Tên lửa đẩy Super Heavy Booster 7 của SpaceX bốc cháy khi phóng, Elon Musk nói gì?
Nhịp đập khoa học - Ngày đăng : 12:47, 12/07/2022
Starship là tên lửa hạng siêu nặng do SpaceX sản xuất, được cấu tạo từ tầng tên là lửa Super Heavy và tàu vũ trụ Starship, nhằm đạt tải trọng cao cũng như chi phí vận hành thấp. Cả hai tầng tên lửa đều có khả năng khả năng đáp cánh và đưa 100 tấn lên quỹ đạo Trái đất tầm thấp.
Điều này gây trở ngại cho mục tiêu phóng tên lửa Starship lên quỹ đạo của Elon Musk vào cuối năm nay.
"Đúng vậy, thực sự không ổn. Nhóm đang đánh giá thiệt hại", Elon Musk tweet sau vụ nổ đầu giờ tối của nguyên mẫu tên lửa đẩy Super Heavy Booster 7, như được thấy trong buổi phát trực tiếp do trang web NASA Spaceflight ghi lại.
Không rõ điều gì đã gây ra vụ nổ, khiến phần đế Super Heavy Booster 7 chìm trong lửa, khói dày đặc và dường như làm rung máy quay video, dù tên lửa đẩy vẫn đứng thẳng và được bắt chặt để kiểm tra giàn sau đó. Hiện vẫn chưa có thông tin liệu có ai bị thương hay không.
Một giờ sau, người ta vẫn có thể nhìn thấy ngọn lửa và khói bốc lên từ bệ phóng, nhưng tình hình tại bãi thử dường như không trở nên tồi tệ hơn.
Super Heavy Booster được tập trung vào giai đoạn khởi động đầu tiên của các sứ mệnh Starship và sẽ hỗ trợ phóng tàu vũ trụ lên quỹ đạo trước khi tách ra rồi quay trở lại Trái đất. Tuy nhiên, sự cố có thể sẽ buộc SpaceX phải quay trở lại giai đoạn thử nghiệm của mình trước khi đi vào hoạt động.
Sự cố xảy ra giữa chiến dịch thử nghiệm cháy tĩnh kéo dài nhiều ngày ở Boca Chica, bang Texas của Super Heavy Booster 7 - tên lửa đẩy được trang bị một loạt 33 động cơ Raptor để sử dụng trong chuyến bay quỹ đạo không người lái thử nghiệm mà SpaceX hy vọng sẽ tiến hành cuối năm nay.
Thử nghiệm cháy tĩnh là thử nghiệm trong đó động cơ (giai đoạn đầu) được đánh lửa (khai hỏa) nhưng phương tiện không khởi động (vẫn ở trạng thái tĩnh).
Sẽ cao 120 mét khi kết hợp với tên lửa đẩy giai đoạn đầu siêu nặng, Starship hoàn chỉnh là phương tiện phóng thế hệ tiếp theo của SpaceX, trung tâm trong tham vọng của Elon Musk nhằm làm cho việc con người du hành vũ trụ trở nên dễ dàng và thường xuyên hơn.
SpaceX đã không trả lời khi được đề nghị bình luận về vụ nổ hôm 11.7.
Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) cũng không trả lời khi được hỏi liệu có điều tra vụ nổ hay không.
Vào cuối năm 2020 và đầu 2021, SpaceX đã đánh mất 4 nguyên mẫu tàu Starship trong các vụ phóng thử nghiệm ở độ cao lớn, trong đó nỗ lực hạ cánh quay trở lại kết thúc bằng các vụ nổ. Tháng 5.2021, nguyên mẫu Starship đã hạ cánh thành công lần đầu tiên sau loạt thử nghiệm thất bại.
Trước đó, Elon Musk đặt mục tiêu đưa Starship lên quỹ đạo lần đầu tiên vào tháng 7.2022 tới trong một vụ phóng mà ông hy vọng sẽ cách mạng hóa ngành công nghiệp vũ trụ.
