Người nhận 2 liều vắc xin Pfizer/Moderna có thể tiêm mũi AstraZeneca tăng cường chống Omicron
Nhịp đập khoa học - Ngày đăng : 17:10, 13/01/2022
AstraZeneca cho biết kháng thể ngày càng tăng ở những người trước đây đã tiêm hai liều vắc xin Vaxzevria hoặc vắc xin mRNA (Pfizer/Moderna), đồng thời tiết lộ rằng sẽ gửi dữ liệu này cho các cơ quan quản lý trên toàn thế giới do nhu cầu cấp thiết về mũi tăng cường.
AstraZeneca đã phát triển Vaxzevria cùng các nhà nghiên cứu từ Đại học Oxford (Anh). Các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm vào tháng trước đã phát hiện ra liệu trình 3 liều Vaxzevria có hiệu quả chống lại biến thể Omicron vốn đang lây lan nhanh chóng.
Đây là dữ liệu đầu tiên được AstraZeneca phát hành từ các thử nghiệm mũi vắc xin COVID-19 tăng cường của mình.
Hãng dược Anh – Thụy Điển cho biết có thêm một số bằng chứng ngày càng tăng ủng hộ liều thứ ba bất kể lịch tiêm vắc xin chính trước đó.
"Những nghiên cứu quan trọng này cho thấy rằng liều Vaxzevria thứ ba sau 2 liều ban đầu cùng loại vắc xin hoặc sau vắc xin mRNA, vắc xin bất hoạt, sẽ tăng cường khả năng miễn dịch chống lại COVID-19", Andrew Pollard, Giám đốc Nhóm vắc xin của Đại học Oxford, cho biết.
Theo nghiên cứu trước đó về Vaxzevria, mức độ kháng thể trung hòa chống lại Omicron sau khi tiêm liều vắc xin thứ ba gần như tương tự với mức chống biến thể Delta sau 2 liều.
AstraZeneca cho biết các nhà khoa học tại Đại học Oxford thực hiện nghiên cứu này độc lập với những người phát triển vắc xin COVID-19 cùng họ.
"Khi hiểu rõ hơn về Omicron, chúng tôi tin sẽ thấy rằng đáp ứng của tế bào T cung cấp sự bảo vệ lâu dài chống lại bệnh nghiêm trọng và các trường hợp nhập viện", theo Mene Pangalos, người đứng đầu bộ phận R&D (nghiên cứu và phát triển) dược phẩm sinh học của AstraZeneca, đề cập đến tế bào T - một thành phần quan trọng của hệ thống miễn dịch.
AstraZeneca cho biết thêm, nồng độ kháng thể chống lại Omicron sau khi tiêm mũi Vaxzevria thứ ba cao hơn ở những người từng mắc và khỏi COVID-19 (tức có miễn dịch tự nhiên).
Nghiên cứu từ Đại học Oxford phân tích các mẫu máu của những người từng khỏi COVID-19, những ai được tiêm hai liều Vaxzevria rồi nhận mũi thứ ba, và những người từng nhiễm các biến thể đáng lo ngại khác. Trong số này có mẫu máu từ 41 người được tiêm 3 liều Vaxzevria.
Dù dữ liệu ban đầu là khả quan nhưng AstraZeneca cho biết đang làm việc với Đại học Oxford để sản xuất loại vắc xin đặc trị Omicron, tham gia nỗ lực tương tự từ 3 công ty Mỹ gồm Pfizer, Moderna và Novavax.
Một thử nghiệm lớn của Anh vào tháng 12.2021 cho thấy Vaxzevria làm tăng kháng thể khi được tiêm nhắc lại sau khi 2 liều cùng loại hoặc vắc xin Pfizer dựa trên công nghệ mRNA.
Tuy nhiên, nghiên cứu COV-Boost kết luận rằng vắc xin mRNA do Pfizer và Moderna sản xuất có tác dụng nâng cao kháng thể lớn nhất khi được tiêm dưới dạng mũi tăng cường 10-12 tuần sau liều thứ hai.
