Biến thể Omicron lan như cháy rừng, chuyên gia dịch tễ hàng đầu Mỹ thúc giục mọi người tiêm vắc xin

Tiến sĩ Anthony Fauci, chuyên gia bệnh truyền nhiễm hàng đầu Mỹ, nói với J. Stephen Morrison, Phó chủ tịch cấp cao của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế: “Omicron, với mức độ lan truyền phi thường, cuối cùng sẽ được tìm thấy ở tất cả mọi người, kể cả những ai đã tiêm vắc xin và nhận mũi tăng cường. Có thể rất nhiều trong số họ sẽ bị nhiễm vi rút nhưng không phải nhập viện và tử vong. Ngược lại, những người chưa tiêm vắc xin sẽ phải gánh chịu những khía cạnh nghiêm trọng của việc này".

Ít nhất 1/5 người Mỹ đủ điều kiện (khoảng 65 triệu người) nhưng chưa tiêm vắc xin COVID-19. Hơn 62% dân số Mỹ đã tiêm vắc xin đầy đủ, nhưng chỉ có 23% nhận mũi tăng cường, theo số liệu của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC).

Những bình luận của Tiến sĩ Anthony Fauci, cố vấn y tế chính của Nhà Trắng, được đưa ra trước câu hỏi về việc liệu đại dịch có bước sang một giai đoạn mới không. Ông nhận định điều đó sẽ đến khi có đủ sự bảo vệ trong cộng đồng và các loại thuốc dễ dàng điều trị bệnh COVID-19 nghiêm trọng, đồng thời nói thêm: "Chúng ta có thể đang ở ngưỡng của điều này ngay bây giờ".

Tiến sĩ Janet Woodcock, quyền ủy viên Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (CDC), nói rằng dù hầu hết mọi người có thể nhiễm SARS-CoV-2, trọng tâm bây giờ là đảm bảo các bệnh viện và dịch vụ thiết yếu hoạt động. Đó là phân trả lời trước câu hỏi của Thượng nghị sĩ Mike Braun về việc đã đến lúc Mỹ thay đổi chiến lược COVID-19 của mình hay chưa.

Tuyên bố của bà không phải là đánh giá mới về COVID-19, mà là một nỗ lực để làm rõ sự cần thiết phải ưu tiên các dịch vụ thiết yếu khi biến thể Omicron lây lan cực nhanh.

"Tôi nghĩ thật khó để xử lý những gì đang thực sự xảy ra ngay bây giờ, đó là: Hầu hết mọi người sẽ mắc COVID-19. Những gì chúng ta cần làm là đảm bảo các bệnh viện vẫn có thể hoạt động, giao thông vận tải, các dịch vụ thiết yếu khác không bị gián đoạn trong khi điều này xảy ra", Janet Woodcock nói tại một phiên điều trần của Ủy ban Y tế, Giáo dục, Lao động và Lương hưu của Thượng viện.

Hôm 11.1.2022, số bệnh nhân nhập viện vì COVID-19 ở Mỹ đã đạt mức cao kỷ lục, gây thêm căng thẳng cho các mạng lưới chăm sóc sức khỏe và thúc đẩy các bang phải bố trí nhân viên khẩn cấp cùng các biện pháp khác khi phải vật lộn để đối phó với đại dịch.

Hơn 145.900 người đang điều trị COVID-19 tại các bệnh viện Mỹ tính đến 11.1.2022, con số vượt qua mức cao nhất trước đó hồi giữa tháng 1.2021 là 142.246 và gần gấp đôi so với hai tuần trước, theo dữ liệu từ Bộ về Y tế và Dịch vụ Nhân sinh.

Hồ sơ nhập viện được đưa ra trong bối cảnh số ca COVID-19 tăng chóng mặt do biến thể Omicron gây ra.

Theo dữ liệu của Đại học Johns Hopkins, Mỹ ghi nhận trung bình hơn 754.200 ca COVID-19 mới mỗi ngày trong tuần qua. Con số này gấp khoảng ba lần mức trung bình cao nhất của mùa đông năm ngoái (251.987 vào ngày 11.1.2021) và 4,5 lần mức cao nhất khi biến thể Delta chiếm ưu thế (166.347 vào ngày 1.9.2021).