Sau khi FAA thúc việc xem xét môi trường với kế hoạch địa điểm phóng của SpaceX tại Boca Chica, Elon Musk cho biết công ty ông sẽ chuẩn bị cho Starship bay vào tháng tới.
Starship có thể tái sử dụng hoàn toàn mà Elon Musk muốn gửi đến quỹ đạo Trái đất và không gian bên ngoài. Việc phóng lên phương tiện 120 mét sẽ đưa NASA tiến gần hơn đến việc quay trở lại Mặt trăng và cho phép Elon Musk đạt được ước mơ xây dựng một thuộc địa trên sao Hỏa.
Dù FAA không tìm thấy tác động môi trường đáng kể nào với bãi phóng của SpaceX ở Boca Chica, công ty vẫn phải thực hiện 75 điều khoản được liệt kê trong bản đánh giá dài 43 trang của cơ quan này. Các chuyên gia trong ngành vũ trụ không tin rằng Starship sẽ sẵn sàng phóng vào lúc đó.
Greg Autry, chuyên gia trong ngành không gian thương mại, nói với Insider rằng nhiều nội dung trong số 75 điều khoản của FAA là "những yêu cầu rất nhỏ nhặt, phi kỹ thuật" để có thể hoàn thành cùng lúc với những điều khoản khác.
“Tôi cá rằng về mặt kỹ thuật là cuối tháng 7 có thể, nhưng tôi sẽ đặt tiền của mình vào tháng 8 hoặc tháng 9", Greg Autry nhận xét.
Greg Autry nói thêm rằng Elon Musk luôn quá lạc quan về dòng thời gian, điều mà Giám đốc điều hành SpaceX thừa nhận trong quá khứ.
SpaceX và Elon Musk từng dự đoán các ngày khác nhau cho việc phóng Starship, trong đó có tháng 7 và tháng 11.2021 cũng như tháng 1.2022. Dự đoán gần nhất của Elon Musk được đưa ra vào tháng 2.2022 khi ông tin tưởng rằng Starship sẽ đi vào quỹ đạo trong năm nay.
Với Olivier de Weck, giáo sư hệ thống kỹ thuật tại Học viện Công nghệ Massachusetts (Mỹ), tất cả chỉ có hai câu hỏi: “Tất cả các công việc kỹ thuật có thể được thực hiện trước tháng 7 và SpaceX có giấy phép phóng không?”.
Giống như Greg Autry, Olivier de Weck cũng cho biết hầu hết 75 điều khoản của FAA là tương đối nhỏ, chẳng hạn thu thập các mảnh vỡ tên lửa rơi, quyên góp 5.000 USD cho các tổ chức bảo vệ các loài chim săn mồi và mèo gấm có nguy cơ tuyệt chủng.
Ông nói: “Tôi đoán rằng SpaceX sẽ làm việc song song với những điều khoản này vì họ có đội ngũ nhân viên năng động, hiểu biết làm việc 80 giờ một tuần. Một tuần ở SpaceX giống một tháng ở một công ty bình thường".
Olivier de Weck không chắc liệu SpaceX có thể hoàn thành tất cả công việc vào tháng 7 hay không.
“Nếu không phải là tháng 7 thì sẽ là vào mùa hè năm nay - có thể là tháng 8, tháng 9”, Olivier de Weck nhận định, đồng thời cho biết thêm có 75% đến 80% xác suất phóng Starship đầu tiên sẽ diễn ra vào mùa hè này.
Adam Baker, đồng sáng lập UK Launch Services và là chuyên gia về hệ thống tên lửa, được biết về thực tế là Elon Musk đã tweet SpaceX sẽ sẵn sàng phóng Starship lên quỹ đạo vào tháng 7, nhưng không chắc công ty thực sự sẽ làm được như vậy.
Trước tiên, SpaceX cần một giấy phép phóng, nhưng FAA không có khả năng cấp một giấy phép cho đến khi tất cả 75 điều khoản được đáp ứng.
