Ghi nhận ca đầu tiên nhiễm biến thể SARS-CoV-2 lây truyền nhanh nhất hiện nay, Trung Quốc thêm lo
Nhịp đập khoa học - Ngày đăng : 22:05, 17/05/2022
Thông tin được tiết lộ trên China CDC Weekly, ấn phẩm tiếng Anh của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Trung Quốc.
Báo cáo cho biết người đàn ông Trung Quốc 27 tuổi đã đáp chuyến bay đến Sân bay Quốc tế Bạch Vân Quảng Châu từ Nairobi, thủ đô Kenya và có kết quả dương tính với COVID-19 vào ngày 27.4 khi đang bị cách ly tại khách sạn. Anh ta đã được xác nhận nhiễm biến phụ BA.2.12.1 vào ngày 30.4.
BA.2.12.1 có thể lây truyền nhanh hơn BA.2 đến 30% và tránh kháng thể do vắc xin tạo ra tốt hơn.
“Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng khả năng truyền BA.2.12.1 nhanh hơn khoảng 23% đến 27% so với BA.2.
BA.2.12.1 lây lan rất nhanh, dẫn đến sự bùng phát dịch bệnh trở lại ở nhiều vùng của Mỹ và các ca nhiễm biến thể này đã được ghi nhận ở ít nhất 17 quốc gia”, CDC Trung Quốc cho biết trong báo cáo.
BA.2.12.1 chiếm 42,6% ca mắc COVID-19 ở Mỹ tính đến ngày 13.5, theo dữ liệu từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC). Đó là mức tăng lớn so với 7,5% ca mắc COVID-19 mà BA.2.12.1 gây ra vào đầu tháng 4.2022. BA.2.12.1 sẽ sớm trở thành biến thể SARS-CoV-2 thống trị ở Mỹ.
Sự gia tăng ca mắc COVID-19 do BA.2.12.1 diễn ra không lâu sau khi hầu hết quy định đeo khẩu trang trên nước Mỹ kết thúc, kể cả trên các phương tiện giao thông công cộng.
BA.2.12.1 có thể tránh các kháng thể được tạo ra do nhiễm BA.1 trước đó trong một nghiên cứu của các nhà khoa học Đại học Bắc Kinh chưa được đánh giá ngang hàng. Họ cũng phát hiện ra rằng vắc xin cung cấp ít khả năng bảo vệ hơn trước BA.2.12.1 trong nghiên cứu được đăng trên máy chủ lưu trữ sơ bộ của bioRxiv vào ngày 2.5.
Chính sách Zero COVID gây ra áp lực rất lớn cho Trung Quốc trong 2 tháng qua khi nước này phải vật lộn để ngăn chặn sự lây truyền Omicron BA.2 trong cộng đồng ở các thành phố lớn như Thượng Hải và Bắc Kinh. Với hàng triệu người bị phong tỏa nhiều lần, xét nghiệm hàng loạt, cấm di chuyển và các hạn chế khác, Zero COVID khiến kinh tế Trung Quốc phải gánh chịu tổn thất nặng nề và sự chỉ trích ngày càng gia tăng.
Các biến thể phụ mới như BA.2.12.1 có khả năng làm tăng thêm áp lực cho Trung Quốc. Tuy nhiên, chính phủ Trung Quốc cho biết sẽ tuân thủ chính sách này, với kế hoạch xét nghiệm hàng loạt thường xuyên ở tất cả thành phố lớn và các cơ sở cách ly để ngăn chặn vi rút SARS-CoV-2.
Ma Xiaowei, người đứng đầu Ủy ban Y tế Quốc gia Trung Quốc, đã viết trong Tạp chí Qiushi rằng các trạm xét nghiệm sẽ được xây dựng để người dân có thể đến được đó trong vòng 15 phút đi bộ ở tất cả tỉnh thành và thành phố với hơn 10 triệu dân.
Các nhóm cũng sẽ được thành lập để thực hiện xét nghiệm, qua đó giúp nhân viên y tế không bị chuyển hướng khỏi hệ thống bệnh viện khi dịch bệnh bùng phát.
Ma Xiaowei cho biết các bệnh viện cabin thường trực và các cơ sở cách ly cho những người có kết quả xét nghiệm dương tính cũng như tiếp xúc với họ cũng sẽ được xây dựng.
BA.2.12.1 là biến thể SARS-CoV-2 lây truyền nhanh nhất hiện nay
BA.2.12.1 là biến thể phụ của BA.2, theo tiến sĩ William Schaffner, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm và là giáo sư tại Trường Y Đại học Vanderbilt (Mỹ). Ông nói: “Bạn có thể coi nó như một đứa con trai hay con gái của Omicron. Chúng thực sự rất giống nhau".
