Chuyên gia cảnh báo tỷ lệ tử vong sẽ tăng cao khi quyền phá thai hủy bỏ

Rachel Hardeman, một giáo sư và nhà nghiên cứu về công bằng sức khỏe sinh sản tại Trường Y tế Công cộng Minnesota (Mỹ) cho biết: "Sẽ có nhiều người buộc phải mang thai đủ tháng, điều đó có nghĩa là sẽ có nhiều người gặp rủi ro hơn. Mang thai nhiều hơn đồng nghĩa với khả năng tử vong cao hơn". 

Hiện tại, theo một ước tính các lệnh cấm phá thai tại Mỹ có thể dẫn đến thêm 75.000 ca sinh mỗi năm đối với những người không thể tiếp cận phá thai. Các lệnh cấm này sẽ ảnh hưởng nhiều đến những người da màu trẻ tuổi, nghèo khó và những người đã có con.

Mỹ là một nơi cực kỳ khó mang thai, với tỷ lệ người mẹ mang thai tử vong cao nhất cho đến nay so với bất kỳ quốc gia phát triển nào, và tỷ lệ này đang tăng mạnh. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC), cứ 100.000 ca sinh thì có 23,8 người chết vì các nguyên nhân liên quan đến thai nghén hoặc sinh đẻ vào năm 2020. Tổng số phụ nữ thiệt mạng là 861 người.

Tòa án Tối cao Mỹ hôm 24.6 công bố quyết định lật ngược phán quyết Roe v Wade 1973 hợp pháp hóa việc phá thai. Ngay sau phán quyết của Tòa, hàng loạt tiểu bang trên khắp nước Mỹ đã chính thức ban bố lệnh cấm phá thai từ ngày 25.6, và dự kiến có một nửa số bang áp dụng lệnh này.

Trong khi đó, một số bang khác khẳng định sẽ tiếp tục bảo về quyền được lựa chọn phá thai của phụ nữ.

Phán quyết Roe v Wade công nhận rằng quyền riêng tư cá nhân theo Hiến pháp Mỹ bảo vệ khả năng bỏ thai của phụ nữ. Trong phán quyết năm 1992, Tòa án Tối cao Mỹ đã tái khẳng định quyền phá thai và cấm các luật đặt ra "gánh nặng quá mức" đối với việc tiếp cận phá thai.

Theo một nghiên cứu của Phó giáo sư Amanda Jean Stevenson tại Đại học Colorado Boulder (Mỹ), lệnh cấm phá thai trên toàn quốc sẽ làm tăng 21% tỷ lệ tử vong liên quan đến thai nghén, thậm chí nó còn tồi tệ hơn đối với người da màu, với tỷ lệ tử vong tăng 33%.

"Mang thai thực sự khá nguy hiểm. Nó thậm chí còn nguy hiểm hơn với người da màu", Stevenson nói.

Theo một nghiên cứu xem xét dữ liệu từ năm 2016-2017, người da màu ở Mỹ đã có nguy cơ tử vong do mang thai và sinh con cao gấp 3,5 lần so với người da trắng và gấp 2,9 lần theo phân tích của CDC vào năm 2020. Họ cũng nhiều khả năng phải cần đến các dịch vụ phá thai.

Những người da màu khi mang thai từ lâu đã bị bỏ rơi trong hệ thống y tế, thường xuyên bị phân biệt chủng tộc và phân biệt đối xử ở tất cả các điểm chăm sóc y tế. 

Hardeman nói: "Điều đó có nghĩa rằng người da màu không nhận được sự chăm sóc mà họ cần. Phân biệt chủng tộc đã gây ra một thiệt hại lớn về mặt thể chất". 

Việc căng thẳng kéo dài do ảnh hưởng của sự phân biệt chủng tộc cũng gây nên nguy cơ sinh non cao hon, có thể gây nguy hiểm cho cả mẹ lẫn trẻ sơ sinh.

Một số người tìm cách phá thai vì họ có nguy cơ tử vong cao khi mang thai vì tình trạng sức khỏe, môi trường gia đình không an toàn, và một vài lý do khác...

Stevenson nói: "Lý do tại sao một người phá thai thì đó là vì họ không an toàn để giữ thai. Phá thai an toàn hơn rất nhiều so với việc tiếp tục mang thai". Các nhà nghiên cứu ước tính rằng sinh con tử vong cao hơn 14 lần so với phá thai.

Mỹ hiện là một trong chỉ 3 quốc gia hạn chế tiếp cận phá thai trong thế kỷ XXI, theo Washington Post.

Trong vài thập kỷ qua, hơn 50 quốc gia đã tự do hóa luật phá thai, theo Trung tâm Quyền sinh sản, một nhóm vận động toàn cầu phản đối các hạn chế phá thai.

Mỹ đã “lạc nhịp so với cam kết thúc đẩy nhân quyền của cộng đồng toàn cầu”, hơn 100 tổ chức chăm sóc sức khỏe toàn cầu lên tiếng trong một tuyên bố chung hôm 24.6.

Bản thân Tổng thống Mỹ Joe Biden thừa nhận rằng Tòa án Tối cao đang "khiến Mỹ trở thành một nước ‘lạc nhịp’ trong số các quốc gia phát triển trên thế giới". Ông đồng thời tuyên bố sẽ tiếp tục nỗ lực để đảm bảo việc phá thai hợp pháp.

Đan Thuỳ