Moderna: Vắc xin COVID-19 mới tăng kháng thể lên mức có thể chỉ cần tiêm 1 lần/năm
Nhịp đập khoa học - Ngày đăng : 15:13, 09/06/2022
Theo kết quả thử nghiệm ban đầu, phiên bản cập nhật vắc xin Moderna tăng gấp 8 lần mức độ kháng thể chống lại biến thể Omicron, làm dấy lên hy vọng về một đợt tiêm tăng cường mỗi năm một lần để bảo vệ chống lại COVID-19.
Đây là vắc xin COVID-19 công thức lưỡng trị (hóa trị hai) đầu tiên kết hợp bảo vệ chống lại Omicron và chủng SARS-CoV-2 ban đầu, đồng thời là ứng cử viên hàng đầu cho các chương trình tiêm tăng cường vào mùa thu sắp tới.
Tiến sĩ Paul Burton, Giám đốc y tế Moderna, cho biết vắc xin mới đã nâng kháng thể lên đến mức có thể đủ cho một lần tiêm nhắc lại mỗi năm, trừ khi một biến thể SARS-CoV-2 khác yêu cầu vắc xin phải được thiết kế lại lần nữa.
Ông chia sẻ: “Dữ liệu chúng tôi thể hiện ngày hôm nay thực sự quan trọng vì nhận được đáp ứng kháng thể thực sự mạnh mẽ chống lại Omicron. Lần đầu tiên chúng tôi thực sự có thể xem xét tiềm năng của việc tiêm vắc xin COVID-19 tăng cường chỉ một lần trong một năm, bởi chúng tôi có thể đưa người dân lên cấp độ cao đến mức kháng thể sẽ mất nhiều thời gian hơn để suy giảm”.
Vắc xin mới của Moderna, được gọi là mRNA1273.214, kết hợp 25 microgram vắc xin COVID-19 ban đầu với 25 microgram vắc xin nhắm mục tiêu cụ thể vào biến thể Omicron. Trong thử nghiệm giai đoạn 2/3, vắc xin 50 microgram của Moderna đã được tiêm cho 437 người từng nhận 2 liều chính và 1 mũi nhắc lại của vắc xin Moderna ban đầu.
Moderna chưa công bố dữ liệu đầy đủ từ cuộc thử nghiệm, nhưng theo một thông cáo báo chí, ở những người được tiêm vắc xin mới (liều thứ tư), mức kháng thể chống lại Omicron đã tăng gấp 8 lần trong 4 tuần đầu tiên.
Khoảng 1/4 những người tham gia thử nghiệm trước đây đã nhiễm SARS-CoV-2 và trong những trường hợp này, mức độ kháng thể còn tăng cao hơn nữa. Tiến sĩ Paul Burton cho biết mức độ kháng thể trên 400 đơn vị dường như đủ để ngăn ngừa nhiễm SARS-CoV-2 và trong thử nghiệm, mức này tăng lên đến 6.000 ở những người chưa mắc COVID-19 trước đó và lên 9.500 ở những người từng nhiễm SARS-CoV-2.
Tiến sĩ Paul Burton cho biết: “Cả hai nhóm đều có mức độ kháng thể tăng rất tốt, nhanh chóng và mạnh mẽ”.
Biến thể Omicron đầu tiên (BA.1) xuất hiện vào cuối năm ngoái và làm bùng phát dịch COVID-19 trên khắp thế giới. Dù ít nghiêm trọng hơn so với một số biến thể SARS-CoV-2 trước đây, khả năng lây truyền cao của Omicron đồng nghĩa là nó vẫn có thể làm gia tăng các trường hợp nhập viện và tử vong, gây áp lực lớn lên các hệ thống y tế.
Kể từ khi làn sóng dịch Omicron đầu tiên quét qua Vương quốc Anh vào tháng 12 và tháng 1.2022, các biến thể phụ đã xuất hiện và thậm chí có khả năng lây truyền mạnh hơn. Sau đợt dịch Omicron BA.2 vào mùa xuân, hai biến thể khác là BA.4 và BA.5 bắt đầu chiếm ưu thế.
