7 nước châu Phi ghi nhận 66 người chết do đậu mùa khỉ từ đầu năm, 4 nước châu Âu có số ca nhiều nhất
Nhịp đập khoa học - Ngày đăng : 05:05, 06/06/2022
WHO nhận định rằng con số 780 - số ca bệnh đậu mùa khỉ tính từ ngày 13.5 đến 2.6 - có thể là quá thấp so với thực tế do sự hạn chế về thông tin dịch tễ học và xét nghiệm.
Tính đến ngày 5.6, theo Global Health (trang theo dõi bệnh đậu mùa khỉ toàn cầu), ít nhất 30 nước đã báo cáo 933 ca bệnh đậu mùa khỉ.
Cơ quan y tế Liên Hợp Quốc thông báo thêm: “Có khả năng cao là các quốc gia khác sẽ xác định được các ca bệnh đậu mùa khỉ và sẽ tiếp tục có sự lây lan vi rút”.
Rất ít ca nhập viện do đậu mùa khỉ đã được báo cáo, ngoài những bệnh nhân bị cách ly.
WHO đã liệt kê các quốc gia ngoài châu Phi báo cáo nhiều ca bệnh nhất là Anh (207), Tây Ban Nha (156), Bồ Đào Nha (138), Canada (58) và Đức (57).
Ngoài châu Âu và Bắc Mỹ, các ca bệnh đậu mùa khỉ cũng được ghi nhận bằng số liệu đơn lẻ ở Argentina, Úc, Ma Rốc và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE).
"Một số quốc gia đang báo cáo rằng các ca bệnh đậu mùa khỉ mới không chỉ xuất hiện trong số những người tiếp xúc với trường hợp trước đó, cho thấy các chuỗi lây truyền đang bị bỏ sót thông qua sự lưu hành chưa được phát hiện của vi rút", WHO cho biết.
WHO cảnh báo: "Dù nguy cơ hiện tại với sức khỏe con người và công chúng vẫn ở mức thấp, nhưng nguy cơ với sức khỏe cộng đồng có thể trở nên cao nếu loại vi rút này khai thác cơ hội để xác lập chính nó ở các quốc gia không lưu hành như một mầm bệnh lan rộng cho người. WHO đánh giá nguy cơ ở cấp độ toàn cầu là vừa phải vì đây là lần đầu tiên nhiều trường hợp và cụm bệnh đậu khỉ được báo cáo đồng thời ở các quốc gia không lưu hành và lưu hành vi rút".
Theo WHO, hầu hết ca bệnh đậu mùa khỉ đến nay đều được ghi nhận thông qua khám sức khỏe tình dục hoặc các dịch vụ y tế khác, và chủ yếu liên quan đến những người đàn ông quan hệ tình dục đồng giới.
WHO cho biết nhiều trường hợp không có biểu hiện lâm sàng cổ điển với bệnh đậu khỉ. Một số người đã mô tả có mụn mủ xuất hiện trước các triệu chứng như sốt và có các tổn thương ở các giai đoạn phát triển khác nhau.
Theo WHO, chưa người nào chết do bệnh đậu mùa khỉ liên quan đến dịch bùng phát ở các nước không lưu hành vi rút, nhưng các ca bệnh và tử vong vẫn tiếp tục được báo cáo từ các khu vực lưu hành dịch.
WHO đã liệt kê các quốc gia lưu hành bệnh đậu mùa khỉ là Cameroon, Cộng hòa Trung Phi, Congo-Brazzaville, Cộng hòa Dân chủ Congo, Liberia, Nigeria, Sierra Leone, Gabon, Bờ Biển Ngà cùng với Ghana, nơi bệnh này chỉ được xác định trên động vật.
Từ Cameroon, Cộng hòa Trung Phi, Congo-Brazzaville, Cộng hòa Dân chủ Congo, Liberia, Nigeria và Sierra Leone, 66 trường hợp tử vong do bệnh đậu mùa khỉ đã được ghi nhận trong 5 tháng đầu năm 2022.
Tuần trước, WHO đã triệu tập hơn 500 chuyên gia và hơn 2.000 người tham gia để thảo luận về những lỗ hổng kiến thức về bệnh đậu mùa khỉ và các ưu tiên nghiên cứu.
Một số chuyên gia nhấn mạnh sự cần thiết của các nghiên cứu lâm sàng về vắc xin và phương pháp điều trị để hiểu rõ hơn về hiệu quả của chúng, đồng thời kêu gọi nghiên cứu nhanh hơn về dịch tễ học và sự lây truyền bệnh này.
Bác sĩ dễ nhầm bệnh đậu mùa khỉ với giang mai, giới chức y tế kêu gọi xét nghiệm
Các quan chức y tế Mỹ kêu gọi các bác sĩ xét nghiệm đậu mùa khỉ nếu nghi ngờ có ca bệnh.
