Vì sao Đài Loan cố ý lộ tin bà Pelosi đến đảo tối nay đẩy Mỹ và Trung Quốc vào thế “2 dê trên 1 cầu”?

Như đã đưa tin, Ngày 31.7, Văn phòng Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi ra tuyên bố xác nhận bà Pelosi sẽ dẫn đầu một phái đoàn gồm 6 nghị sỹ đến khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Tuyên bố xác nhận chuyến đi của người đứng đầu Hạ viện Mỹ sẽ tập trung vào vấn đề an ninh chung, quan hệ đối tác kinh tế ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương với các điểm dừng chân tại Singapore, Malaysia, Hàn Quốc và Nhật Bản mà không nêu Đài Loan.

Đây là điểm nóng trong căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc thời gian gần đây. Khi bị gặng hỏi thì phía Mỹ không thừa nhận hay phủ nhận việc bà Pelosi có đến Đài Loan hay không. 

Một Thế Giới đã phân tích có thể là sau khi công du 4 nước trong danh sách kể trên thì bà Pelosi có thể bất ngờ đến Đài Loan với tư cách cá nhân như một giải pháp giảm căng thẳng và các bên chấp nhận được. Bà Pelosi vẫn giữ được đúng điều đã hứa, Đài Loan cũng thấy được an ủi còn Trung Quốc cũng có thể tạm chấp nhận một sự kiện im ắng. Sau đó, các bên đều tuyên bố chiến thắng và đạt được mục đích của mình.

Thế nhưng, khi vừa dừng chân đến Singapore thì phương án bí mật đến Đài Loan của bà Pelosi đã không thành. Chuyện bắt đầu vào chiều 1.8 khi nữ phóng viên Tingting Liu của Đài TVBS đăng tweet vào, nói "dẫn nguồn tin riêng" cho biết Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi sẽ đến Đài Loan vào tối 2.8.

Đến tối 1.8, báo chí Mỹ bắt đầu đi hỏi từ 2 phía để tìm hiểu thông tin và CNN cho biết quan chức hàng đầu tại Đài Loan và phía Mỹ đều xác nhận bà Pelosi sẽ tới Đài Loan và qua đêm trên đảo. Ban đầu thì thông tin còn chưa nói về lịch trình nhưng giờ thì chuyện còn rõ ràng hơn.

Theo The Finance Times, truyền thông địa phương đã xác nhận Chủ tịch Hạ viện sẽ hạ cánh xuống Đài Bắc vào tối 2.8 và nghỉ tối tại khách sạn Grand Hyatt. Sau đó, vào sáng thứ tư, bà Pelosi sẽ đến thăm trụ sở lập pháp của Đài Loan, nơi bà sẽ gặp lãnh đạo của hòn đảo, bao gồm cả người đứng đầu là Thái Anh Văn.

Quan chức Mỹ nói rằng giới chức quốc phòng nước này đang làm việc không ngừng nghỉ để giám sát mọi động thái của quân đội Trung Quốc trong khu vực, cũng như xây dựng kế hoạch bảo đảm an toàn cho bà Pelosi nếu bà ghé thăm đảo Đài Loan.

Có thể thấy nếu bà Pelosi âm thầm đổ bộ xuống Đài Loan vào tối nay thì Trung Quốc có thể tỏ ý vô cùng tức giận nhưng cũng thấy Mỹ chịu xuống nước đến trong im lặng, coi như cũng là nể nhau. Nhưng việc người Đài Loan bắn tin ra rõ ràng, lại còn lộ luôn chuyện sẽ đến phát biểu tại trụ sở lập pháp của Đài Loan, gặp gỡ nhà lãnh đạo Thái Anh Văn thì đó là điều thách thức đến Trung Quốc. Trước đó, Trung Quốc cũng đã trót tuyên bố sẽ dùng những biện pháp căng thẳng nhất để ngăn cản chuyến đi này.

