Lợi thế của Ấn Độ trong cuộc đua phát triển y học cổ truyền với Trung Quốc

"Đối với nhiều triệu người trên thế giới, y học cổ truyền là bến đỗ đầu tiên để điều trị nhiều bệnh. Do đó, đảm bảo tất cả mọi người được tiếp cận với phương pháp điều trị an toàn và hiệu quả là một phần quan trọng trong sứ mệnh của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và trung tâm mới này sẽ giúp khai thác sức mạnh của khoa học để củng cố cơ sở bằng chứng cho y học cổ truyền", Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus phát biểu tại lễ ký kết thỏa thuận thành lập Trung tâm Y học cổ truyền toàn cầu (GTCM) tại thành phố Jamnagar, bang Gujarat, miền Tây Ấn Độ vào ngày 25.3. Dự án này nhằm khai thác tiềm năng y học cổ truyền từ khắp nơi trên thế giới thông qua khoa học và công nghệ hiện đại để cải thiện sức khỏe của con người. 

Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi cũng đã tham dự một sự kiện tại thành phố Jamnagar bang Gujarati, nơi chính phủ do ông đứng đầu đã bơm 250 triệu USD vào cơ sở rộng 14,1 hecta, dự kiến sẽ bắt đầu hoạt động vào năm 2024.

Sau lễ ký, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi chia sẻ trên Twitter: "Ấn Độ vinh dự là nơi đặt Trung tâm Y học cổ truyền toàn cầu WHO hiện đại. Trung tâm này sẽ góp phần xây dựng một hành tinh khỏe mạnh hơn và vận dụng các hoạt động thực hành truyền thống phong phú của Ấn Độ vì lợi ích toàn cầu".

Bà Poonam Khetrapal, Giám đốc khu vực châu Á của WHO, cho biết trung tâm này sẽ là “người thay đổi cuộc chơi” trong việc khai thác sức mạnh của khoa học để củng cố cơ sở bằng chứng về y học cổ truyền được 170 trong số 194 thành viên của cơ quan y tế Liên Hợp Quốc sử dụng.

"Cơ sở mới sẽ tập trung vào nghiên cứu, phân tích dữ liệu, tính bền vững và công bằng, đổi mới và công nghệ để giúp khai thác trí tuệ cổ xưa và sức mạnh của y học cổ truyền", hãng tin ANI dẫn lời bà Poonam Khetrapal. 

Để tận dụng lợi thế của ngành y tế và sức khỏe đang phát triển, chính phủ Ấn Độ tuyên bố sẽ sớm triển khai “thị thực AYUSH” cho những người nước ngoài đến thăm Ấn Độ tìm kiếm các phương thức điều trị truyền thống.

Theo một báo cáo của Hệ thống Thông tin và nghiên cứu cho các quốc gia đang phát triển, quy mô thị trường của AYUSH đã tăng 17% từ năm 2014 đến năm 2020, đạt 18,1 tỉ USD và dự kiến ​​sẽ tăng lên 23,3 tỉ USD trong năm nay.

Acharya Madan Mohan, một chuyên gia ayurveda thế hệ thứ 3, cho biết thành công của y học cổ truyền là không có gì đáng ngạc nhiên khi hàng triệu người sử dụng các loại thảo mộc, châm cứu, yoga và các loại thực vật và hỗn hợp từ hoa như các phương pháp chữa bệnh. Đây là một xu hướng đã trở nên phổ biến trong thời đại dịch COVID-19.

"Mặc dù bị một số nhà y học hiện đại bác bỏ là phi khoa học, ayurveda được sử dụng phổ biến ở Ấn Độ để chữa các bệnh từ tiểu đường đến ung thư", Mohan nói và cho biết thêm môn học này chủ yếu tập trung vào việc phòng ngừa bằng chữa bệnh và các yếu tố trị liệu.

Bên cạnh đó, ông Mohan cũng lưu ý  dù hệ thống chăm sóc sức khỏe hiện đại chiếm nhiều ưu thế song nhiều người châu Á vẫn tin rằng y học cổ truyền nắm giữ những phương pháp chữa bệnh bí ẩn và những kiến ​​thức vẫn còn xa lạ với khoa học phương Tây.

Mohan cho biết khoảng 40% các sản phẩm dược phẩm được chấp thuận sử dụng ngày nay có nguồn gốc từ các chất tự nhiên.

WHO đã chỉ ra việc phát hiện ra aspirin dựa trên các công thức y học cổ truyền sử dụng vỏ cây liễu, thuốc tránh thai được phát triển từ rễ của cây khoai mỡ hoang dã và các phương pháp điều trị ung thư ở trẻ em dựa trên cây dừa cạn. Nghiên cứu đoạt giải Nobel về artemisinin để kiểm soát bệnh sốt rét bắt đầu bằng việc xem xét các văn bản y học cổ đại của Trung Quốc.

