Cuộc đua phát triển vắc xin chống biến thể Omicron: Thêm Novavax và Inovio tham gia

Vắc xin Novavax chứa một phiên bản thực tế protein gai của vi rút SARS-CoV-2 không thể gây bệnh nhưng có thể kích hoạt hệ thống miễn dịch.

Novavax cho biết họ đã bắt đầu phát triển một loại protein gai đặc biệt dựa trên trình tự di truyền đã biết của biến thể Omicron.

"Công việc ban đầu sẽ mất một vài tuần", một phát ngôn viên của Novavax cho biết. Cổ phiếu Omicron tăng gần 9% hôm 26.11.

Vắc xin Novavax đã nhận được sự phê duyệt sử dụng khẩn cấp đầu tiên hôm 11.11.2021 ở Indonesia, sau đó là Philippines.

Novavax cho biết đang trên đường nộp đơn xin phê duyệt vắc xin COVID-19 của mình ở Mỹ vào cuối năm nay.

Công ty Mỹ cũng nộp đơn xin phê duyệt vắc xin COVID-19 với Cơ quan Dược phẩm châu Âu (EMA) và Canada.

Các nhà phát triển vắc xin khác, bao gồm cả BioNTech SE (Đức) và Johnson & Johnson (Mỹ), cho biết họ đang thử nghiệm hiệu quả vắc xin hiện tại với biến thể Omicron, được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đánh giá là đáng lo ngại.

Inovio Pharmaceuticals (Mỹ) nói đã bắt đầu thử nghiệm ứng cử viên vắc xin của mình có tên INO-4800 để đánh giá hiệu quả với biến thể Omicron. Công ty dự kiến ​​việc kiểm tra sẽ mất khoảng hai tuần.

Inovio Pharmaceuticals cũng nói đang đồng thời thiết kế một ứng cử viên vắc xin mới nhắm mục tiêu cụ thể vào Omicron.

"Trường hợp tốt nhất, INO-4800 sẽ hoàn toàn chống lại Omicron, nhưng nếu không phải như vậy thì chúng tôi sẽ có một loại vắc xin mới được thiết kế sẵn sàng để sử dụng nếu cần", theo Kate Broderick, Phó chủ tịch cấp cao Nghiên cứu và phát triển của Inovio Pharmaceuticals.

Đầu tháng này, Inovio Pharmaceuticals đã tiếp tục thử nghiệm giai đoạn cuối với vắc xin COVID-19 của mình tại Mỹ sau 14 tháng bị tạm dừng.

Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) đã dỡ bỏ lệnh tạm ngưng lâm sàng một phần với thử nghiệm giai đoạn cuối vắc xin COVID-19 của Inovio Pharmaceuticals trong nước.

Vào tháng 9.2020, FDA đã đình chỉ thử nghiệm INO-4800 giai đoạn cuối vì cần tìm kiếm thêm thông tin từ Inovio Pharmaceuticals, bao gồm cả các chi tiết về một thiết bị phân phối được sử dụng để tiêm vật liệu di truyền vào tế bào.

Sau quyết định này, chính phủ Mỹ đã rút tiền tài trợ cho nghiên cứu giai đoạn cuối với INO-4800 vì các vắc xin COVID-19 khác đã có sẵn trong nước.

Kể từ đó, Inovio Pharmaceuticals bắt đầu thử nghiệm giai đoạn cuối bên ngoài Mỹ gồm châu Mỹ Latinh, châu Á Thái Bình Dương và châu Phi, với sự hợp tác của Advaccine Biopharmaceuticals (Trung Quốc).

Hôm 26.11, BioNTech SE (Đức) cho biết hy vọng sẽ có thêm dữ liệu về biến thể Omicron trong vòng hai tuần để xác định liệu vắc xin mà họ sản xuất cùng đối tác Pfizer (Mỹ) có phải điều chỉnh lại hay không.

Pfizer và BioNTech nói nếu cần, họ mong đợi có thể xuất xưởng một loại vắc xin mới phù hợp với Omicron trong khoảng 100 ngày.

“Chúng tôi hiểu mối quan tâm của các chuyên gia và đã ngay lập tức bắt đầu các cuộc điều tra về biến thể Omicron. Chúng tôi mong đợi sẽ có thêm dữ liệu từ các thử nghiệm trong phòng thí nghiệm chậm nhất là hai tuần nữa. Những dữ liệu này sẽ cung cấp thêm thông tin về việc liệu Omicron có thể là biến thể tránh vắc xin và có thể yêu cầu điều chỉnh vắc xin của chúng tôi nếu biến thể này lan rộng ra toàn cầu hay không”, BioNTech phản hồi khi được đề nghị bình luận.

Moderna nói đang làm việc để thúc đẩy một ứng cử viên vắc xin tăng cường phù hợp với biến thể Omicron và cũng đã thử nghiệm liều lượng cao hơn so với mũi tăng cường hiện có. Ngoài ra, công ty công nghệ sinh học Mỹ nghiên cứu các ứng cử viên vắc xin tăng cường khác được thiết kế để bảo vệ chống lại nhiều biến thể.