Ngay trước khi tin về lịch trình của bà Pelosi bị truyền thông Đài Loan lộ ra thì người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã nói thế này:

“Phía Trung Quốc đã nhiều lần nói rõ với phía Hoa Kỳ mối quan tâm nghiêm túc của chúng tôi đối với chuyến thăm tiềm năng của Chủ tịch Hạ viện Pelosi tới Đài Loan và sự phản đối kiên quyết của chúng tôi đối với chuyến thăm này. Chúng tôi nhấn mạnh rằng chuyến thăm như vậy sẽ dẫn đến hậu quả nghiêm trọng. Như Chủ tịch Tập Cận Bình đã nhấn mạnh với Tổng thống Mỹ Joe Biden trong cuộc điện đàm, lập trường của chính phủ và nhân dân Trung Quốc đối với vấn đề Đài Loan là nhất quán và kiên quyết bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ quốc gia của Trung Quốc là ý chí kiên định của hơn 1,4 tỉ người Trung Quốc. Dư luận không thể bất chấp. Những người chơi với lửa sẽ bị giết bởi nó. Chúng tôi tin rằng phía Hoa Kỳ hoàn toàn nhận thức được thông điệp rõ ràng và mạnh mẽ của Trung Quốc.

Chúng tôi đang theo sát hành trình của Chủ tịch Hạ viện Pelosi. Chuyến thăm Đài Loan của bà sẽ tạo nên sự can thiệp thô bạo vào công việc nội bộ của Trung Quốc, phá hoại nghiêm trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Trung Quốc, cố ý chà đạp nguyên tắc một Trung Quốc, đe dọa lớn đến hòa bình và ổn định trên eo biển Đài Loan, phá hoại nghiêm trọng quan hệ Trung - Mỹ và dẫn đến một tình huống rất nghiêm trọng và hậu quả nghiêm trọng.

Chúng tôi muốn một lần nữa nói rõ với phía Hoa Kỳ rằng phía Trung Quốc đã chuẩn bị đầy đủ cho bất kỳ tình huống nào xảy ra và Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc sẽ không bao giờ ngồi yên, và chúng tôi sẽ đưa ra phản ứng kiên quyết và thực hiện các biện pháp đối phó mạnh mẽ để giữ vững chủ quyền của Trung Quốc và toàn vẹn lãnh thổ. Những gì Mỹ nên làm là tuân thủ nguyên tắc một Trung Quốc và các quy định của ba thông cáo chung Trung-Mỹ, thực hiện cam kết của Tổng thống Biden về việc không ủng hộ “Đài Loan độc lập” và không sắp xếp chuyến thăm của Chủ tịch Quốc hội Pelosi đến Đài Loan”.

Giờ mà bà Pelosi cứ tới Đài Loan với truyền thông rầm rộ như hiện giờ thì người ta sẽ nhìn vào tuyên bố và hành động của Trung Quốc để đánh giá quyết tâm của nước này. Nếu Trung Quốc làm ngơ thì sau ai tin được những lời tuyên bố mạnh mẽ của Bắc Kinh nữa.

Ngược lại, phía Mỹ cũng đang trong tình trạng căng thẳng. Quan chức Mỹ nói rằng giới chức quốc phòng nước này đang làm việc không ngừng nghỉ để giám sát mọi động thái của quân đội Trung Quốc trong khu vực, cũng như xây dựng kế hoạch bảo đảm an toàn cho bà Pelosi nếu bà ghé thăm đảo Đài Loan.

Đáng ra hai bên không rơi vào thế gay gắt và đối đầu như 2 chú dê trên một cây cầu như hiện giờ nếu 1 chú dê biết lựa trời tối rồi đi sang bên kia. Nhưng giờ thì có người chiếu đèn cho cả làng xem cuộc đối đầu trên cầu mất rồi.

Truyền thông Đài Loan hay đúng hơn là quan chức cấp cao Đài Loan đã làm lộ tin, bật sáng khung cảnh 2 dê trên cầu. Có lẽ đây là một việc tính toán rất hay của Đài Loan để họ có thể quan sát thái độ quyết tâm của Mỹ rồi còn liệu đường điều chỉnh chính sách của mình. Mỹ đã thực hiện chính sách mơ hồ với Đài Loan quá lâu rồi khiến không chỉ Trung Quốc mà ngay cả Đài Loan cũng không hiểu Mỹ định suy tính gì. Đài Loan không muốn sống trong sự mơ hồ này mãi và họ không muốn đón bà Pelosi theo kiểu mơ hồ nữa mà cần một sự rõ ràng. Thái độ danh dự của Mỹ cũng như Trung Quốc sẽ phải thể hiện trên con đường không thể nhắm mắt lách nhau được nữa. Thế cục 2 dê trên 1 cầu đã xác định.

Anh Tú