Phát hiện loài cuốn chiếu mới với số chân nhiều kỷ lục
Khoa học - công nghệ - Ngày đăng : 18:00, 17/12/2021
Paul Marek, nhà côn trùng học tại Đại học Công nghệ Virginia và là tác giả chính của nghiên cứu về loài cuốn chiếu mới, cho biết: “Tất cả các loài cuốn chiếu đều có ít chân hơn so với tên gọi của chúng (millipede). Cho đến nay, giữ kỷ lục là loài Illacme plenipes, một sinh vật sống sâu dưới đất có tới 750 chân. Loài mới tìm thấy được gọi là Eumilipes persephone - đặt theo tên của Persephone, con gái thần Zeus bị thần Hades đưa xuống địa ngục”.
Loài cuốn chiếu mới được tìm thấy là một sinh vật không có mắt, cơ thể như sợi chỉ và dài gấp gần 100 lần chiều rộng của nó. Chiếc đầu hình nón của nó có những sợi râu khổng lồ giúp định hướng trong thế giới tối tăm và bị pheromone chi phối. Chúng cũng có miệng tối ưu hóa để ăn nấm. Marek cho biết các chân của loài này rất khó đếm vì con vật có xu hướng cuộn lại như một chiếc lò xo nhỏ.
Số lượng chân cũng cung cấp gợi ý về tuổi thọ của những sinh vật này. Marek nói với Live Science: “Tôi nghi ngờ những con vật này sống rất lâu. Con cuốn chiếu phát triển ổn định, thêm các phân đoạn cơ thể, gọi là vòng, trong suốt cuộc đời của chúng. Các nhà côn trùng học có thể đếm các phân đoạn này giống như các vòng cây để thiết lập độ tuổi tương đối giữa các cá thể cùng loài”.
Tổng cộng Marek đã phân tích bốn mẫu vật - hai con đực và hai con cái - tất cả đều có chiều dài khác nhau và do đó độ tuổi khác nhau. Con ngắn nhất trong nhóm có 198 vòng và 778 chân. Con dài nhất có 330 vòng và 1.306 chân. Dựa vào tần suất thêm vòng của các loài cuốn chiếu khác, nhóm nghiên cứu cho rằng Eumilipes persephone thường sống từ 5-10 năm, trong khi vòng đời thông thường của các loài khác chỉ kéo dài 2 năm.
Theo nhà nghiên cứu Marek, loài này được phát hiện lần đầu tiên ở độ sâu 60 m tại một vùng của Tây Úc được gọi là Goldfields, nơi có mối liên hệ chặt chẽ với việc khai thác khoáng sản. Marek cho biết các công ty tìm kiếm niken và coban đã khoan những lỗ sâu và hẹp từ 20-100 m. Nếu các thợ mỏ không tìm thấy bất kỳ kim loại nào trong số này, các lỗ sẽ được đóng lại.
“Cách đây một thời gian, các nhà côn trùng học từ Tây Úc đã nảy ra ý tưởng lấy mẫu các lỗ khoan này, bởi vì chúng là cơ hội hoàn hảo để quan sát các hệ sinh thái dưới lòng đất. Bằng cách đưa các cốc chứa xác lá cây và các mảnh vụn khác xuống độ sâu nhất định, đợi vài tuần rồi lấy chúng ra, các nhà nghiên cứu có thể lấy mẫu về nhóm sinh vật đa dạng sống dưới lòng đất sâu. Loài cuốn chiếu mới phát hiện là một trong số đó”, Marek cho biết.
Theo Marek, phát hiện mới cho thấy “còn rất nhiều khám phá cần được thực hiện”. Và mặc dù các loài sống sâu dưới lòng đất dường như có thể bị loại bỏ khỏi sự sống trên bề mặt, nhưng hệ sinh thái này đóng một vai trò quan trọng với sự sống trên bề mặt.
“Các sinh vật phân hủy dưới lòng đất giúp tái chế các chất dinh dưỡng mà sự sống trên bề mặt dựa vào và các lớp đất sâu mà những động vật này sống để lọc các chất độc ra khỏi nguồn nước của chúng ta. Tuy nhiên, chúng ta vẫn biết quá ít về thế giới bên dưới lòng đất. Vẫn còn rất nhiều sinh vật đa dạng ngoài kia, chỉ là chúng ta chưa có bức tranh đầy đủ”, Marek nhận xét.