EU đạt được thỏa thuận, Apple phải thay cổng Lightning thành USB-C trên iPhone từ 2024

Thỏa thuận này là đầu tiên trên thế giới và được đưa ra sau khi các công ty không thống nhất được một giải pháp chung.

Đề xuất về một cổng sạc di động duy nhất được Ủy ban châu Âu đưa ra cách đây hơn một thập kỷ sau khi người dùng iPhone và Android phàn nàn về việc phải sử dụng các bộ sạc khác nhau cho ĐTDĐ của họ.

Người dùng iPhone sạc pin bằng cáp và cổng Lightning, trong khi các thiết bị chạy hệ điều hành Android sạc pin qua cổng USB-C (USB Type-C).

Một nửa số bộ sạc được bán cùng ĐTDĐ trong năm 2018 có đầu kết nối USB micro-B, trong khi 29% có đầu nối USB-C và 21% có đầu nối Lightning, theo một nghiên cứu của Ủy ban năm 2019.

"Thỏa thuận mà chúng tôi đạt được sáng nay sẽ giúp người tiêu dùng tiết kiệm khoảng 250 triệu euro (267 triệu USD). Nó cũng sẽ cho phép các công nghệ mới như sạc không dây xuất hiện và phát triển mà không để sự đổi mới trở thành nguồn gốc phân mảnh thị trường lẫn bất tiện cho người tiêu dùng", Giám đốc ngành công nghiệp EU - Thierry Breton cho biết trong một tuyên bố.

Nghị viện châu Âu nhấn mạnh: “Vào mùa thu năm 2024, USB Type-C sẽ trở thành cổng sạc chung cho tất cả ĐTDĐ, máy tính bảng và máy ảnh ở EU”.

Việc EU sớm biến USB-C trở thành cổng tiêu chuẩn cho tất cả ĐTDĐ có nghĩa là những người dùng iPhone ở khu vực này sẽ thấy cáp Lightning của họ không còn hoạt động. Đó là một động thái gây tranh cãi nhưng có thể loại bỏ hàng tấn chất thải điện tử mỗi năm.

Các nhà lập pháp EU cũng muốn thống nhất hệ thống sạc không dây vào năm 2025, trong khi các nước EU và Ủy ban châu Âu muốn kéo dài thời gian hơn nữa vì lý do kỹ thuật.

Trước đó, Apple nói rằng việc sử dụng không phù hợp các tiêu chuẩn quốc tế sẽ hạn chế sự đổi mới và việc buộc người dùng đổi sang bộ sạc mới có thể tạo ra núi rác thải điện tử.

EU từ lâu đã kêu gọi các ông lớn công nghệ sử dụng cùng một loại sạc cho ĐTDĐ và các thiết bị khác. Sau nhiều năm vận động hành lang, vào tháng 9.2021, EU đã công bố các đề xuất nhằm đảm bảo các gã khổng lồ công nghệ áp dụng giải pháp sạc đa năng cho ĐTDĐ và các thiết bị điện tử vừa và nhỏ khác để giảm lãng phí.

Hồi tháng 4.2022, những đề xuất đó đã nhận được nhiều sự ủng hộ hơn nữa, với việc Ủy ban Bảo vệ Người tiêu dùng và Thị trường Nội bộ của Nghị viện châu Âu đã bỏ phiếu ủng hộ các biện pháp này.

Số phiếu của thành viên Nghị viện châu Âu (MEP) là 43 ủng hộ các quy tắc được nêu trong Chỉ thị về thiết bị vô tuyến, điều này sẽ đảm bảo người tiêu dùng không cần mua bộ sạc hoặc cáp mới mỗi khi mua một thiết bị mới.

Các đề xuất mới cũng được vạch ra, bao gồm một chiến lược về khả năng tương tác tối thiểu của bất kỳ giải pháp tính phí mới nào vào năm 2026.

