Cứu sống thai phụ thập tử nhất sinh do bị ban xuất huyết, giảm tiểu cầu huyết khối
Tiến bộ y học - Ngày đăng : 15:01, 14/12/2021
Bệnh viện đa khoa Trung ương Cần Thơ vừa cứu chữa thành công bệnh nhân bị ban xuất huyết giảm tiểu cầu huyết khối - một cấp cứu y khoa. Với trường hợp này, nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, hơn 90% bệnh nhân sẽ tử vong.
Bệnh nhân là chị N.D.P (18 tuổi, ngụ H.An Minh, tỉnh Kiên Giang) được tuyến trước chuyển đến Bệnh viện đa khoa Trung ương Cần Thơ lúc 18 giờ ngày 1.12 trong tình trạng lơ mơ, không tiếp xúc, mạch nhanh, sốt cao.
Chẩn đoán của tuyến trước: theo dõi viêm não màng não, thiếu máu nặng và giảm nặng số lượng tiểu cầu, thai sống 27 tuần thiểu ối.
Vào lúc 19 giờ 30 ngày 7.12, bệnh nhân chuyển dạ sinh non bé trai, bé được chuyển đến Bệnh viện Nhi đồng Cần Thơ chăm sóc và điều trị.
Sau sinh, bệnh nhân P. vẫn lơ mơ, co giật liên tục sốt cao 39 - 400C, da xanh, niêm nhợt, số lượng tiểu cầu giảm rất nhanh, kèm xuất huyết dưới da và vết bầm máu rải rác khắp cơ thể. Tình trạng thiếu máu - giảm tiểu cầu mức độ nặng, tiến triển nhanh, suy thận tiến triển.
Bệnh nhân được nhanh chóng thực hiện các xét nghiệm, được chẩn đoán xác định: Ban xuất huyết giảm tiểu cầu huyết khối. Tình trạng nguy kịch, nguy cơ tử vong cao.
BSCK2 Dương Thiện Phước, Trưởng khoa Hồi sức tích cực - chống độc cho biết: “Các bác sĩ hội chẩn loại trừ chẩn đoán hội chứng HELLP - một bệnh lý đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe của mẹ và bé. Bệnh nhân đã hội đủ “ngũ chứng” của ca bệnh chẩn đoán ban xuất huyết giảm tiểu cầu huyết khối”.
Bệnh nhân được điều trị tích cực bằng trao đổi huyết tương cùng với các thuốc ức chế miễn dịch; truyền chế phẩm máu hỗ trợ kết hợp thuốc an thần, dinh dưỡng nâng đỡ thể trạng, chăm sóc triệu chứng. Các triệu chứng lâm sàng được cải thiện tốt.
Sau đó, bệnh nhân không còn rối loạn ý thức, tỉnh táo, tiếp xúc tốt, hết sốt. Da niêm mạc hồng, không xuất huyết dưới da. Tình trạng thiếu máu, giảm tiểu cầu dần hồi phục và trở về trong giới hạn bình thường, xuất viện ngày 13.12.
Đây là trường hợp thứ 2 mà Khoa Hồi sức tích cực - chống độc điều trị thành công bệnh lý “Ban xuất huyết giảm tiểu cầu huyết khối” bằng kỹ thuật thay huyết tương. Việc thực hiện kỹ thuật thay huyết tương sẽ giúp giảm tỷ lệ tử vong xuống dưới 15%.
Theo Ths-BS Nguyễn Thị Minh Thy, Trưởng khoa Huyết học - truyền máu, “ban xuất huyết giảm tiểu cầu huyết khối là bệnh lý rất hiếm gặp, với tỷ lệ mắc khoảng 3,7 ca/1 triệu dân. Nguyên nhân gây ra bệnh có thể do thiếu hụt (bẩm sinh hay di truyền) hoặc ức chế (mắc phải hay miễn dịch) của hoạt động enzyme ADAMTS-13. Mang thai có thể là một yếu tố dẫn đến bệnh lý này. Ban xuất huyết giảm tiểu cầu huyết khối cần phải được chẩn đoán nhanh chóng và chính xác.
Nếu không được chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời, hơn 90% bệnh nhân sẽ tử vong, do các cục máu nhỏ hình thành trên khắp cơ thể của người bệnh có thể gây hậu quả rất nặng nề. Chúng sẽ chặn máu đến các cơ quan trong cơ thể, dẫn đến làm tổn hại chức năng của các cơ quan quan trọng, chẳng hạn như tim, não, thận”.