềng Namibia, Botswana, Zimbabwe, Lesotho, Eswatini cũng như yêu cầu các du khách từ đây về nước phải cách ly, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã cảnh báo về các biện pháp được cho vội vàng này.

Một nhà khoa học Nam Phi cho rằng quyết định của Anh là một triệu chứng của "bất bình đẳng về vắc xin", dù người đứng đầu Ủy ban châu Âu - Ursula von der Leyen cho biết EU (Liên minh châu Âu) cũng nhắm đến tạm dừng di chuyển bằng đường hàng không từ khu vực này đến 6 nước châu Phi tương tự Ấn Độ, Nhật Bản và Israel.

Tiến sĩ Anthony Fauci, chuyên gia hàng đầu về bệnh truyền nhiễm Mỹ và là cố vấn y tế chính cho Nhà Trắng, nói hiện chưa có quyết định nào được đưa ra về lệnh cấm đi lại của Mỹ.

Ông Anthony Fauci nói lệnh cấm các chuyến bay từ miền nam châu Phi có thể xảy ra và Mỹ đang gấp rút thu thập dữ liệu về biến thể B.1.1.529.

Giám đốc Viện Dị ứng và Bệnh Truyền nhiễm Quốc gia Mỹ nói với CNN rằng không có dấu hiệu nào cho thấy biến thể này có ở nước này và chưa rõ liệu nó có kháng được các loại vắc xin hiện tại hay không.

“Luôn có khả năng Mỹ làm những gì mà Anh từng làm, cụ thể là chặn du lịch từ Nam Phi và các nước liên quan. Đó chắc chắn là điều bạn nghĩ đến. Bạn phải chuẩn bị làm mọi thứ cần thiết để bảo vệ công dân Mỹ, nhưng bạn muốn đảm bảo rằng có cơ sở để làm điều đó. Rõ ràng là ngay sau khi tìm hiểu thêm thông tin, chúng tôi sẽ đưa ra quyết định nhanh nhất có thể", Tiến sĩ Anthony Fauci cho hay.

Ông Anthony Fauci tiết lộ các nhà khoa học Mỹ sẽ nói chuyện với các đối tác Nam Phi về biến thể B.1.1.529, vốn làm dấy lên lo ngại về khả năng lây truyền và liệu nó có thể né tránh các đáp ứng miễn dịch hay không.

WHO cho biết sẽ mất nhiều tuần để xác định mức độ hiệu quả của vắc xin chống lại B.1.1.529, nhưng tin tức này đã gây ảnh hưởng đến chứng khoán và dầu toàn cầu trong bối cảnh lo ngại những lệnh cấm du lịch mới sẽ ảnh hưởng đến các nền kinh tế vốn đã run rẩy ở miền nam châu Phi.

Cơ quan An ninh Y tế Vương quốc Anh cho biết B.1.1.529 có một protein gai khác hẳn với protein trong vi rút SARS-CoV-2 gốc mà vắc xin nhắm đến, có thể làm cho các vắc xin hiện kém hiệu quả hơn.

"Như các nhà khoa học đã mô tả, B.1.1.529 biến thể nghiêm trọng nhất mà họ gặp cho đến nay", Bộ trưởng Giao thông vận tải Anh - Grant Shapps nói với Sky News.

Tại thành phố Geneva (Thụy Sĩ), WHO đã cảnh báo với việc hạn chế du lịch ngay từ bây giờ sau khi các chuyên gia thảo luận về những rủi ro mà biến thể B.1.1.529 gây ra.

Người phát ngôn của WHO - Christian Lindmeier nói trong một cuộc họp báo của Liên Hợp Quốc: "WHO khuyến nghị các quốc gia tiếp tục áp dụng cách tiếp cận dựa trên rủi ro và khoa học khi thực hiện việc kiềm chế COVID-19".

Christian Lindmeier nói sẽ mất vài tuần để xác định khả năng lây truyền của B.1.1.529 và hiệu quả vắc xin chống lại nó, lưu ý rằng 100 trình tự của chủng này đã được báo cáo cho đến nay.

Bộ trưởng Y tế Anh - Sajid Javid cho biết trình tự đầu tiên của biến thể B.1.1.529 được người Hồng Kông tải lên từ một người đi du lịch về từ Nam Phi.

Sajid Javid nói với các nhà lập pháp: “Các trường hợp khác đã được xác định ở Nam Phi, Botswana và rất có thể nó đã lây lan sang các nước khác”.

