Sốc: Quan chức Anh thừa nhận tù binh bị Nga bắt là lính bất hợp pháp

Phát biểu với Sky News sau khi phía Nga thông báo bắt hai tù binh Anh, ông Lewis cho biết cả hai người Anh đều đã sống ở Ukraine trong bốn năm, “đáng lẽ không nên đến đó, đó là một hành động bất hợp pháp”.

Bộ trưởng Tư pháp trong bộ máy đối lập Emily Thornberry sau đó nói với Sky rằng "hoàn toàn đúng" khi nói rằng hai người đàn ông Anh ở Ukraine bất hợp pháp, đồng thời nói thêm "Brandon Lewis có quyền khi nói rằng việc công dân Anh chiến đấu ở Ukraine là vi phạm pháp luật".

Có thể nói phát biểu của 2 chính khách này rất bất lợi cho Shaun Pinner và Aiden Aslin vì khi không phải lính hợp lệ theo quy ước chiến tranh thì họ sẽ không được hưởng quy chế tù binh mà bị xử lý như tội phạm. Không chỉ Nga có thể xử lý hai tù binh này như tội phạm giết người mà nếu trở về Anh thì họ cũng bị đối mặt với truy tố của luật pháp Anh.

Nhưng cả hai gia đình đều lập luận rằng Pinner và Aslin là thành viên hợp pháp của quân đội Ukraine sau khi đăng ký nhập ngũ vào năm 2018, rất lâu trước khi Nga tiến quân vào Ukraine hồi tháng 2 năm nay.

Đáp lại những tuyên bố của ông Lewis, Nathan Wood, anh trai của Aslin lên tiếng: "Tôi sẽ thúc giục ông ta thực hiện việc tìm hiểu và xác minh sự thật của mình, cả hai đều đã sống ở Ukraine trong nhiều năm và là một phần của lực lượng vũ trang Ukraine hợp pháp”, đồng thời nói thêm: “Nếu họ ở Ukraine bất hợp pháp, họ sẽ bị chính quyền Ukraine xử lý.

Em gái của ông Pinner, Cassandra Pinner cũng phụ họa: “Các nghị sĩ cần phải kiểm tra sự thật. Tuyên bố chính thức của chúng tôi thông qua Bộ Ngoại giao giải thích rằng anh trai tôi là lính thủy chính quy của Ukraine, tuân theo luật pháp Ukraine, với tư cách là một người lính chuyên nghiệp. Anh ấy đã sống ở Ukraine trong bốn năm. Vợ anh là người Ukraine. Không thể để anh ấy bị dán nhãn là lính đánh thuê hoặc lính tình nguyện người Anh. Anh ấy không rời Vương quốc Anh để chiến đấu trong cuộc xung đột này”.

Vào Chủ nhật trước, Bộ Ngoại giao Anh đã dẫn một tuyên bố từ gia đình ông Pinner nói rằng ông “không phải là tình nguyện viên cũng không phải lính đánh thuê, mà chính thức phục vụ trong Quân đội Ukraine theo luật pháp Ukraine.”

Tuyên bố của gia đình cũng kêu gọi đối xử 2 người như tù binh chiến tranh với các quyền của họ được tôn trọng theo Công ước Geneva.

Trong một tuyên bố thông qua Văn phòng Ngoại giao vào cuối tuần trước, gia đình ông Pinner cho biết ông từng là một "người lính được kính trọng trong Quân đội Anh", người đã tham gia hoạt động quân sự ở Bắc Ireland và lực lượng Liên hợp quốc ở Bosnia. Cựu binh sĩ Trung đoàn Hoàng gia Anglian, Pinner, người gốc Watford, đã kết hôn với một phụ nữ Ukraine và đã gia nhập quân đội Ukraine vào năm 2018 trước khi phục vụ trong lực lượng lính thủy đánh bộ.

Gia đình ông Pinner cho biết: “Anh ấy đã gia nhập Thủy quân lục chiến Ukraine với tư cách là một chiến binh đáng tự hào. Vào cuối năm 2022, hợp đồng ba năm của anh ấy sẽ kết thúc và anh ấy đang có kế hoạch tham gia một vai trò nhân đạo ở Ukraine. Chúng tôi muốn nói rõ rằng anh ấy không phải là lính tình nguyện cũng không phải là lính đánh thuê mà chính thức phục vụ trong Quân đội Ukraine theo luật pháp nước này.

