3 nước có số ca đậu mùa khỉ tăng cao nhất, UKHSA khuyên bệnh nhân kiêng quan hệ tình dục
Nhịp đập khoa học - Ngày đăng : 08:27, 31/05/2022
Hôm 30.5, Cơ quan An ninh Y tế Vương quốc Anh (UKHSA) ghi nhận thêm 71 ca mắc bệnh đậu khỉ ở Anh. Qua đó nâng tổng số trường hợp mắc bệnh này ở Vương quốc Anh kể từ ngày 7.5 lên 179.
UKHSA cho biết những người mắc bệnh đậu mùa khỉ có thể cách ly tại nhà nếu họ vẫn đủ sức khỏe, đồng thời tuân thủ các biện pháp hạn chế tiếp xúc gần với người khác. Đây là một phần hướng dẫn được thiết kế để hạn chế sự gia tăng các trường hợp mắc bệnh đậu mùa khỉ ở Vương quốc Anh.
Hơn 400 ca mắc bệnh đậu mùa và nghi ngờ đã được báo cáo vào tháng 5, bên ngoài châu Phi, nơi vi rút này lưu hành. Trong đó, Anh, Tây Ban Nha và Bồ Đào Nhà là 3 nước có số người mắc bệnh đậu mùa khỉ nhiều nhất.
Hôm 30.5, Bộ Y tế Tây Ban Nha cho biết số ca mắc bệnh đậu mùa khỉ ở nước này vào cuối tuần qua tăng 22 trường hợp lên 120.
Trước đó, tính đến ngày 27.5, các cơ quan y tế cho biết 98 ca dương tính với vi rút đậu mùa khỉ đã được xác nhận ở Tây Ban Nha.
Số liệu thường tăng đột biến sau cuối tuần vì dữ liệu không được công bố vào thứ 7 và Chủ nhật.
Tại Bồ Đào Nha, các cơ quan y tế cho biết số ca bệnh đậu mùa khỉ đã tăng thêm 22 trường hợp lên 96 tính đến ngày 30.5.
Các nhà khoa học đang xem xét điều gì có thể giải thích sự gia tăng bất thường các ca bệnh này, vì hầu hết không liên quan đến du lịch.
UKHSA chỉ ra rằng sự lây truyền trong cộng đồng đã xảy ra ở Vương quốc Anh và cho biết những người mắc bệnh đậu mùa khỉ nên tránh tiếp xúc với những người khác cho đến khi vết thương của họ lành lại và vảy khô.
Các triệu chứng bệnh đậu mùa khỉ thường bắt đầu với sự kết hợp của sốt, nhức đầu, đau cơ, đau lưng, ớn lạnh, kiệt sức và sưng hạch bạch huyết, có thể kéo dài từ 2 đến 4 tuần và thường tự khỏi. Theo WHO, đậu mùa khỉ có thời gian ủ bệnh từ 5 đến 21 ngày.
Hầu hết quốc gia đều cho biết những người mắc bệnh đậu mùa khỉ nên cách ly trong 21 ngày để ngăn chặn vi rút lây truyền. Bỉ là nước đầu tiên bắt buộc bệnh nhân đậu mùa khỉ phải cách ly trong 21 ngày.
Có hai chủng vi rút đậu mùa khỉ: chủng Tây Phi nhẹ hơn, đang lưu hành ở châu Âu và Bắc Mỹ, có tỷ lệ tử vong được ghi nhận là khoảng 1%; chủng Congo gây bệnh nặng hơn với tỷ lệ tử vong lên đến 10%. Những người mắc bệnh đậu mùa trong đợt bùng phát gần đây liên quan đến chủng Tây Phi và chưa có trường hợp tử vong nào được báo cáo.
Những người mắc bệnh đậu mùa khỉ có thể hạn chế nguy cơ lây lan bằng cách sử dụng các phương pháp làm sạch và khử trùng tiêu chuẩn, đồng thời giặt quần áo và khăn trải giường bằng chất tẩy rửa trong máy giặt, UKHSA khuyến cáo.
Ngoài ra, những mắc bệnh đậu mùa khỉ nên kiêng quan hệ tình dục ngay khi các triệu chứng xuất hiện, cơ quan này cho biết.
Dù hiện tại không có bằng chứng về bệnh đậu khỉ lây lan qua chất bài tiết sinh dục, các cơ quan y tế khuyên những người nhiễm vi rút đậu mùa khỉ nên sử dụng bao cao su trong 8 tuần nếu quan hệ sau khi mắc bệnh để phòng ngừa.
Ruth Milton, cố vấn y tế cấp cao và giám đốc ứng phó chiến lược với bệnh đậu khỉ tại UKHSA, nói nguy cơ lây truyền cao nhất là khi tiếp xúc trực tiếp với người bị bệnh đậu mùa khỉ - nhưng nguy cơ tổng thể với dân số Vương quốc Anh vẫn ở mức thấp.
UKHSA đang cung cấp vắc xin để ngăn chặn việc lây lan đậu mùa khỉ khi tiếp xúc gần với bệnh nhân.