Cả nước Mỹ có trung bình 1.646 ca tử vong do COVID-19 mỗi ngày trong 7 ngày qua, cao hơn 33% so với một tuần trước. Dữ liệu của Đại học Johns Hopkins cho thấy mức trung bình cao nhất về số ca tử vong do COVID-19 hàng ngày là 3.402 vào 13.1.2021.

Theo ước tính của CDC, biến thể Omicron gây ra 98,3% ca COVID-19 mới ở Mỹ vào tuần trước.

Hôm 10.1.2022, Mỹ đã ghi nhận 1,35 triệu ca mắc COVID-19 mới, theo thống kê của Reuters. Đây là số ca COVID-19 hàng ngày cao nhất với bất kỳ quốc gia nào trên thế giới khi sự lây lan của biến thể Omicron không có dấu hiệu chậm lại. Kỷ lục trước đó là 1,03 triệu ca COVID-19 vào ngày 3.1.2022, cũng ở Mỹ.

Lãnh đạo các bang kích hoạt các biện pháp mới ngăn số ca COVID-19 gia tăng

Các bệnh viện Mỹ ngày càng có nhiều vấn đề về nhân sự, không chỉ vì bệnh nhân tăng cao, mà còn bởi nhân viên của họ phải cách ly và phục hồi sau khi xét nghiệm dương tính với COVID-19.

Tại bang Virginia, Thống đốc Ralph Northam hôm 10.1.2022 đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp có giới hạn sau khi số ca nhập viện tại đơn vị chăm sóc đặc biệt tăng hơn gấp đôi kể từ ngày 1.12. Lệnh này cho phép các bệnh viện mở rộng công suất giường bệnh và linh hoạt hơn trong việc bố trí nhân viên, mở rộng việc khám bệnh trực tuyến.

Tại Texas, ít nhất 2.700 nhân viên y tế đang được thuê, đào tạo và triển khai để hỗ trợ ca phẫu thuật, cùng hơn 1.300 nhân viên đã được cử đi khắp bang này.

Bang Kentucky đã huy động Vệ binh Quốc gia hỗ trợ, với 445 thành viên được gửi đến 30 cơ sở chăm sóc sức khỏe.

Thống đốc bang Kentucky - Andy Beshear cho biết: "Omicron tiếp tục bùng cháy trong khối thịnh vượng chung, phát triển ở mức độ mà chúng ta chưa từng thấy trước đây. Omicron dễ lây lan hơn đáng kể so với cả biến thể Delta". Ông lưu ý rằng Delta trước đó đã gây gia tăng ca COVID-19 vào mùa hè và mùa thu.

Ông Andy Beshear nói thêm: “Nếu lây lan với tốc độ chúng ta đang thấy, Omicron chắc chắn sẽ lấp đầy các bệnh viện của chúng ta và Kentucky chỉ còn 134 giường chăm sóc đặc biệt dành cho người lớn”.

New Jersey đã khôi phục tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng và Thống đốc Phil Murphy nói rằng bang cần "cam kết mọi nguồn lực sẵn có để đẩy lùi làn sóng dịch do Omicron gây ra”. Chỉ trong hai tuần qua, bang New Jersey đã chứng kiến hơn 10.000 người phải nhập viện do COVID-19.

Các biện pháp như đeo khẩu trang bắt buộc cũng đang được hồi sinh ở một số khu vực.

Hôm 10.1.2022, Thống đốc Delaware - John Carney đã ký lệnh yêu cầu đeo khẩu trang ở không gian trong nhà vì tình trạng nhập viện gia tăng, với một số bệnh viện đạt công suất giường bệnh nội trú trên 100% trong bối cảnh thiếu hụt nhân sự. Người ở các nhà thờ và nơi thờ tự được miễn đeo khẩu trang. Trong khi các doanh nghiệp nên cung cấp khẩu trang cho khách hàng và có bảng chỉ dẫn về yêu cầu đeo chúng trong nhà.