Trong khi sáng kiến thành lập ​​GCTM nhằm khám phá tiềm năng của nền y học cổ truyền, các chuyên gia nhấn mạnh những quan điểm địa chính trị liên quan đến việc thành lập trung tâm này ở Ấn Độ chứ không phải Trung Quốc mặc dù Giám đốc WHO Ghebreyesus có mối quan hệ với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, người cũng là người ủng hộ mạnh mẽ các phương pháp điều trị truyền thống.

"Điều này mang lại lợi thế cho chính phủ Ấn Độ trong việc thúc đẩy ayurveda và các sản phẩm chăm sóc sức khỏe khác của nước này ra thị trường quốc tế. Đó chắc chắn là một chiến thắng cho Ấn Độ trong cuộc cạnh tranh khốc liệt này và sẽ thúc đẩy khả năng chấp nhận ayurveda trên toàn cầu", nhà ngoại giao đã nghỉ hưu Kanwal Sibal nói.

Nhưng đó sẽ không phải là một nhiệm vụ dễ dàng vì có những giới hạn đối với những gì y học cổ truyền có thể đạt được, tiến sĩ dịch tễ học Mandeep Singh tại Bệnh viện Siêu chuyên khoa Max ở New Delhi (Ấn Độ) cho biết.

“Y học cổ truyền vốn dĩ là một chủ đề phân cực và những người ủng hộ cho y học hiện đại sẽ từ chối bất kỳ công thức y tế nào không được kiểm nghiệm hoặc chứng nhận bởi các cơ quan quản lý dược phẩm chính thức", Singh nói.

Tuy nhiên, ông Singh đề xuất ý tưởng nên thúc đẩy sự hợp tác và sức mạnh tổng hợp giữa y học cổ truyền và y học hiện đại "để cả hai có thể kết hợp cùng nhau, tích hợp các tính năng tốt nhất của mỗi nền y học". 

Quan điểm của Echoing Singh, một thành viên của WHO vào tháng trước đã khuyến nghị các quốc gia thành viên xem xét sử dụng thuốc cổ quyền Trung Quốc để giúp kiểm soát COVID-19. Hội đồng này cũng nói rằng có bằng chứng cho thấy phương pháp điều trị này có lợi trong việc giảm nguy cơ tiến triển từ các trường hợp nhẹ đến trung bình thành bệnh nặng. 

Singh nói thêm rằng các phân tích và thử nghiệm sâu hơn sẽ được tiến hành và kết quả được chia sẻ với các quốc gia thành viên.

Singh cũng nhấn mạnh GCTM có thể tạo ra sự khác biệt vì Ấn Độ, đặc biệt là bang Kerala, miền nam nước này, là một nam châm thu hút người nước ngoài tìm kiếm phương pháp điều trị ayurvedic cho một các loại bệnh khác nhau.

Theo cơ quan du lịch của bang Kerala, gần 35% du khách đến đây để du lịch chữa bệnh là những du khách có xu hướng khám phá phương pháp chữa bệnh truyền thống.

Nếu dự án GCTM thành công, các chuyên gia cho rằng các bác sĩ sẽ có thể kê đơn các giải pháp toàn diện bằng cách kết hợp chẩn đoán hiện đại với các loại thuốc cổ truyền nhưng nhưng ông Singh cảnh báo rằng một kết quả thuận lợi sẽ phụ thuộc vào việc đảm bảo rằng y học cổ truyền của Ấn Độ đáp ứng các tiêu chuẩn toàn cầu.

"Liệu Ấn Độ có thể thiết lập độ tin cậy của các hệ thống y học cổ truyền và phát triển các quy trình điều trị khoa học để ứng dụng tốt hơn cho người bệnh?", Sighn nói. 

Thực tế hiện nay, y học cổ truyền vẫn đang phải nỗ lực tìm chỗ đứng trong một thế giới hiện đại bị chi phối bởi khoa học, công nghệ và triết lý của phương Tây. Sự thất thế của y học cổ truyền đến từ ba thiếu sót lớn, đó là: thiếu phương pháp để chứng minh tính hiệu quả, thiếu khả năng cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe trên quy mô lớn và thiếu nguồn lực để tìm ra các phương pháp chữa bệnh mới. 

Bên cạnh đó, thuốc cổ truyền tập trung vào việc phòng bệnh và chăm sóc sức khỏe. Trong khi đó, thuốc tây tập trung vào việc chữa khỏi bệnh. Điều này khiến cho những bác sĩ y học cổ truyền có thu nhập thấp hơn những đồng nghiệp y học phương Tây. Nguyên nhân là vì việc tập trung vào phòng chống bệnh tật không dẫn tới nhu cầu mua sắm thiết bị chữa trị cũng như thuốc đắt tiền của người bệnh và xin được nhiều tài trợ nghiên cứu.