Các kế hoạch của EU sẽ ảnh hưởng đáng kể đến Apple, hãng có iPhone đã sử dụng cáp và cổng Lightning độc quyền kể từ đời iPhone 4. Hầu hết thiết bị Android mới hiện nay đều dùng cổng USB-C theo tiêu chuẩn và EU muốn Apple làm theo.

Phát biểu về việc điều này sẽ mang lại lợi ích như thế nào cho người tiêu dùng, EU cho biết: "Các quy định mới sẽ đảm bảo người tiêu dùng không còn cần bộ sạc và cáp mới mỗi khi họ mua một thiết bị mới, có thể sử dụng một bộ sạc cho tất cả thiết bị điện tử vừa và nhỏ của họ.

ĐTDĐ, máy tính bảng, máy ảnh kỹ thuật số, tai nghe và bộ tai nghe, máy chơi game cầm tay và loa di động, có thể sạc lại qua cáp có dây, sẽ phải được trang bị cổng USB Type-C, bất kể nhà sản xuất nào. Chỉ áp dụng các trường hợp miễn trừ dành cho các thiết bị quá nhỏ để có cổng USB Type-C, chẳng hạn như đồng hồ thông minh, thiết bị theo dõi sức khỏe và một số thiết bị thể thao".

EU đã lên lịch một cuộc bỏ phiếu khác về các biện pháp này vào tháng 6.2022, sau đó MEP bắt đầu đàm phán với các chính phủ về hình thức cuối cùng của luật.

Phát biểu về cuộc bỏ phiếu, chính trị gia Alex Agius Saliba của MEP cho biết: "Với nửa tỉ bộ sạc cho các thiết bị di động được vận chuyển ở châu Âu mỗi năm và tạo ra 11.000 đến 13.000 tấn rác thải điện tử, một bộ sạc duy nhất cho ĐTDĐ và các thiết bị điện tử vừa và nhỏ khác sẽ mang lại lợi ích cho tất cả mọi người. Nó sẽ giúp ích cho môi trường, hơn nữa giúp việc tái sử dụng đồ điện tử cũ, tiết kiệm tiền, giảm chi phí không cần thiết và sự bất tiện cho cả doanh nghiệp và người tiêu dùng".

Năm ngoái, khi EU công bố các đề xuất buộc tất cả các nhà sản xuất điện thoại sử dụng USB-C, Apple cho biết điều đó sẽ gây hại cho sự đổi mới.

Gã khổng lồ công nghệ Mỹ tuyên bố: "Chúng tôi vẫn lo ngại rằng quy định nghiêm ngặt chỉ bắt buộc một loại cổng kết nối sẽ cản trở sự đổi mới thay vì khuyến khích nó, do đó sẽ gây hại cho người tiêu dùng ở châu Âu và trên toàn thế giới".

Từ khi iPad chuyển từ cổng Lightning sang USB-C vào tháng 10.2018, đã có nhiều tin đồn rằng iPhone sẽ tiếp nối điều này. Song, cổng Lightning vẫn còn đó trong các dòng iPhone mới.

Đến năm 2022, số lượng thiết bị dùng cổng Lightning của Apple giảm dần. Ngoài các phụ kiện và tai nghe, Magic Mouse, Trackpad và AirPods, chỉ có iPhone và iPad thế hệ thứ 9 sử dụng cổng Lightning để sạc.

Apple đã tiến xa hơn Lightning trong các sản phẩm sạc. Năm ngoái, hãng đã giới thiệu MagSafe, phương pháp sạc không dây độc quyền.

Ngay cả khi không có MagSafe và EU thông qua đề xuất, Apple có thể vẫn phải mất nhiều năm tuân thủ điều này. Đầu tiên, đề xuất cần phải trải qua quá trình xem xét thông thường, bao gồm các cuộc tranh luận của Nghị viện châu Âu và chính phủ các quốc gia.

Sau đó, các quốc gia thành viên EU có thể đòi các sửa đổi với đề xuất, tùy thuộc vào sự xem xét và phê duyệt riêng biệt của Ủy ban châu Âu.

Sơn Vân