Bill Gates: Thế giới gặp may trong dịch COVID-19, tỷ lệ chết có thể cao hơn ở đại dịch tiếp theo
Nhịp đập khoa học - Ngày đăng : 13:47, 10/06/2022
Phát biểu tại Hội nghị thượng đỉnh Time 100, tỷ phú Bill Gates kêu gọi thế giới thành lập một nhóm toàn cầu gồm khoảng 3.000 chuyên gia về bệnh truyền nhiễm để giúp tất cả quốc gia cải thiện khả năng ứng phó với dịch bệnh và trang bị cho các nhà khoa học địa phương phương tiện để báo cáo dịch bùng phát.
Theo Tạp chí Time, nhà sáng lập Microsoft gọi đây là nhóm Vận động và Ứng phó với Dịch bệnh Toàn cầu (GERM), sẽ do Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) quản lý. Bill Gates nói một trong những trách nhiệm chính của GERM là tổ chức các cuộc diễn tập chống dịch cho các quốc gia để kiểm tra xem họ đã chuẩn bị như thế nào.
Bill Gates cảnh báo đại dịch tiếp theo có thể có tỷ lệ tử vong cao hơn nhiều. Ông nói: “Nguy cơ xảy ra một đại dịch khác trong 20 năm tới, dù là tự nhiên hay cố ý, là hơn 50%”.
GERM là một ý tưởng mà Bill Gates quảng bá và thảo luận trong cuốn sách mới của mình có tên "Làm thế nào để ngăn chặn đại dịch tiếp theo", được xuất bản vào tháng 4.2022.
"Bạn không thể làm được gì nhiều nếu bạn không hành động nhanh chóng. Đại dịch là một vấn đề toàn cầu và nếu một quốc gia không thực hiện vai trò của mình trong việc phát hiện và ngăn chặn thì đó là vấn đề của tất cả nước khác", tỷ phú người Mỹ 66 tuổi chia sẻ.
Bill Gates nói thêm: "GERM sẽ thực sự phải chịu trách nhiệm với hàng tá quốc gia có khả năng hạn chế”.
Ông cũng đề cập đến một số biện pháp mà các chuyên gia y tế trên khắp thế giới đã ủng hộ kể từ khi đại dịch bắt đầu: Nâng cấp công nghệ y tế như vắc xin và phương pháp điều trị, xây dựng hệ thống y tế và giám sát dịch bệnh tốt hơn trên khắp thế giới.
Bill Gates ước tính tất cả những khoản này sẽ tiêu tốn khoảng 1 tỉ USD mỗi năm nhưng gọi chi phí đó là nhỏ so với số tiền mà một đại dịch như COVID-19 có thể gây ra trên thế giới.
Ông nói: “Cho đến nay, chúng ta đã mất hơn 14.000 tỉ USD cho đại dịch COVID-19. Sẽ có những lợi ích trong những năm không xảy ra đại dịch khi xem xét các đợt bùng phát, ngăn chặn chúng theo cách tốt hơn nhiều. Tôi phải nói rằng, với con số của đại dịch COVID-19 này là 20 triệu người chết trên toàn cầu, 1 triệu người ở Mỹ và có thể tử vong nhiều hơn. Chúng ta may mắn là tỷ lệ tử vong trên tổng số ca mắc COVID-19 chỉ 0,2%".
Theo WHO, hiện đã có hơn 539 triệu ca mắc COVID-19 với 6,32 triệu người chết do SARS-CoV-2 được ghi nhận. Song, cơ quan y tế Liên Hiệp Quốc ước tính thế giới có khoảng 14,9 triệu ca tử vong do đại dịch COVID-19 tính đến cuối năm 2021. Những ca tử vong đó là vượt qua con số dự kiến so với mức trung bình trong những năm gần đây.
Bill Gates cảnh báo rằng chúng ta không nên trông chờ vào những điều may mắn tương tự trong đại dịch toàn cầu tiếp theo. Xem xét mức độ gây bất ổn của đại dịch COVID-19, nếu một loại vi rút khác xuất hiện với độc lực tương tự nhưng gây tỷ lệ tử vong cao hơn nhiều, ví dụ 5%, thì đó có thể là “kết thúc xã hội”, ông nói.
