Dùng khinh khí cầu phủ internet tại nơi hẻo lánh nhất thế giới

Theo Ngân hàng Thế giới, chỉ có khoảng 20% ​​người dân Tanzania sử dụng internet. Đó là mức thấp, ngay cả với khu vực châu Phi cận Sahara, nơi việc sử dụng bị ảnh hưởng bởi phạm vi phủ sóng internet hạn chế và kết hợp với chi phí dữ liệu cao cùng trình độ kỹ thuật số thấp. Tuy nhiên, sự thay đổi có thể sớm được viết trên bầu trời.

Công ty World Mobile (Anh) đang tung ra một mạng lưới lai (mặt đất-trên không) kết hợp sử dụng aerostat – khí cầu có dây buộc giống như bóng bay mà họ cho biết sẽ cung cấp phạm vi phủ sóng gần như toàn bộ các hòn đảo.

Hai aerostat sử dụng năng lượng mặt trời, chứa đầy khí heli sẽ lơ lửng trên mặt đất 300 mét và có phạm vi phát sóng khoảng 70 km mỗi cái, sử dụng tần số 3G và 4G để truyền tín hiệu. Aerostat có thể tồn tại ở sức gió lên tới 150 km/h và trên không trong tối đa 14 ngày trước khi hạ xuống để nạp lại.

Theo World Mobile, vào vài giờ ngừng hoạt động, các aerostat khác sẽ hoạt động trong không khí, đảm bảo người dùng không bao giờ thiếu dịch vụ.

World Mobile cho biết tín hiệu từ một aerostat - được sử dụng như trạm điều khiển độ cao thấp (LAPS) - đủ cho các tác vụ như duyệt internet và email. Trong khi đó, mạng lưới các điểm truy cập trên mặt đất đang được xây dựng, mỗi điểm có thể cung cấp Wi-Fi cho hàng trăm người với tốc độ đủ để phát video và chơi game. Mạng lưới bao gồm 125 điểm truy cập được lên kế hoạch hoàn thành trong năm nay và aerostat đầu tiên sẽ ra mắt vào tháng 6.2022.

"Zanzibar đại diện cho một cơ hội thực sự thú vị. Có khoảng 1,5 triệu người trên quần đảo. Nó giống như một quốc gia nhỏ", Giám đốc điều hành World Mobile - Micky Watkins nói với CNN.

Nơi những công ty khác đã thất bại

World Mobile sẽ hướng tới thành công ở nơi các công ty lớn hơn đã thất bại. Dự án Aquila của Facebook, một hệ thống phân phối internet sử dụng máy bay không người lái ở độ cao lớn, đã bị đóng cửa vào năm 2018.

Dự án Loon, sử dụng khinh khí cầu tầng bình lưu để cung cấp kết nối internet và là một phần của Alphabet (công ty mẹ Google), được thành lập vào tháng 1.2021.

Dự án Aquila và Loon được thiết kế để cung cấp internet cho các vùng sâu vùng xa bằng cách sử dụng hệ thống trạm gốc di động bay trên tầng bình lưu của khí quyển (HAPS). Loon được dùng trong các nỗ lực cứu trợ thiên tai, bao gồm cả hậu quả của cơn bão Maria, đổ bộ vào Puerto Rico vào năm 2017 (Loon hợp tác với công ty AT&T để làm việc này) và cũng được thử nghiệm thương mại ở Kenya vào năm 2020.

Derek Long, người đứng đầu bộ phận viễn thông và di động tại công ty tư vấn công nghệ Cambridge Consultants, cho biết Loon và Aquila không thành công vì không thể làm cho tính kinh tế của hệ thống này hoạt động, trong số các yếu tố khác. Tuy nhiên, Derek Long nói “một mô hình lai có thể được tinh chỉnh để khắc phục điều này bằng cách cung cấp các giải pháp công suất cao trên mặt đất ở các khu vực đông dân cư và các giải pháp phủ sóng chi phí thấp hơn với các nền tảng phi mặt đất".