“Gia đình chúng tôi hiện đang làm việc với Bộ Ngoại giao cùng với gia đình của Aiden Aslin, người cũng đang bị Quân đội Nga giam giữ để đảm bảo các quyền của họ với tư cách là tù nhân chiến tranh được tuân thủ theo Công ước Geneva”.

Còn Aslin đã chiến đấu cho lực lượng thủy quân lục chiến Anh trong bốn năm, đến từ Newark, Nottinghamshire và đã từng chiến đấu với Isis ở Syria trước đây. Aslin có hai quốc tịch và gia nhập lính thủy đánh bộ Ukraine vào năm 2018.

Một tuyên bố từ gia đình của ông Aslin cho biết thêm: “Năm 2018 Aiden chuyển đến Ukraine, nơi anh ấy gặp bạn gái và cuối cùng định cư ở Mykolaiv. Aiden quyết định gia nhập Thủy quân lục chiến Ukraine và đã phục vụ trong đơn vị của mình gần 4 năm”.

Cả hai đều bị lực lượng Nga bắt giữ sau khi chiến đấu tại thành phố Mariupol bị Nga bao vây. Sau đó, hai người được phát hình trên kênh truyền hình nhà nước Nga hôm 18.4. Khi được phát biểu, cả hai cùng khẩn cầu Thủ tướng Boris Johnson tìm cách giúp họ được thả trong một cuộc trao đổi tù nhân với Viktor Medvedchuk, người đã bị lực lượng Ukraine bắt giữ hồi đầu tháng sau khi vi phạm lệnh quản thúc tại gia với cáo buộc phản quốc.

Tù binh Anh Pinner nói: “Tôi muốn kêu gọi chính phủ cho tôi trở về nhà, tôi muốn gặp lại vợ tôi. Tôi muốn trao đổi bản thân và Aiden Aslin để lấy ông Medvedchuk. Rõ ràng là tôi thực sự đánh giá cao sự giúp đỡ của ngài trong vấn đề này. Bản thân tôi, tôi đã được đối xử tốt. Tôi hoàn toàn ý thức được hoàn cảnh của mình. Chúng tôi đã được cho ăn uống. Đó là tất cả tôi có thể nói. Tôi xin thay mặt tôi và Aiden Aslin cầu xin hãy giúp chúng tôi để đổi lấy ông Medvedchuk”.

Còn Aslin nói: “Tôi nghĩ rằng Boris cần lắng nghe những gì Oksana (vợ của Medvedchuk) đã nói. Nếu Boris Johnson thực sự quan tâm đến công dân Anh như ông ấy nói thì ông ấy sẽ phải giúp".

Đạo luật Nhập ngũ nước ngoài năm 1870 cấm công dân Anh tham gia quân đội của một quốc gia nước ngoài có chiến tranh với một quốc gia khác không có chiến tranh với Anh. Nhưng không ai bị truy tố theo đạo luật kể từ năm 1896.

Khoảng 4.000 công dân Anh đã chiến đấu với Lữ đoàn Quốc tế chống lại quân phát xít của Tướng Franco trong Nội chiến Tây Ban Nha bất chấp nguy cơ bị truy tố khi trở về Anh, nhưng không có vụ truy tố nào như vậy được thực hiện.

Không rõ liệu đạo luật này có áp dụng cho Aslin và Pinner, những người đã nhập ngũ vào quân đội Ukraine trước khi Nga tiến quân vào Ukraine hồi tháng 2 hay không.

Đầu tuần này, một video dài 45 phút đã được tung lên mạng, trong đó Aiden Aslin có buổi trao đổi phỏng vấn với phóng viên người Anh Graham William Phillips. Theo truyền thông Anh, Phillips trước đây làm việc cho kênh truyền hình RT của Nga.

Trong phim, khi nhiều lần được Phillips hỏi rằng liệu Aslin có đang phát ngôn một cách gượng ép hay không, tù binh người Anh trả lời là không. Aslin đã kể lại thời gian của mình trong quân đội Ukraine, gồm cả việc anh ta là một lính đánh thuê chứ không phải là một chiến binh hợp lệ (theo quy ước chiến tranh).

Gia đình của Aiden Aslin cho biết anh là một “chiến binh hợp lệ” của lực lượng vũ trang Ukraine. Do vậy, họ cho rằng việc Aslin phát biểu trong một cuộc phỏng vấn được đăng trực tuyến vào tuần này, là bị ép buộc và vi phạm các công ước Geneva về đối xử với tù binh.

Anh Tú