Họ nói rằng có thể đã có sự lây lan trong cộng đồng, nhưng nguy cơ sức khỏe cộng đồng nói chung vẫn ở mức thấp.
Đến nay, Mỹ đã ghi nhận 21 trường hợp mắc bệnh đậu mùa khỉ ở ít nhất 11 bang. Các quan chức Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) cho biết các bệnh nhân bị ảnh hưởng đang được cách ly để ngăn chặn sự lây lan của vi rút.
CDC đã biết về 700 ca mắc bệnh đậu mùa khỉ đã được báo cáo trên toàn cầu bên ngoài các khu vực châu Phi, nơi vi rút lưu hành, nhưng chưa có trường hợp tử vong nào được ghi nhận đến nay.
CDC đang hợp tác với các chuyên gia toàn cầu để tìm hiểu thêm về cách bệnh này bắt đầu bùng phát như thế nào và hiện nó lan rộng ra sao ở Mỹ cùng những nơi khác.
Trong một báo cáo chi tiết về 17 ca đậu mùa khỉ được công bố trên Báo cáo hàng tuần về Bệnh tật và Tử vong của CDC, hầu hết bệnh nhân là nam giới có quan hệ tình dục đồng tính. Trong nhiều trường hợp, phát ban đậu mùa khỉ bắt đầu ở vùng sinh dục, điều này có thể khiến một số bác sĩ chẩn đoán nhầm nó là bệnh nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục phổ biến hơn như herpes hoặc giang mai.
Các quan chức y tế tin rằng đã có khả năng xảy ra lây truyền trong cộng đồng, đó là lý do tại sao họ muốn các bác sĩ xét nghiệm bệnh nhân nếu có bất kỳ lý do nào để nghi ngờ là đậu mùa khỉ.
CDC nhấn mạnh rằng bệnh đậu mùa khỉ lây truyền khi tiếp xúc gần với người có vi rút và vết loét.
"Bất cứ ai cũng có thể bị bệnh đậu mùa khỉ và chúng tôi đang theo dõi cẩn thận bệnh đậu mùa khỉ có thể lây lan ở quần thể nào, kể cả những người không được xác định là nam giới có quan hệ tình dục đồng tính", Jennifer McQuiston, Phó giám đốc Phòng các mầm bệnh hậu quả cao của CDC và Bệnh lý học, nói trong cuộc họp giao ban.
Các triệu chứng bệnh đậu mùa khỉ thường bắt đầu với sự kết hợp của sốt, nhức đầu, đau cơ, đau lưng, ớn lạnh, kiệt sức và sưng hạch bạch huyết, có thể kéo dài từ 2 đến 4 tuần và thường tự khỏi. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), đậu mùa khỉ có thời gian ủ bệnh từ 5 đến 21 ngày.
Đến nay, Mỹ đã tiến hành 120 cuộc xét nghiệm bệnh đậu mùa khỉ. Các quan chức cho biết chính phủ có khả năng thực hiện 1.000 bài xét nghiệm mỗi ngày.
Tất cả bệnh nhân đậu mùa khỉ ở Mỹ đều đang trong tình trạng hồi phục hoặc đã khỏi bệnh. CDC cho biết những người vẫn còn phát ban đang được yêu cầu ở nhà cho đến khi hồi phục hoàn toàn.
Bệnh nhân được coi là đã khỏi đậu mùa khỉ khi tất cả các vết loét đóng vảy, vảy bong ra và da lành nổi lên.
Theo Jennifer McQuiston, một phân tích về trình tự gien của các mẫu vi rút đậu mùa khỉ ở Mỹ cho thấy rằng trong hầu hết các trường hợp, nó giống với biến thể đang lưu hành tại châu Âu.
Tuy nhiên, các nhà khoa học Mỹ đã xác định được 2 biến thể khác biệt về mặt di truyền của vi rút đậu mùa khỉ trong số các mẫu ở nước này. Cả hai đều có chung tổ tiên với các chủng đã có mặt ở Nigeria ít nhất từ năm 2017.
Jennifer McQuiston nói có thể một số biến thể vi rút này đã lây truyền dưới tầm quan sát của Mỹ nhưng trên cơ sở rất hạn chế.
Các quan chức Mỹ cho biết chính phủ có rất nhiều vắc xin đậu mùa trong Kho dự trữ Quốc gia Chiến lược và đang cung cấp vắc xin cho những người có nguy cơ cao tiếp xúc với bệnh nhân đậu mùa khỉ để ngăn ngừa vi rút lây truyền.
Đến nay, Mỹ đã phân phối khoảng 1.200 liều vắc xin đậu mùa và 100 liệu trình điều trị.
WHO cho biết vi rút đậu mùa và đậu mùa khỉ có liên quan chặt chẽ với nhau. Theo WHO, thế hệ vắc xin đậu mùa đầu tiên có hiệu quả tới 85% trong việc ngăn ngừa bệnh đậu mùa khỉ.