Derek Long nói rằng: “Dù tính mới mẻ của hệ thống aerostat có thể tạo ra một số lực cản với sự chấp nhận của thị trường, một mô hình lai mặt đất-trên không nếu được tích hợp liền mạch, có thể là giải pháp tốt nhất cho thách thức trước mắt".

World Mobile cũng đang tiến hành các thử nghiệm với công nghệ HAPS, nhưng không chờ đợi nó trước khi tung ra mạng lưới Wi-Fi mặt đất và aerostat.

Micky Watkins nói: “Sẽ thật ngớ ngẩn nếu dành 3 đến 4 năm để nghiên cứu và phát triển giải pháp mạng đầy đủ mà không triển khai những gì chúng ta biết là có thể triển khai ngay bây giờ”.

Giá trị của kết nối

Sara Ballan, chuyên gia phát triển kỹ thuật số cấp cao tại Ngân hàng Thế giới, cho biết tại Tanzania, kết nối internet có tác động đến kinh tế ở cấp độ cá nhân và quốc gia.

Bà giải thích: "Với người nông dân, kết nối internet có thể mở ra khả năng tiếp cận thông tin thời tiết, giá cả thị trường và các luồng thanh toán dễ dàng hơn. Với nền kinh tế, chuyển đổi kỹ thuật số là động lực thúc đẩy tăng trưởng, đổi mới, tạo việc làm và tiếp cận dịch vụ. Khai phá tiềm năng này là quan trọng với xã hội nói chung, đặc biệt là ở đối tượng thanh niên ngày càng tăng đang tìm kiếm việc làm và cơ hội".

Sara Ballan lưu ý rằng kết nối internet chỉ là một phần của giải pháp: "Chúng tôi lạc quan rằng trong vài năm tới, các đổi mới viễn thông sẽ lấp đầy những khoảng trống kết nối quan trọng ở châu Phi cận Sahara... Tuy nhiên, khả năng chi trả vẫn là một vấn đề then chốt và các mô hình kinh doanh sáng tạo sẽ tiếp tục cần thiết để kết nối các nhóm dân cư nghèo".

Micky Watkins tuyên bố chi phí triển khai mạng ở Zanzibar rẻ hơn nhiều lần so với cơ sở hạ tầng cũ và World Mobile đặt mục tiêu cung cấp kết nối với giá chỉ bằng một nửa so với các nhà khai thác hiện tại.

Micky Watkins cho biết World Mobile gần đây đã huy động được 40 triệu USD để phát triển phần mềm và triển khai hệ thống mạng của mình. Công ty sở hữu mạng lưới và giấy phép hoạt động ở Zanzibar và Micky Watkins hy vọng rằng công chúng cuối cùng sẽ có thể mua tới 70% số điểm truy cập Wi-Fi, chạy và duy trì cơ sở hạ tầng điểm đó của mạng rồi kiếm doanh thu từ nó.

Derek Long cho rằng đó là một mô hình kinh doanh khác thường, trong một thị trường được phân loại theo số lượng nhỏ các hoạt động đa quốc gia lớn.

"Nếu World Mobile có thể thành công trong thị trường như vậy, trong đó đã có một số công ty lớn đương nhiệm, thì điều này là điềm tốt cho tương lai", Derek Long nhận xét.

Ngoài giấy phép hoạt động của World Mobile tại Zanzibar và Tanzania, Micky Watkins dự kiến ​​sẽ có giấy phép ở Kenya vào đầu năm nay, đồng thời công ty đã nhắm đến thêm 18 quốc gia khác cho hệ thống của mình.

Bước vào một năm quan trọng, Micky Watkins lạc quan về triển vọng của World Mobile.

"Chúng tôi có được nền kinh tế chia sẻ ngay tại Zanzibar, chúng tôi chứng minh thực hiện với quy mô lớn ở Kenya và Tanzania, sau đó phần còn lại của thế giới là của chúng tôi", ông nói.

Sơn Vân - Ảnh: CNN