Một cảnh báo đặc biệt đáng lo ngại như vậy đến từ Bill Gates, người đã dành hơn hai thập kỷ chống lại các mối đe dọa lớn nhất của nhân loại thông qua Quỹ Bill & Melinda Gates. Vào thời điểm đó, ông đã tạo dựng được danh tiếng là một trong những người lạc quan vĩ đại nhất thế giới khi nói đến khả năng thay đổi thế giới của khoa học.
Những khoản đầu tư của Bill Gates đã giúp cứu sống vô số người, bao gồm cả việc đẩy nhanh việc phân phối vắc xin cho các bệnh như phế cầu và vi rút rota, tài trợ cho việc phân phối các công cụ như màn ngủ để hạn chế sự lây lan bệnh sốt rét và đầu tư vào nghiên cứu, bao gồm cả vắc xin sốt rét.
Bill Gates không ngại lên tiếng báo động khi thế giới đang gặp nguy hiểm. Chẳng hạn vào năm 2015, ông cảnh báo rằng thế giới chưa sẵn sàng cho một đợt bùng phát vi rút.
Trên thực tế, Bill Gates đã nhiều lần lập luận rằng đại dịch không phải là không thể tránh khỏi, chẳng hạn thông qua cuốn sách Làm thế nào để ngăn chặn đại dịch tiếp theo.
Như Bill Gates giải thích trong cuộc phỏng vấn với TIME, đại dịch COVID-19 đã tạo ra một cơ hội duy nhất để ngăn chặn một đại dịch khác xảy ra lần nữa nhưng chỉ khi thế giới sẵn sàng đầu tư có trọng điểm. Cụ thể, điều đó đồng nghĩa là cải tiến công nghệ, bao gồm vắc xin, phương pháp điều trị và chẩn đoán; xây dựng hệ thống y tế; cải thiện giám sát toàn cầu về dịch bệnh.
Bill Gates nhấn mạnh rằng những thay đổi này là cần thiết ở cả nước giàu và nước nghèo, để đảm bảo rằng các nhà khoa học ở khắp mọi nơi có đủ nguồn lực cần thiết để giương cao cờ đỏ khi dịch bùng phát và kiểm soát chúng chỉ trong vòng 100 ngày, trước khi vi rút bắt đầu lây lan theo cấp số nhân.
Ngoài ra, Bill Gates cũng chỉ trích phản ứng ban đầu của Mỹ với đại dịch COVID-19 và nói rằng chính quyền Trump có thể ngăn chặn cái chết không cần thiết bằng cách thực thi các biện pháp cách ly theo hướng dẫn giám sát y tế .
Thay vào đó, Mỹ trong những ngày đầu tiên đã cho thấy "sự thất bại trong việc thực hành và không hiểu nhóm nào trong chính phủ đã tham gia vào việc chẩn đoán quy mô lớn", theo tỷ phú giàu thứ 4 thế giới với tài sản ước tính là 126,8 tỉ USD.
"Điều đó có nghĩa là căn bệnh này về cơ bản lây lan không được kiểm soát trong vài trăm ngày đầu tiên và sau đó bạn ở trong tình trạng rất khó khăn vì sự phát triển theo cấp số nhân", ông nhấn mạnh.
Cần có vắc xin COVID-19 tốt hơn, bảo vệ lâu dài hơn
Trong cuộc phỏng vấn đầu năm nay, Bill Gates nói rằng bước đột phá khoa học lớn nhất giúp chấm dứt đại dịch COVID-19 sẽ là vắc xin tốt hơn và bảo vệ lâu dài hơn.
Ông nói: “Các loại vắc xin chúng ta đã sử dụng để ngăn ngừa bệnh nặng và tử vong rất tốt nhưng chúng đang thiếu hai điều quan trọng. Đầu tiên, chúng vẫn cho phép nhiễm trùng (nhiễm đột phá) và thời gian dường như bị giới hạn. Chúng ta cần vắc xin ngăn ngừa tái nhiễm và có thời hạn bảo vệ nhiều năm".