Dễ nhầm bệnh đậu mùa khỉ với giang mai, Mỹ tìm ra 2 biến thể, giới chức y tế kêu gọi xét nghiệm
Nhịp đập khoa học - Ngày đăng : 12:32, 04/06/2022
Họ nói rằng có thể đã có sự lây lan trong cộng đồng nhưng nguy cơ sức khỏe cộng đồng nói chung vẫn ở mức thấp.
Đến nay, Mỹ đã ghi nhận 21 trường hợp mắc bệnh đậu mùa khỉ ở ít nhất 11 bang. Các quan chức Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) cho biết các bệnh nhân bị ảnh hưởng đang được cách ly để ngăn chặn sự lây lan của vi rút.
CDC đã biết về 700 ca mắc bệnh đậu mùa khỉ đã được báo cáo trên toàn cầu bên ngoài các khu vực châu Phi, nơi vi rút lưu hành, nhưng chưa có trường hợp tử vong nào được ghi nhận đến nay.
CDC đang hợp tác với các chuyên gia toàn cầu để tìm hiểu thêm về cách bệnh này bắt đầu bùng phát như thế nào và hiện nó lan rộng ra sao ở Mỹ cùng những nơi khác.
Trong một báo cáo chi tiết về 17 ca đậu mùa khỉ được công bố trên Báo cáo hàng tuần về Bệnh tật và Tử vong của CDC, hầu hết bệnh nhân nam giới có quan hệ tình dục đồng tính. Trong nhiều trường hợp, phát ban đậu mùa khỉ bắt đầu ở vùng sinh dục, điều này có thể khiến một số bác sĩ chẩn đoán nhầm nó là bệnh nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục phổ biến hơn như herpes hoặc giang mai.
Các quan chức y tế tin rằng đã có khả năng xảy ra lây truyền trong cộng đồng, đó là lý do tại sao họ muốn các bác sĩ xét nghiệm bệnh nhân nếu có bất kỳ lý do nào để nghi ngờ là đậu mùa khỉ.
CDC nhấn mạnh rằng bệnh đậu mùa khỉ lây truyền khi tiếp xúc gần với người có vi rút và vết loét.
"Bất cứ ai cũng có thể bị bệnh đậu mùa khỉ và chúng tôi đang theo dõi cẩn thận bệnh đậu mùa khỉ có thể lây lan ở quần thể nào, kể cả những người không được xác định là nam giới có quan hệ tình dục đồng tính", Jennifer McQuiston, Phó giám đốc Phòng các mầm bệnh hậu quả cao của CDC và Bệnh lý học, nói trong cuộc họp giao ban.
Các triệu chứng bệnh đậu mùa khỉ thường bắt đầu với sự kết hợp của sốt, nhức đầu, đau cơ, đau lưng, ớn lạnh, kiệt sức và sưng hạch bạch huyết, có thể kéo dài từ 2 đến 4 tuần và thường tự khỏi. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), đậu mùa khỉ có thời gian ủ bệnh từ 5 đến 21 ngày.
Đến nay, Mỹ đã tiến hành 120 cuộc xét nghiệm bệnh đậu mùa khỉ. Các quan chức cho biết chính phủ có khả năng thực hiện 1.000 bài xét nghiệm mỗi ngày.
Tất cả bệnh nhân đậu mùa khỉ ở Mỹ đều đang trong tình trạng hồi phục hoặc đã khỏi bệnh. CDC cho biết những người vẫn còn phát ban đang được yêu cầu ở nhà cho đến khi hồi phục hoàn toàn.
Bệnh nhân được coi là đã khỏi đậu mùa khỉ khi tất cả các vết loét đóng vảy, vảy bong ra và da lành nổi lên.
Theo Jennifer McQuiston, một phân tích về trình tự gien của các mẫu vi rút đậu mùa khỉ ở Mỹ cho thấy rằng trong hầu hết các trường hợp, nó giống với biến thể đang lưu hành tại châu Âu.
Tuy nhiên, các nhà khoa học Mỹ đã xác định được 2 biến thể khác biệt về mặt di truyền của vi rút đậu mùa khỉ trong số các mẫu ở nước này. Cả hai đều có chung tổ tiên với các chủng đã có mặt ở Nigeria ít nhất từ năm 2017.
Jennifer McQuiston nói có thể một số biến thể vi rút này đã lây truyền dưới tầm quan sát của Mỹ nhưng trên cơ sở rất hạn chế.
Các quan chức Mỹ cho biết chính phủ có rất nhiều vắc xin đậu mùa trong Kho dự trữ Quốc gia Chiến lược và đang cung cấp vắc xin cho những người có nguy cơ cao tiếp xúc với bệnh nhân đậu mùa khỉ để ngăn ngừa vi rút lây truyền.
Đến nay, Mỹ đã phân phối khoảng 1.200 liều vắc xin đậu mùa và 100 liệu trình điều trị.
WHO cho biết vi rút đậu mùa và đậu mùa khỉ có liên quan chặt chẽ với nhau. Theo WHO, thế hệ vắc xin đậu mùa đầu tiên có hiệu quả tới 85% trong việc ngăn ngừa bệnh đậu mùa khỉ
Hôm 1.6, WHO đã cảnh báo rằng sự bùng phát các bệnh đặc hữu như đậu mùa khỉ, sốt Lassa đang trở nên dai dẳng và thường xuyên hơn.
Khi biến đổi khí hậu góp phần làm thay đổi nhanh chóng các điều kiện thời tiết (chẳng hạn như hạn hán), động vật và cả con người đang thay đổi hành vi tìm thức ăn. Do đó, các bệnh thường lưu hành ở động vật đang ngày càng lây lan sang con người, theo Mike Ryan - Giám đốc phụ trách xử lý các tình huống khẩn cấp của WHO.
Ông Mike Ryan nói thêm: "Thật không may, khả năng khuếch đại căn bệnh đó và lan truyền trong cộng đồng của chúng ta đang tăng lên. Do đó, cả sự xuất hiện của bệnh và các yếu tố khuếch đại bệnh đều tăng lên".
WHO vẫn chưa rõ liệu có thể ngăn chặn hoàn toàn sự lây lan của bệnh đậu mùa khỉ hay không.
Theo WHO, mục tiêu của họ là ngăn chặn sự bùng phát bệnh bằng cách ngăn chặn sự lây truyền vi rút từ người sang người ở mức tối đa có thể.
"Các quốc gia không có khả năng được tiếp cận ngay lập tức hoặc rộng rãi các công cụ để kiểm soát bệnh đậu mùa khỉ, bao gồm chẩn đoán, vắc xin và phương pháp điều trị", WHO tuyên bố.