Báo Nga phân tích nguy cơ cuộc chiến giữa Trung Quốc và Mỹ do hành động của bà Pelosi

Mỹ đang thực hiện các bước hướng tới một cuộc chiến tranh ngẫu nhiên với Trung Quốc bằng cách dần dần từ bỏ Chính sách Một Trung Quốc. Bắc Kinh hiện đang cảnh báo về một phản ứng quân sự chưa từng có nếu Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi thực hiện chuyến đi theo kế hoạch của bà tới Đài Loan.

Chính sách Một Trung Quốc và chiến lược mơ hồ

Mỹ và Trung Quốc thiết lập quan hệ ngoại giao đầy đủ vào những năm 1970, khi Washington chuyển công nhận ngoại giao từ Đài Bắc sang Bắc Kinh. Washington đã cam kết thực hiện Chính sách Một Trung Quốc, trong đó quy định chỉ có một Trung Quốc và Đài Loan là một phần trong đó. Tuy nhiên, Mỹ lại đang đồng thời củng cố khả năng hoạt động như một quốc gia độc lập của Đài Loan bằng cách cung cấp vũ khí.

Do đó, trong bốn thập niên qua, hòa bình giữa Mỹ và Trung Quốc dựa trên sự mơ hồ chiến lược về tình trạng của Đài Loan.

Trong suốt thời gian đó, Mỹ và Trung Quốc đã rơi vào tình thế “tiến thoái lưỡng nan về răn đe”. Washington đã nỗ lực ngăn cản Bắc Kinh thống nhất vũ lực với Đài Loan bằng cách cung cấp vũ khí cho hòn đảo, trong khi Trung Quốc khiến Đài Loan phải suy nghĩ kỹ về việc chính thức ly khai, bằng cách đe dọa can thiệp quân sự. Khi Bắc Kinh ngày càng trở nên mạnh mẽ hơn, những nỗ lực của Mỹ nhằm ngăn cản Trung Quốc sử dụng quân đội của họ thay vì kích động nước này can thiệp.

Trước đây, Mỹ đã liều lĩnh trong việc quản lý Chính sách Một Trung Quốc, nhưng trong những năm gần đây, Washington đã bắt đầu cố tình làm rỗng chính sách này. Sự trỗi dậy của Bắc Kinh đe dọa chiến lược an ninh của Mỹ dựa trên ưu thế toàn cầu, và Washington không có thiện chí để đáp ứng một trật tự đa cực. Thời gian dường như đang nghiêng về phía Trung Quốc vì ảnh hưởng của nước này trong khu vực sẽ ngày càng gia tăng. Ngược lại, sức mạnh của Mỹ đang suy giảm, điều này tạo ra động lực để thay đổi quan điểm đối với Trung Quốc và vấn đề Đài Loan.

Một thập niên trước, chính quyền Barack Obama đã tuyên bố xoay trục sang châu Á, liên quan đến việc chuyển cơ sở hạ tầng quân sự của Mỹ sang Đông Á trong nỗ lực kiềm chế Trung Quốc. Người kế nhiệm ông, Donald Trump, đã phát động một cuộc chiến kinh tế chống lại Bắc Kinh và bắt đầu sử dụng Chính sách Một Trung Quốc như một con bài thương lượng. Dưới thời Tổng thống Joe Biden, có vẻ như Mỹ sẽ từ bỏ hoàn toàn các cam kết của mình.

Làm rõ Chính sách Một Trung Quốc

Hợp tác quân sự của Mỹ với Đài Loan ngày càng trở nên thường xuyên và công khai hơn và Washington đã thúc đẩy việc mở rộng đại diện của Đài Loan trong hệ thống quốc tế - chẳng hạn bằng cách hỗ trợ Đài Loan tham gia vào các cơ quan thuộc Liên Hợp Quốc. Các hạn chế trong trao đổi chính thức với Đài Bắc đã được nới lỏng và nhiều quan chức Mỹ đã đến thăm hòn đảo này, điều mà một số nhà lập pháp Mỹ ca ngợi là ủng hộ chủ quyền của Đài Loan. Truyền thông Mỹ và các tổ chức tư nhân cũng trở nên rõ ràng trong việc lên án Chính sách Một Trung Quốc và kêu gọi Đài Loan độc lập. Trong những tháng qua, ông Biden đã tuyên bố nhiều lần rằng Mỹ sẽ bảo vệ Đài Loan nếu Trung Quốc tấn công, điều này làm sáng tỏ chính sách mơ hồ chiến lược kéo dài hàng thập niên về việc Mỹ sẽ phản ứng như thế nào.

Những sự kiện này xảy ra vào thời điểm cạnh tranh quân sự và kinh tế ngày càng gia tăng, cùng với những nỗ lực rộng lớn hơn nhằm gây bất ổn cho Trung Quốc từ bên trong. Tuy nhiên, như mọi khi, Washington tuyên bố họ không tìm kiếm sự đối đầu với Bắc Kinh, mà chỉ đơn thuần là lên tiếng vì các giá trị của Mỹ. Điều này phù hợp với khái niệm rộng hơn về chiến lược duy trì vị thế của Mỹ.

Bà Nancy Pelosi hiện được cho là sẽ thực hiện chuyến thăm đến Đài Loan trong tuần này - chuyến đi đầu tiên của một quan chức cao cấp tương đương trong nhiều thập niên. Bắc Kinh nên giải thích và đáp trả hành động này như thế nào? Liệu Pelosi có hành động đơn thuần theo ý đồ cá nhân, hay đây là một phần trong chiến thuật to lớn hơn của Mỹ nhằm dần dần tách Đài Loan khỏi Trung Quốc?

Anh Tú (lược dịch)