UKHSA đã mua hơn 20.000 liều vắc xin đậu mùa do hãng dược phẩm Bavarian Nordic (Đan Mạch) sản xuất.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết vi rút đậu mùa và đậu mùa khỉ có liên quan chặt chẽ với nhau. Theo WHO, thế hệ vắc xin đậu mùa đầu tiên có hiệu quả tới 85% trong việc ngăn ngừa bệnh đậu mùa khỉ
Quản lý rủi ro
UKHSA khuyến nghị nhân viên y tế làm việc với các trường hợp nghi ngờ và đã được xác nhận mắc bệnh đậu mùa khỉ nên mang thiết bị bảo hộ cá nhân, bao gồm áo choàng, kính bảo vệ mắt và găng tay.
Vắc xin cũng sẽ được cung cấp cho các nhân viên y tế liên quan đến việc chăm sóc bệnh nhân mắc bệnh đậu mùa khỉ và người làm việc trong các dịch vụ sức khỏe tình dục - vốn sẽ đánh giá các trường hợp nghi ngờ.
Trong các môi trường như chăm sóc xã hội dành cho người lớn, nhà tù và nơi tạm trú cho người vô gia cư, bệnh nhân nên được quản lý trong một phòng đơn với các thiết bị vệ sinh riêng biệt.
UKHSA cho biết thêm, nguy cơ trường hợp lây nhiễm cho vật nuôi là thấp.
WHO không tin rằng đợt bùng phát bệnh đậu mùa khỉ bên ngoài châu Phi sẽ dẫn đến đại dịch, một quan chức cho biết hôm 30.5.
Quan chức WHO này nói thêm rằng vẫn chưa rõ liệu những người nhiễm vi rút đậu mùa khỉ không biểu hiện triệu chứng có thể truyền bệnh hay không.
WHO đang xem xét liệu đợt bùng phát bệnh đậu mùa khỉ có nên được đánh giá là tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng tiềm năng được quốc tế quan tâm (PHEIC) không. Tuyên bố như vậy, từng được thực hiện với COVID-19 và Ebola, sẽ giúp đẩy nhanh nghiên cứu và tài trợ để ngăn chặn dịch bệnh.
Khi được hỏi liệu đợt bùng phát bệnh đậu mùa khỉ này có tiềm năng phát triển thành đại dịch không, bà Rosamund Lewis, trưởng nhóm kỹ thuật về bệnh đậu mùa khỉ từ Chương trình Y tế khẩn cấp của WHO, trả lời: "Chúng tôi không biết nhưng không nghĩ vậy. Hiện tại, chúng tôi không lo ngại về một đại dịch toàn cầu".
Bà Rosamund Lewis nói thêm, sau khi mắc bệnh đậu mùa khỉ, khoảng thời gian phát ban nổi lên và đóng vảy được coi là thời kỳ lây nhiễm, nhưng có rất ít thông tin về việc liệu có bất kỳ sự lây lan nào của vi rút từ những người không có triệu chứng không.
"Chúng tôi thực sự vẫn chưa biết liệu có sự lây truyền bệnh đậu mùa khỉ không có triệu chứng không - các dấu hiệu trước đây cho thấy đây không phải là một đặc điểm chính - nhưng điều này vẫn còn phải được xác định", Rosamund Lewis chia sẻ.
Hôm 29.5, WHO cho biết rằng đậu mùa khỉ tạo thành "nguy cơ trung bình" với sức khỏe cộng đồng nói chung ở cấp độ toàn cầu sau khi các ca bệnh được báo cáo ở các quốc gia không thường lưu hành vi rút này. Tuy nhiên, WHO cảnh báo: “Rủi ro về sức khỏe cộng đồng có thể trở nên cao nếu loại vi rút này lợi dụng cơ hội để tự thiết lập là mầm bệnh cho người và lây lan sang các nhóm có nguy cơ mắc bệnh nặng cao hơn như trẻ nhỏ và những người bị ức chế miễn dịch”.
WHO cũng nói rằng sự xuất hiện đột ngột của bệnh đậu mùa khỉ cùng lúc ở một số quốc gia không lưu hành vi rút cho thấy sự lây truyền không bị phát hiện trong một thời gian.
Cơ quan y tế Liên Hiệp Quốc cho rằng sẽ có nhiều ca mắc bệnh đậu mùa khỉ được báo cáo hơn khi việc giám sát ở các nước lưu hành và không lưu hành vi rút được mở rộng. Đa số ca mắc bệnh đậu mùa khỉ được ghi nhận đến nay ở Anh, Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha.
WHO thông báo: “Phần lớn các ca mắc bệnh đậu mùa khỉ được báo cáo cho đến nay không có liên kết du lịch đến khu vực lưu hành dịch bệnh và đã được phát hiện thông qua các dịch vụ chăm sóc ban đầu hoặc sức khỏe tình dục”.
Nigeria đã xác nhận 21 ca mắc bệnh đậu mùa khỉ kể từ đầu năm 2022 với một trường hợp tử vong. Nạn nhân là người đàn ông 40 tuổi. 6 trong số các ca bệnh đậu mùa khỉ ở Nigeria được phát hiện trong tháng 5.