Thiết bị mới giúp phát hiện bệnh Alzheimer trước 17 năm
Khoa học - công nghệ - Ngày đăng : 14:40, 25/07/2022
Nhóm nghiên cứu tại Ruhr-Universität Bochum đã phát triển một cảm biến mới có thể xác định các dấu hiệu của bệnh Alzheimer trong máu lên đến 17 năm trước khi các triệu chứng lâm sàng đầu tiên xuất hiện. Thiết bị phát hiện sự sắp xếp sai của dấu ấn sinh học protein amyloid-β gây ra sự lắng đọng đặc trưng trong não.
Các nghiên cứu trước đây cho thấy điểm chung của người mắc bệnh Alzheimer là quá trình tích tụ protein amyloid-β trên não. Đây là loại protein vẫn hiện diện trong não người khỏe mạnh nhưng trong trường hợp Alzheimer, amyloid-β bị sắp xếp sai trật tự và cứ thế tích lũy qua thời gian. Quá trình này có thể bắt đầu từ rất sớm, khoảng 15-20 năm trước khi triệu chứng xuất hiện, gây độc lên tế bào thần kinh.
Giáo sư Klaus Gerwert, Giám đốc Trung tâm Chẩn đoán protein (PRODI) tại Ruhr-Universität Bochum cho biết: “Mục tiêu của chúng tôi là xác định nguy cơ phát triển chứng sa sút trí tuệ Alzheimer ở giai đoạn sau bằng một xét nghiệm máu đơn giản. Việc này có thể thực hiện trước khi các mảng độc hại hình thành trong não, giúp bác sĩ đưa ra liệu pháp phù hợp và kịp thời cho bệnh nhân”.
Nhóm của ông Gerwert đã tham gia nghiên cứu cùng các nhà khoa học tại Trung tâm Nghiên cứu Ung thư Đức ở Heidelberg (DKFZ) do giáo sư Hermann Brenner đứng đầu. Các nhà nghiên cứu đã phân tích huyết tương lấy từ những người tham gia từ năm 2000 đến năm 2002 và sau đó đông lạnh. Vào thời điểm đó, những người này vẫn chưa được chẩn đoán mắc bệnh Alzheimer.
Sau đó, họ chọn 68 người đã được chẩn đoán mắc bệnh Alzheimer trong suốt 17 năm theo dõi và so sánh họ với 240 người đối chứng không mắc bệnh. Mục đích của nhóm là tìm hiểu xem liệu các dấu hiệu của bệnh Alzheimer có thể được tìm thấy trong các mẫu máu khi bắt đầu nghiên cứu hay không.
“Đáng ngạc nhiên là chúng tôi phát hiện ra rằng nồng độ của protein thần kinh đệm có tính axit (GFAP) có thể chỉ ra căn bệnh này đến 17 năm trước giai đoạn lâm sàng, mặc dù nó không chính xác hơn nhiều so với cảm biến hồng ngoại miễn dịch”, ông Gerwert nói.
Sau đó, các nhà nghiên cứu kết hợp nồng độ của protein amyloid-β và GFAP để tăng thêm độ chính xác của xét nghiệm trong giai đoạn không có triệu chứng. Hiện nhóm nghiên cứu đang lên kế hoạch đầy tham vọng cho thiết bị mới của họ.
Gerwert cho biết thêm: “Chúng tôi dự định sử dụng phương pháp kiểm tra sai để thiết lập giải pháp sàng lọc cho những người lớn tuổi và xác định nguy cơ phát triển chứng mất trí nhớ Alzheimer của họ. Căn bệnh này có thể được ngăn chặn trong giai đoạn không có triệu chứng trước khi xảy ra các tổn thương không thể phục hồi”.
Nghiên cứu này đã được cấp bằng sáng chế trên toàn thế giới. Các nhà nghiên cứu cho rằng tầm quan trọng của nó sẽ chỉ tăng lên theo thời gian và khi y tế phát triển hơn nữa. Kết quả của nghiên cứu đã được công bố trên tạp chí Hiệp hội bệnh Alzheimer.