Israel đã áp đặt lệnh cấm đi lại trên hầu hết châu Phi khi Thủ tướng Naftali Bennett cho biết một số trường hợp nhiễm B.1.1.529 đã được báo cáo ở nước này. Trang tin Ynet đưa tin, theo Bộ Y tế Israel, một trong số những người này đã được tiêm mũi vắc xin Pfizer-BioNTech thứ ba cách đây hai tháng. Một người khác nhiễm B.1.1.529 là công nhân nước ngoài đã tiêm mũi hai vắc xin AstraZeneca, liều gần nhất vào tháng 6.2021.

Trường hợp đầu tiên nhiễm biến thể này ở Israel đã được phát hiện vào sáng 26.11 ở người đàn ông trở về từ Malawi, quốc gia phía đông nam châu Phi.

"Chúng tôi đang ở bên bờ vực của tình trạng khẩn cấp. Nguyên tắc chính của chúng tôi là hành động nhanh, mạnh và ngay bây giờ, đặc biệt là với việc nhập cảnh, xuất cảnh cho đến khi tình hình trở nên rõ ràng hơn. Tôi đề nghị mọi người chuẩn bị sẵn sàng và tham gia đầy đủ vào công việc suốt ngày đêm.

Chúng tôi đang nhìn vào hệ thống y tế ở Nam Phi, nơi đang hoạt động rất ấn tượng, nhưng chúng tôi vẫn chưa có tất cả thông tin. Kiến thức của chúng tôi sẽ mở rộng rất nhanh trong những ngày tới. Chúng tôi sẽ biết liệu biến thể có thực sự vượt qua các loại vắc xin hay không, tốc độ ra sao, có gây tử vong nhanh hơn không, ảnh hưởng đến trẻ em như thế nào", Thủ tướng Naftali Bennett cho biết từ văn phòng của mình.

Giám đốc Bộ Y tế Israel - Tiến sĩ Sharon Elroy-Preis đề nghị đóng cửa sân bay Ben Gurion trong ít nhất một tuần để ngăn chặn biến thể mới xâm nhập vào nước này.

Bộ Ngoại giao Nam Phi cho biết sẽ nói chuyện với các nhà chức trách Anh để cố gắng yêu cầu họ xem xét lại lệnh cấm của mình.

Richard Lessells, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm ở Nam Phi tham gia vào việc phát hiện các biến thể, bày tỏ sự thất vọng trước các lệnh cấm đi lại, nói rằng trọng tâm nên tập trung vào việc đưa nhiều người đi tiêm vắc xin hơn ở những nơi gặp khó khăn trong việc tiếp cận đủ vắc xin.

Ông nói với Reuters: "Đây là lý do tại sao chúng tôi nói về nguy cơ của bất bình đẳng về vắc xin. Loại vi rút này có thể phát triển trong trường hợp không được tiêm vắc xin đầy đủ”.

Ở Nam Phi, khoảng 35% người lớn được tiêm vắc xin COVID-19 đầy đủ, cao hơn so với hầu hết các quốc gia châu Phi khác nhưng ở mức trung bình chỉ bằng một nửa ở các nước phát triển.

Ý đã áp đặt lệnh cấm nhập cảnh với những người đã đến thăm các quốc gia miền nam châu Phi trong 14 ngày qua. Pháp cũng đình chỉ các chuyến bay từ miền nam châu Phi. Bahrain và Croatia sẽ cấm khách đến từ một số quốc gia châu Phi.

Ấn Độ đã đưa ra lời khuyên cho tất cả các bang để xét nghiệm và sàng lọc du khách quốc tế đến từ Nam Phi cùng các quốc gia "có nguy cơ" khác.

Bộ Y tế Singapore cho biết cũng sẽ hạn chế khách đến từ khu vực này và Nhật Bản thắt chặt kiểm soát biên giới với du khách đến từ Nam Phi, Namibia, Botswana, Zimbabwe, Lesotho, Eswatini.

B.1.1.529 có thể giúp vi rút SARS-CoV-2 tránh miễn dịch do có tới 32 đột biến trong protein gai, phần mà hầu hết các loại vắc xin sử dụng để hướng dẫn hệ miễn dịch chống SARS-CoV-2.

Đột biến trong protein gai có thể ảnh hưởng đến khả năng xâm nhập vào tế bào và lây lan của vi rút, cũng như khiến tế bào miễn dịch khó tấn công mầm bệnh hơn.

Bộ trưởng Y tế Anh - Sajid Javid nói với các đài truyền hình: “Những gì chúng tôi biết là có một số lượng đột biến đáng kể, có lẽ gấp đôi số lượng đột biến mà chúng tôi đã thấy trong biến thể Delta. Điều đó cho thấy rằng nó có thể truyền nhiễm nhiều hơn và các loại vắc xin hiện tại mà chúng tôi có cũng có thể kém hiệu quả hơn".

Sơn Vân