Bệnh tình của 70 ca nhiễm Omicron ở châu Âu: Vi rút này có thành mối đe dọa theo mùa?
Nhịp đập khoa học - Ngày đăng : 10:10, 04/12/2021
Đang lan rộng ở phía nam châu Phi và được phát hiện tại hơn 30 quốc gia khác, biến thể Omicron làm dấy lên lo ngại rằng nó có thể làm suy yếu đáng kể hiệu quả của vắc xin COVID-19. Tuy nhiên, khi các nhà khoa học chạy đua để tìm hiểu toàn bộ hậu quả do Omicron gây ra, một số người cũng đặt câu hỏi liệu biến thể này có thể gây ra bệnh nhẹ hơn các phiên bản SARS-CoV-2 trước đó hay không.
Vẫn còn quá sớm để đưa ra kết luận và dưới đây là những gì cần biết đến nay.
Đa số là ca nhẹ và không triệu chứng ở người trẻ tuổi đã tiêm vắc xin
Bằng chứng từ các ca nhiễm biến thể Omicron hiện tại còn hạn chế. Trong số 70 ca nhiễm Omicron được báo cáo ở châu Âu, bao gồm cả thông tin về mức độ nghiêm trọng của bệnh, một nửa số bệnh nhân không có triệu chứng và một nửa có các triệu chứng nhẹ, theo Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh châu Âu (ECDC). Không có trường hợp bệnh nặng, phải nhập viện, tử vong.
Tuy nhiên, ECDC cho biết sẽ cần dữ liệu hàng trăm ca nhiễm Omicron để đánh giá chính xác các biến chứng của bệnh, ước tính có thể mất vài tuần. Ngoài ra, hầu hết các ca nhiễm Omicron được phát hiện ở châu Âu đến nay là ở những người trẻ tuổi đã được tiêm vắc xin đầy đủ, giúp họ ít bị bệnh nặng hơn.
Tại Nam Phi, nơi số ca mắc COVID-19 hàng ngày đã tăng gấp đôi hôm 1.12 lên 8.561, các triệu chứng với những bệnh nhân tái nhiễm SARS-CoV-2 do Omicron và những người đã tiêm vắc xin nhiễm biến thể này có vẻ nhẹ.
"Một số bằng chứng từ Nam Phi cho thấy nó thực sự có thể gây ra bệnh nhẹ hơn nhưng tôi cảnh báo bạn rằng rất nhiều bệnh nhân Nam Phi ban đầu là sinh viên đại học trẻ tuổi", Tiến sĩ Carlos Del Rio, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại Đại học Emory ở thành phố Atlanta (Mỹ), nói trong một cuộc họp báo trực tuyến từ Hiệp hội các bệnh truyền nhiễm Mỹ.
Omicron có thể phát triển trong vài tháng ở một người suy giảm miễn dịch
Trong khi dữ liệu về các bệnh nhiễm trùng trong thế giới thực tiếp tục xuất hiện, các nhà khoa học đang tiến hành các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm để giải mã Omicron.
Omicron có khoảng 50 đột biến, bao gồm hơn 30 đột biến trên protein gai mà SARS-CoV-2 sử dụng để gắn vào tế bào người. Các loại vắc xin COVID-19 hiện tại được thiết kế nhắm mục tiêu vào protein gai.
Tiến sĩ John Wherry, Giám đốc Viện Miễn dịch học Penn ở thành phố Philadelphia (Mỹ), cho biết: “Khi vi rút tích tụ nhiều đột biến, chúng sẽ mất đi một số ưu thế”.
Một số nhà khoa học đưa ra giả thuyết rằng Omicron có thể đã phát triển trong khoảng thời gian vài tháng ở một người bị suy giảm miễn dịch, chẳng hạn bệnh nhân HIV ở phía nam châu Phi. “Nếu vậy, vi rút đã thích nghi để không giết chết vật chủ đó", John Wherry nói.
Cũng có những giả thuyết khác rằng Omicron tiến hóa từ vật chủ là động vật.
Omicron trở thành mối đe dọa theo mùa?
Một câu hỏi trọng tâm khác xung quanh Omicron là liệu nó có vượt qua được biến thể Delta, vốn vẫn chiếm phần lớn các ca mắc COVID-19 trên toàn thế giới, hay không.
Theo Sumit Chanda, nhà nghiên cứu bệnh truyền nhiễm tại Phòng nghiên cứu về miễn dịch và vi sinh tại thành phố San Diego (Mỹ), nếu trở nên thống trị nhưng lại gây ra bệnh nhẹ hơn thì Omicron có thể đánh dấu một bước ngoặt khiến vi rút này trở thành mối đe dọa theo mùa, như cúm.
Cơ quan y tế công cộng của Liên minh châu Âu (EU) cho biết biến thể Omicron có thể là nguyên nhân gây ra hơn một nửa số ca mắc COVID-19 ở châu Âu trong vòng vài tháng.
Trong khi nghiên cứu về Omicron đang được tiến hành, các chuyên gia cho biết mọi người phải duy trì cảnh giác trước COVID-19 bằng cách đi tiêm những liều vắc xin đầu tiên hoặc nhận mũi tăng cường, rửa tay diệt khuẩn, đeo khẩu trang trong nhà ở nơi công cộng, chốn đông người và phòng mở máy lạnh.