"Starship có tiềm năng thay đổi cách chúng ta thực hiện du hành vũ trụ và điều đó sẽ không đến mà không có một số hậu quả về môi trường, vì vậy cần phải cân nhắc kỹ lưỡng", Adam Baker nói thêm.
Hồi tháng 3.2022, Elon Musk đã có bài phát biểu chia sẻ về giấc mơ giúp con người định cư trên sao Hỏa. Ngoài việc thể hiện tầm nhìn về hành tinh tương lai này của nhân loại, tỷ phú giàu nhất đặc biệt dành nhiều thời gian nói về Starship. Trước khi được phép bay vào quy đạo, Starship sẽ phải vượt qua nhiều bài kiểm tra khắt khe mới có thể đưa các phi hành gia của NASA đặt chân lên Mặt trăng an toàn, chứ chưa nói gì đến sao Hỏa.
Elon Musk cho biết Starship sẽ có khả năng thiết lập một thành phố tự cung tự cấp trên sao Hỏa, nhưng dĩ nhiên tham vọng này sẽ cần đến một triệu tấn nguyên vật liệu lấy từ Trái đất.
"Đây là bước khởi đầu trong lịch sử 4,5 tỉ năm mà Trái đất có thể thực hiện được. Chúng ta cần nắm bắt cơ hội càng nhanh càng tốt. Thẳng thắn mà nói, ngày nay, sự khai hoá dường như hơi mong manh", Elon Musk nói.
Sau khi đoạn video mô phỏng quá trình thuộc địa hoá sao Hỏa kết thúc, Elon Musk đã hét lên: "Hãy biến nó thành sự thật!". Tỷ phú ôm mộng được chết trên Hoả tinh này dường như đang rất nóng lòng hiện thực hoá giấc mơ mà ông ấp ủ suốt 20 năm qua: Chinh phục vũ trụ.
Đến năm 2050, Elon Musk muốn hoàn thành kế hoạch xây dựng thành phố 1 triệu dân sinh sống trên sao Hoả. Chưa thể ước tính chính xác những thứ cần chuyển đến hành tinh này từ Trái đất song Elon Musk cho biết sẽ cần rất nhiều thực phẩm, nước, vật liệu xây dựng, công cụ và hệ thống hỗ trợ sự sống.
Hành trình này sẽ không thể thiếu Starship, được Elon Musk đặt mục tiêu phóng trung bình 3 chiếc mỗi ngày để phục vụ bất kỳ ai có nhu cầu lên sao Hoả.
"Đã gần nửa thế kỷ trôi qua kể từ lần cuối cùng con người đặt chân lên Mặt trăng. Đây là quãng thời gian quá dài và tôi nghĩ đã đến lúc chúng ta cần quay lại đây và thiết lập một căn cứ lâu dài. Chúng ta cũng cần xây dựng một thành phố trên sao Hỏa để trở thành một nền văn minh không gian", Elon Musk cho biết.
Theo trang tin Business Insider, 1.000 con tàu Starship có khả năng tái sử dụng trong 10 năm tới đang được SpaceX chế tạo. Nếu thực sự thành công, Starship sẽ trở thành hệ thống phóng tên lửa mạnh nhất từng được tạo ra. Với mỗi lần phóng, nó có thể mang theo 100 người lên quỹ đạo cùng một lúc.
"Bất cứ ai cũng có thể đi nếu họ muốn. Chúng tôi cũng hỗ trợ các khoản vay với những người không có tiền. Sẽ có rất nhiều việc phải làm trên sao Hỏa", Elon Musk chia sẻ trên Twitter.
Theo SpaceX, Starship là tên lửa mạnh và độc nhất từ trước đến nay do có thể tái sử dụng. Điều này đồng nghĩa với việc chi phí bay vào quỹ đạo Trái đất sẽ được cắt giảm đáng kể, cụ thể là tiết kiệm được khoảng 10 triệu USD cho mỗi 100 tấn nguyên vật liệu đưa vào vũ trụ. Elon Musk cho rằng điều này là khả thi trong một vài năm tới.