Vì sao nước là chìa khóa cho sức khỏe con người?

Thông tin Y học - Ngày đăng : 11:36, 22/03/2022

Nước, nhất là nước ngọt có tầm quan trọng đặc biệt đối với sự sống của cả hành tinh nói chung và con người nói riêng. Liên Hợp quốc đã chọn ngày 22.3 hằng năm là ngày Nước thế giới.

Nước là nguồn tài nguyên quan trọng nhất trên hành tinh, chiếm 70% diện tích toàn cầu. Nó cũng chiếm khoảng 60% cơ thể con người. Não và tim bao gồm 73% nước, phổi 83%, da 64%, cơ và thận 79%, xương 31%.

Đây là lý do tại sao nước uống đóng một vai trò quan trọng trong việc giữ cho các cơ quan và hệ thống cơ thể của con người hoạt động trơn tru. Michelle Lau thuộc công ty truyền thông và tư vấn dinh dưỡng Hong Kong cho biết người trưởng thành cần uống từ 8-10 ly nước mỗi ngày để duy trì lượng nước tốt cho sức khỏe.

Bên cạnh đó tập thể dục dưới nước có rất nhiều lợi ích. Bơi lội là một hình thức tập luyện tim mạch tuyệt vời. Nhà vật lý trị liệu Wendy Lam tại phòng khám sức khỏe toàn diện Balance Health (Hồng Kông) cho biết tập luyện dưới nước có tác động thấp, giúp giữ an toàn cho các khớp.

screen-shot-2022-03-22-at-11.06.35.png
Không chỉ có khả năng làm dịu cơn khát đơn thuần, nước còn có rất nhiều lợi ích cho sức khỏe con người - Ảnh: Shutterstock

Nhà khoa học tập thể dục và phục hồi chức năng Sven Hoekstra tại Đại học Loughborough (Anh) lưu ý rằng tập thể dục dưới nước nóng có thể đặc biệt tốt cho con người. Nó tốt cho sức khỏe não bộ mà bạn không có được khi chỉ ngâm mình trong bồn nước nóng.

Lam giải thích: "Nhiệt làm tăng nhiệt độ da và khớp, cải thiện lưu thông máu, tăng cường thư giãn cơ và giảm cứng khớp. Tỷ lệ trao đổi chất cũng sẽ tăng và nước ấm làm cho các mô cơ co giãn dễ dàng hơn. Nhiệt cũng làm tăng sự hấp thụ oxy và tăng tốc độ chữa lành mô". 

Nhiều người cũng tin vào lợi ích của việc tắm bằng nước lạnh. Tắm nước đá và tắm nước lạnh dường như đang là xu hướng hiện nay.

Lam cho biết: "Nước lạnh làm giảm đau, giảm sưng và ngăn chặn các xung thần kinh đến khớp. Ngâm nước lạnh cũng đã được chứng minh làm cải thiện lưu thông. Khi tiếp xúc với nước lạnh, lượng máu đến da giảm. Sau đó, khi ra khỏi nước lạnh, cơ thể sẽ tự ấm lên, do đó lượng máu sẽ tăng lên. Tuần hoàn được cải thiện giúp di chuyển các chất lỏng ứ đọng trong các hạch bạch huyết khắp cơ thể, loại bỏ các chất thải trao đổi chất sau khi tập luyện. Nó cũng làm các tế bào của chúng ta tràn ngập chất dinh dưỡng và oxy".

Đó là lý do tại sao ngâm nước lạnh trở nên phổ biến với các vận động viên chuyên nghiệp. Nó làm giảm các triệu chứng đau nhức cơ chậm khởi phát do luyện tập và đẩy nhanh quá trình phục hồi.

Tuy nhiên, Lam cho biết tắm nước lạnh và tắm nước đá không được khuyến khích cho những người có tiền sử cao huyết áp, đột quỵ, động kinh hoặc đang mang thai.

Hoekstra nhận thấy một số bằng chứng cho thấy liệu pháp tắm nước lạnh có thể kích thích đốt cháy chất béo và một số nghiên cứu đã cho những người mắc bệnh tiểu đường loại 2 tiếp xúc với liệu pháp tắm nước lạnh thường xuyên. Họ đã phát hiện ra những cải thiện trong dung nạp glucose.

Hoekstra cho biết tắm nước lạnh có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2 trong dân số. Ông cũng đề cập đến phương pháp Wim Hof (tắm trong nước đá), được cho là tốt cho sức khỏe tâm thần. Đó cũng là một phương pháp đã trở nên phổ biến trên toàn thế giới.

screen-shot-2022-03-22-at-11.06.52.png
Phương pháp Wim Hof - Ảnh: Shutterstock

Phương pháp này dựa trên ba nguyên tắc chính: trị liệu bằng cái lạnh, điều hòa hơi thở và rèn luyện tâm trí. Từ những nguyên tắc này, không khó hiểu khi lợi ích của phương pháp tắm lạnh Wim Hof khiến nhiều người muốn ngay lập tức nhảy xuống vùng nước lạnh nào đó. 

"Một số nghiên cứu thử nghiệm cho thấy rằng phương pháp này có thể thao túng hệ thống thần kinh giao cảm, do đó có thể tác động tích cực đến hệ thống miễn dịch". Song Hoekstra gợi ý rằng điều này vẫn phải được xác định thông qua các nghiên cứu mạnh mẽ hơn.

Bơi trong nước lạnh có thể cải thiện sự trao đổi chất, tăng cường tuần hoàn và giúp chống lại ho và cảm lạnh, thậm chí có thể nâng cao mức độ hạnh phúc và giảm trầm cảm. Không có gì ngạc nhiên khi có sự gia tăng đáng kể  các hoạt động bơi lội trong mùa đông trên toàn cầu kể từ khi bắt đầu đại dịch COVID-19.  Hoạt động này ở Anh ước tính đã tăng hơn 30%.

Bên cạnh đó, liệu pháp xông hơi có tác dụng mở đường thở, giúp phổi thoát chất nhầy và đặc biệt có lợi cho những người mắc các bệnh về phổi như viêm phế quản hoặc viêm phổi.

Trong phòng xông hơi ướt, nhiệt độ lõi, da và cơ của cơ thể tăng lên, kích hoạt sản sinh ra các hóa chất tốt như interleukin-6 giúp chống viêm và tăng cường miễn dịch và yếu tố hướng thần kinh có nguồn gốc từ não giúp thúc đẩy sự tồn tại của các tế bào thần kinh. Điều này cũng làm tăng lưu lượng máu, rất quan trọng đối với sức khỏe của tim và mạch máu.

screen-shot-2022-03-22-at-11.06.44.png
Liệu pháp xông hơi - Ảnh: Shutterstock

Khi tập thể dục dưới nước, bạn có thể không nhận ra mình đang đổ mồ hôi, nhưng bạn cần được cung cấp đủ nước để tập thể dục tốt và an toàn. Lam cho biết, để cơ bắp hoạt động tốt, chúng ta cần bổ sung đầy đủ nước. Bên cạnh đó, màng xương được tạo thành từ 70% là nước, nên nó đòi hỏi quá trình hydrat hóa để hoạt động bình thường.

Đan Thuỳ