"Đã đến lúc mọi người cùng tham gia và làm những gì hiệu quả. Hãy đeo khẩu trang của bạn trong nhà. Tránh tụ tập hoặc sẽ nhiễm và làm lây lan COVID-19. Hãy tiêm vắc xin và nếu đủ điều kiện thì nhận mũi tăng cường. Đó là cách chúng ta sẽ vượt qua đợt dịch này mà không gây nguy hiểm cho nhiều mạng sống hơn", John Carney tuyên bố.

Tỷ lệ nhập viện do nhiễm COVID-19 đột phá ngày càng tăng, nhưng rủi ro với người chưa tiêm vắc xin cao hơn

Theo dữ liệu Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Mỹ, những người đã tiêm vắc xin đầy đủ đang chiếm tỷ lệ ngày càng tăng trong số những người nhập viện vì COVID-19, song trường hợp nhập viện ở những người nhận mũi tăng cường rất hiếm và khoảng cách về rủi ro do tình trạng tiêm chủng ngày càng rộng.

Từ tháng 4 đến tháng 7.2021, trước khi xuất hiện biến thể Omicron, hơn 90% số ca nhập viện do COVID-19 ở Mỹ là ở những người chưa tiêm vắc xin hoặc mới tiêm 1 mũi, theo một nghiên cứu được CDC công bố.

Thế nhưng, dữ liệu do CNN thu thập cho thấy con số đó đã giảm xuống khoảng từ 60% đến 75% những ngày và tháng gần đây:

- Tại Pennsylvania, khoảng 75% trường hợp nhập viện do COVID-19 từ tháng 9 đến đầu tháng 12.2021 là ở những người chưa tiêm vắc xin đầy đủ.

- Tại New York, khoảng 61% số ca nhập viện do COVID-19 trong tuần kết thúc vào ngày 2.1.2022 là ở những người chưa tiêm vắc xin đầy đủ.

- Beaumont Health, hệ thống chăm sóc sức khỏe lớn nhất ở bang Michigan, đã báo cáo hôm 6.1.2022 rằng 62% bệnh nhân COVID-19 tại 8 bệnh viện của họ chưa tiêm vắc xin.

Tại một số bệnh viện, có tới 40% người "đến không phải vì họ bị bệnh với COVID-19, mà do thứ gì đó khác và đã phát hiện ra nhiễm Omicron", Giám đốc CDC - Tiến sĩ Rochelle Walensky nói với Fox News hôm 9.1.2022.

Số ca mắc COVID-19 trong bệnh viện làm căng thẳng nguồn lực, bất kể bệnh nhân có phải nhập viện vì SARS-CoV-2 hay không, trưởng nhóm phóng viên y tế của CNN, Tiến sĩ Sanjay Gupta cho biết.

"Nếu tình cờ được chẩn đoán mắc COVID-19 trong bệnh viện, họ vẫn cần phải thực hiện quy trình tránh lây nhiễm như đeo thiết bị bảo vệ cá nhân, tất cả những thứ đó vẫn cần được sử dụng. Vì vậy, đó là một sự tiêu hao rất lớn với hệ thống nói chung", Sanjay Gupta nói.

Trong khi những người được tiêm vắc xin đầy đủ đang chiếm tỷ lệ lớn hơn trong số các trường hợp nhập viện do COVID-19, nhiều nơi cho rằng những đối tượng này và những ai đã nhận mũi tăng cường chỉ chiếm một tỷ lệ nhỏ.

Tại Hệ thống Y tế Đại học Maryland, ít hơn 5% bệnh nhân nhập viện đã tiêm vắc xin đầy đủ và nhận mũi tăng cường.

Beaumont Health báo cáo hôm 6.1.2022 rằng chỉ 8% bệnh nhân COVID-19 đã tiêm vắc xin đầy đủ và nhận mũi tăng cường nhập viện ở đây.

CDC đã không trả lời về dữ liệu về tỷ lệ nhập viện do COVID-19 theo tình trạng tiêm chủng.

CDC trước đây cho biết nguy cơ nhập viện ở những người chưa tiêm vắc xin cao hơn 8 lần so với những ai đã tiêm chủng đầy đủ. Song vào tuần cuối cùng của tháng 11.2022, dữ liệu của CDC cho thấy tỷ lệ nhập viện ở những người chưa tiêm vắc xin cao hơn khoảng 17 lần so với những ai được tiêm phòng COVID-19 đầy đủ.

Sơn Vân