Moderna nói: “Một liều tăng cường của vắc xin được cấp phép đại diện cho chiến lược duy nhất hiện có để tăng cường khả năng miễn dịch đang suy yếu”.

Các biến thể tránh vắc xin là những biến thể loại bỏ đáp ứng miễn dịch có mục tiêu do tiêm chủng mang lại.

Pfizer và BioNTech có thể thiết kế lại vắc xin của họ trong vòng 6 tuần và giao các lô đầu tiên trong vòng 100 ngày, BioNTech nói thêm.

B.1.1.529 có thể giúp vi rút SARS-CoV-2 tránh miễn dịch do có tới 32 đột biến trong protein gai, phần mà hầu hết các loại vắc xin sử dụng để hướng dẫn hệ miễn dịch chống SARS-CoV-2.

Đột biến trong protein gai có thể ảnh hưởng đến khả năng xâm nhập vào tế bào và lây lan của vi rút, cũng như khiến tế bào miễn dịch khó tấn công mầm bệnh hơn.

Bộ trưởng Y tế Anh - Sajid Javid nói với các đài truyền hình: “Những gì chúng tôi biết là có một số lượng đột biến đáng kể, có lẽ gấp đôi số lượng đột biến mà chúng tôi đã thấy trong biến thể Delta. Điều đó cho thấy rằng nó có thể truyền nhiễm nhiều hơn và các loại vắc xin hiện tại mà chúng tôi có cũng có thể kém hiệu quả hơn".

Ca nhiễm Omicron đầu tiên ở châu Âu

Hôm 26.11, Bỉ công bố phát hiện trường hợp đầu tiên nhiễm biến thể Omicron ở châu Âu, đồng thời công bố các biện pháp nhằm hạn chế làn sóng dịch COVID-19 thứ tư đang lan nhanh.

Bộ trưởng Bộ Y tế Bỉ - Frank Vandenbroucke nói một trường hợp nhiễm biến thể Omicron đã được tìm thấy ở người chưa được tiêm vắc xin, đã phát triển các triệu chứng và có kết quả dương tính vào ngày 22.11.

"Đó là một biến thể đáng ngờ. Chúng tôi không biết liệu nó có phải là một biến thể rất nguy hiểm hay không", ông Frank Vandenbroucke nói.

Phòng thí nghiệm tham chiếu quốc gia Bỉ cho biết người nhiễm Omicron là phụ nữ trẻ tuổi đã xuất hiện các triệu chứng 11 ngày sau khi trở về từ chuyến đi đến Ai Cập qua Thổ Nhĩ Kỳ. Cô có các triệu chứng giống như cúm, nhưng không có dấu hiệu của bệnh nặng.

Không ai trong số các thành viên trong gia đình cô phát triển các triệu chứng, nhưng đang được xét nghiệm.

Biến thể Omicron đã xuất hiện khi Bỉ và nhiều quốc gia châu Âu khác đang phải chiến đấu với sự gia tăng ca mắc COVID-19.

Thủ tướng Bỉ - Alexander De Croo thông báo rằng sẽ đóng cửa các câu lạc bộ đêm; các quán bar và nhà hàng sẽ phải đóng trước 23 giờ trong 3 tuần kể từ 27.11 và có tối đa 6 người trên mỗi bàn.

Các biện pháp hạn chế COVID-19 trước đó được áp dụng cách đây một tuần ở Bỉ bao gồm việc thực thi đeo khẩu trang rộng rãi hơn và làm việc tại nhà nhiều hơn.

Theo quy định mới, các bữa tiệc và tụ tập riêng tư ở Bỉ cũng bị cấm, trừ khi dành cho đám cưới hoặc đám tang.

Các bộ trưởng Bỉ sẽ gặp nhau vào ngày 27.11 để thảo luận về việc đẩy nhanh việc triển khai các mũi vắc xin tăng cường.

Bỉ, nơi có các tổ chức của Liên minh châu Âu (EU) và trụ sở của NATO, có số ca mắc COVID-19 tính theo tỷ lệ đầu người cao thứ 6 ở châu Âu, sau Áo và Slovakia. Trong khi Áo đã phong tỏa toàn quốc từ 22.11 và kéo dài 20 ngày, Slovakia quyết định bán phong tỏa 2 tuần từ 25.11.

Biến thể Omicron lần đầu tiên được phát hiện ở Nam Phi, đã gây ra cảnh báo toàn cầu, với EU, Anh, Mỹ và nhiều nước thắt chặt kiểm soát biên giới, cấm các chuyến bay đi/đến Nam Phi cùng 5 quốc gia láng giềng, khi các nhà nghiên cứu tìm cách tìm hiểu xem liệu chủng này có kháng vắc xin hay không

Sơn Vân