Nghiên cứu COV-Boost được giới chức Anh trích dẫn khi họ thông báo rằng vắc xin Pfizer và Moderna được ưu tiên sử dụng trong chiến dịch tiêm mũi vắc xin tăng cường ở nước này.
Nghiên cứu cho thấy 6 trong số 7 loại vắc xin được dùng làm mũi tăng cường đã giúp tăng khả năng miễn dịch cho người ban đầu nhận 2 liều Pfizer. Trong khi cả 7 loại vắc xin dùng làm mũi tăng cường đều tăng khả năng miễn dịch cho người ban đầu nhận 2 liều vắc xin AstraZeneca.
Giáo sư Saul Faust, nhà miễn dịch học tại Đại học Southampton (Anh) đồng thời là trưởng nhóm nghiên cứu, cho biết: “Liều thứ ba sẽ có hiệu quả với nhiều loại vắc xin mà chúng tôi đã thử nghiệm và ở nhiều dạng kết hợp khác nhau”.
Nghiên cứu cho thấy rằng một liều đầy đủ Pfizer, nửa liều Pfizer hoặc một liều đầy đủ vắc xin Moderna đã tăng cường rất hiệu quả cho cả mức độ kháng thể và tế bào T, bất kể người ban đầu nhận 2 mũi vắc xin Pfizer hay AstraZeneca.
Khi được sử dụng làm mũi tăng cường, vắc xin AstraZeneca, Novavax, Johnson & Johnson và Curevac giúp tăng mức độ kháng thể cho người ban đầu nhận 2 mũi Pfizer hay AstraZeneca nhưng ở mức độ nhỏ hơn. Tuy nhiên, trong khi vắc xin Velneva giúp tăng kháng thể ở những những người ban đầu nhận 2 liều AstraZeneca thì nó lại không tăng cường kháng thể cho người đã tiêm 2 liều Pfizer.
Nghiên cứu này cũng cho thấy mũi vắc xin tăng cường cũng giúp tạo ra đáp ứng rộng rãi ở tế bào T chống lại biến thể Beta và Delta, có thể đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ cơ thể lâu dài hơn trước COVID-19.
“Đáp ứng của tế bào T dường như rộng hơn với tất cả biến thể, điều này cho chúng ta hy vọng rằng các vắc xin hiện tại có thể xử lý được một biến thể SARS-CoV-2, nếu không ngăn ngừa nhiễm vi rút thì cũng tránh được nhập viện và tử vong”, Giáo sư Saul Faust nói.
Nghiên cứu được thực hiện trước khi Omicron xuất hiện và lan ra nhiều nước.
Chính phủ Mỹ mua bổ sung 500.000 liều Evusheld
AstraZeneca vừa cho biết chính phủ Mỹ đã đồng ý mua thêm 500.000 liều Evusheld, hỗn hợp kháng thể của họ, để ngăn ngừa COVID-19.
Công ty cho biết việc giao Evusheld dự kiến vào quý 1/2022 và chi tiết hơn về thỏa thuận sẽ được công bố trong những tuần tới.
Trước đó, chính phủ Mỹ đã mua 700.000 liều Evusheld. Vào tháng 12.2021, AstraZeneca cho biết Evusheld vẫn giữ được hoạt tính trung hòa chống lại biến thể Omicron trong một nghiên cứu ở phòng thí nghiệm.
Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) vào tháng trước đã phê duyệt sử dụng Evusheld để ngăn ngừa nhiễm SARS-CoV-2 ở những người có hệ miễn dịch kém hoặc tiền sử mắc các tác dụng phụ nghiêm trọng do vắc xin COVID-19 gây ra.
AstraZeneca nói đây là liệu pháp kháng thể duy nhất được cấp phép tại Mỹ để ngăn ngừa các triệu chứng COVID-19 khi tiếp xúc với vi rút.