Thế nhưng, BA.2.12.1 đã thu hút nhiều sự chú ý về mức độ lây lan của nó. Tiến sĩ Amesh A. Adalja, học giả cấp cao tại Trung tâm An ninh Y tế Johns Hopkins (Mỹ), cho biết: “Đây là dạng lây truyền mạnh nhất của SARS-CoV-2”.
Tiến sĩ William Schaffner cho biết BA.2.12.1 có một số đột biến nhất định trong protein gai khiến nó dễ lây nhiễm hơn.
Tại sao BA.2.12.1 lại gia tăng ở Mỹ?
Theo tiến sĩ Thomas Russo, giáo sư và trưởng khoa bệnh truyền nhiễm tại Đại học Buffalo ở New York (Mỹ), có một vài lý do khác nhau giải thích cho sự gia tăng ca mắc COVID-19 do BA.2.12.1 ở Mỹ. Một là nó lây nhiễm như thế nào, ông nói.
Tiến sĩ Thomas Russo giải thích: “Omicron ban đầu (BA.1) có khả năng lây nhiễm cao hơn các biến thể trước đó. BA.2 được cho là có khả năng lây nhiễm cao hơn khoảng 30% so với BA.1 và BA.2.12.1 được cho có khả năng lây nhiễm cao hơn 30% so với BA.2”.
Ông nói rằng sự lan truyền nhanh chóng của BA.2.12.1 cũng xảy ra cùng lúc khi những hạn chế được nới lỏng ở khắp mọi nơi trên nước Mỹ.
“Cả hai điều đó thực sự là những gì đang thúc đẩy sự lây lan của nó”, Thomas Russo nhấn mạnh.
Theo tiến sĩ Amesh A. Adalja, có một thực tế đơn giản là BA.2.12.1 đang đánh bại các biến thể khác để khiến nhiều người mắc bệnh.
Ông nói: “Nó đang phát triển theo các nguyên tắc đơn giản của Darwin — lây truyền hiệu quả hơn và đang cạnh tranh với các dòng SARS-CoV-2 khác”.
Các triệu chứng của BA.2.12.1 là gì?
Các bác sĩ và quan chức y tế công cộng vẫn đang tìm hiểu thêm về BA.2.12.1 nhưng hiện tại, tiến sĩ William Schaffner nói rằng nó được cho gây ra các triệu chứng tương tự như các biến thể SARS-CoV-2 khác. Theo CDC, các triệu chứng đó gồm:
Sốt hoặc ớn lạnh
Ho
Thở gấp hoặc khó thở
Mệt mỏi
Đau nhức cơ hoặc cơ thể
Đau đầu
Mất vị giác hoặc khứu giác
Viêm họng
Nghẹt mũi hoặc chảy nước mũi
Buồn nôn hoặc nôn mửa
Bệnh tiêu chảy
Tiến sĩ William Schaffner nhận xét: “Nó không có vẻ nghiêm trọng hơn các biến thể SARS-CoV-2 khác. Và rất quan trọng, các loại vắc xin hiện có dường như cung cấp khả năng bảo vệ khá tốt trước biến thể phụ này, nhưng bạn phải tiêm liều thứ ba”.
Cần lo lắng đến mức nào về BA.2.12.1?
Tiến sĩ Amesh A. Adalja nói sự lây lan nhanh của BA.2.12.1 là “hoàn toàn trong dự kiến”, đồng thời cho biết thêm rằng vi rút SARS-CoV-2 sẽ tiếp tục phát triển để ngày càng dễ lây lan hơn. Điều đó có nghĩa là nhiều biến thể lây nhiễm mạnh hơn sẽ xuất hiện trong tương lai.
BA.2.12.1 là mối lo ngại của nhiều người. Song, tiến sĩ Thomas Russo nói rằng đối tượng nên lo ngại nhất là người có nguy cơ cao bị các biến chứng nghiêm trọng với COVID-19.
“Hãy tiêm mũi vắc xin tăng cường nếu bạn đủ điều kiện. Nếu bạn được coi là rủi ro cao, hãy cẩn thận. Ít người đang đeo khẩu trang vào thời điểm này. Bạn nên cân nhắc đeo khẩu trang để bảo vệ bản thân để tránh cho cộng đồng phải mang gánh nặng bệnh tật lớn”, Tiến sĩ Thomas Russo nói.