Vắc xin lưỡng trị của Moderna nhắm mục tiêu vào biến thể BA.1. Thế nhưng, Paul Burton nói rằng ngay cả khi có sự giảm khả năng chống lại các biến thể Omicron phụ gần đây hơn, vắc xin mới vẫn phải cung cấp khả năng bảo vệ lâu dài trước COVID-19. “Tôi cảm thấy tự tin rằng nó sẽ chống lại gia đình Omicron ngay lúc này”, ông nói.
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC), hai biến thể phụ BA.4 và BA.5 của Omicron được ước tính chiếm gần 5% và 8% các ca mắc COVID-19 mới ở nước này tính đến ngày 4.6.
Hiện có mặt ở tất cả các vùng của Mỹ, BA.4 và BA.5 đã được thêm vào danh sách theo dõi của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) vào tháng 3, được Trung tâm Phòng ngừa và Kiểm soát Dịch bệnh châu Âu (ECDC) chỉ định là biến thể đáng lo ngại.
Tháng trước, các nhà khoa học Nam Phi phát hiện ra rằng BA.4 và BA.5 có thể né tránh các kháng thể từ nhiễm BA.1 (biến thể Omicron ban đầu) trước đó đủ tốt để kích hoạt làn sóng dịch mới.
Cả BA.4 và BA.5 đều chứa các đột biến trong protein gai dường như mang lại đặc tính tránh miễn dịch tốt hơn và khả năng truyền nhiễm cao hơn so với BA.1 và BA.2 - hai biến thể từng gây ra làn sóng dịch vào đầu năm nay.
Tuy nhiên, bằng chứng thực tế từ các quốc gia khác chứng minh rằng nhiễm BA.4 và BA.5 có thể không bị bệnh nặng hơn so với các dòng Omicron trước đó.
Theo ước tính của CDC, BA.4 chiếm 5,4% số ca mắc COVID-19 mới ở Mỹ trong tuần kết thúc vào ngày 4.6, còn BA.5 chiếm 7,6% cùng thời gian.
Trong 7 ngày tính đến hôm 4.6, Mỹ ghi nhận trung bình 98.010 ca mắc COVID-19/ngày.
Moderna dự định sẽ nộp đơn xin phê duyệt từ các cơ quan quản lý y tế trong những tuần tới, bao gồm cả Cơ quan quản lý các sản phẩm chăm sóc sức khỏe và thuốc của Vương quốc Anh, nhằm cung cấp vắc xin cho chương trình tiêm tăng cường mùa thu.
Paul Burton nói: “Chúng tôi đã bắt đầu sản xuất và chắc chắn sẽ có kế hoạch chuẩn bị sẵn sàng cho Anh, châu Âu, Mỹ cùng các nước trên thế giới với nguồn cung rất lớn”.
Giám đốc điều hành Moderna - Stephane Bancel cho biết: “Chúng tôi đang gửi dữ liệu và phân tích sơ bộ của mình cho các cơ quan quản lý với hy vọng rằng liều vắc xin tăng cường bivalent (hóa trị hai) chống lại cả Omicron sẽ có mặt trên thị trường vào cuối mùa hè”.
Nếu cung cấp khả năng bảo vệ kéo dài cả năm chống lại COVID-19, mũi vắc xin tăng cường có thể mở đường cho việc đối phó với căn bệnh này theo cách tương tự như bệnh cúm, nơi các chủng vi vi rút được theo dõi liên tục để xác định loại nào sẽ được tiêm theo mùa năm tới.
“Để có thể vượt lên phía trước, chúng ta cần đến được một thế giới như đang làm với bệnh cúm, nơi chúng ta nhìn thấy chủng mới, đưa nó vào vắc xin mới. Chúng ta có thể làm điều đó khá nhanh và có thể thích ứng nhanh hơn rất nhiều”, Paul Burton nói.