Langya henipavirus được phát hiện ở Trung Quốc có đáng sợ như SARS-CoV-2?

Nhịp đập khoa học - Ngày đăng : 23:36, 11/08/2022

Một loại vi rút mới được xác định ở Trung Quốc đang khiến nhiều người hoang mang. Nó có tên là vi rút Langya, hoặc Langya henipavirus (LayV).

Dù lần đầu tiên được phát hiện ở một số tỉnh phía đông của Trung Quốc vào năm 2018, vi rút Langya mới được các nhà nghiên cứu chính thức xác định vào tuần trước.

LayV được đăng trên Tạp chí Y học New England. Theo bài viết, 35 người đã được chẩn đoán nhiễm LayV. Trong số đó, mầm bệnh tiềm năng duy nhất được tìm thấy ở 26 người trong số họ là LayV. Điều này đồng nghĩa LayV là thứ duy nhất có thể khiến họ bị bệnh.

"26 bệnh nhân này có biểu hiện sốt (100%), mệt mỏi (54%), ho (50%), chán ăn (50%), đau cơ (46%), buồn nôn (38%), đau đầu (35%), và nôn mửa (35%), kèm theo giảm tiểu cầu bất thường (35%), hạ bạch cầu (54%), và suy giảm chức năng gan (35%) và thận (8%)", các nhà nghiên cứu cho hay.

Hầu hết trong số 35 trường hợp là ở nông dân, trong khi những người khác phát triển LayV là công nhân nhà máy. Đến nay, LayV dường như không phải là thứ gì đó lây lan giữa con người.

Các nhà nghiên cứu viết: “Việc theo dõi liên lạc của 9 bệnh nhân với 15 thành viên gia đình có liên hệ gần gũi cho thấy không có sự lây truyền LayV qua tiếp xúc gần. Tuy nhiên, kích thước mẫu của chúng tôi quá nhỏ để xác định tình trạng lây truyền từ người sang người”.

Chúng ta vẫn sống trong đại dịch COVID-19 và sự bùng phát của bệnh đậu mùa khỉ đang diễn ra, thế nên cảnh giác với một căn bệnh truyền nhiễm mới khác là điều dễ hiểu.

Dưới đây là những điều bạn cần biết về LayV và cách nó lây lan. Các chuyên gia về bệnh truyền nhiễm cho rằng chưa đến lúc phải quá lo lắng về LayV.

LayV là gì?

LayV là bệnh truyền nhiễm từ động vật mới được xác định, đồng nghĩa nó là một loại vi rút truyền từ động vật sang người.

Amesh A. Adalja, học giả cấp cao tại Trung tâm An ninh Y tế Johns Hopkins (Mỹ), cho biết: “Henipavirus là một chi vi rút trong họ Paramyxoviridae bao gồm cả vi rút Hendra và Nipah”.

Thomas Russo, giáo sư và trưởng khoa bệnh truyền nhiễm tại Đại học Buffalo ở New York (Mỹ), nói “Henipavirus và Nipah gây chết người nhiều hơn”.

Tuy nhiên, bất cứ khi nào một loại vi rút mới được phát hiện có khả năng lây nhiễm sang người và gây bệnh, điều đó là đáng lo ngại, đặc biệt nếu vi rút đến từ một họ vi rút có khả năng lây nhiễm hiệu quả cho con người như họ Paramyxoviridae”, Amesh A. Adalja cho hay.

LayV lây truyền như thế nào?

Theo bài viết của Tạp chí Y học New England, LayV dường như được truyền từ động vật sang người. Các nhà nghiên cứu đã xét nghiệm hàng loạt động vật hoang dã và phát hiện ra rằng hơn 25% trong số 262 con chuột chù được xét nghiệm cũng có vi rút. Chuột chù là loài động vật nhỏ giống chuột. LayV cũng được phát hiện ở 2% số dê và 5% số chó được xét nghiệm, bài viết cho biết.

Các nhà nghiên cứu viết: “Phát hiện này cho thấy chuột chù có thể là một ổ chứa vi rút tự nhiên”.

langya-henipavirus-duoc-phat-hien-o-trung-quoc-co-dang-so-nhu-sars-cov-2.jpg
Chuột chù có thể là một ổ chứa LayV tự nhiên

William Schaffner, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm và giáo sư tại Đại học Y khoa Vanderbilt (Mỹ), nhận định: “LayV hiện chỉ giới hạn ở một vài tỉnh ở Trung Quốc. Tuy nhiên, nếu nó được nghiên cứu rộng rãi hơn, chúng ta có thể thấy rằng nó lan truyền rộng rãi hơn”.

Tiến sĩ William Schaffner nhấn mạnh rằng LayV “đến nay vẫn chưa được biết có thể lây truyền từ người sang người”. Điều này đồng nghĩa một người lây LayV từ một con vật nhiễm bệnh và sau đó vi rút không lây lan xa hơn.

Các triệu chứng của LayV là gì?

Nói chung, LayV gây ra bệnh giống cúm tương đối nhẹ”, tiến sĩ William Schaffner cho hay. Bài viết trên Tạp chí Y học New England đặc biệt lưu ý rằng người nhiễm LayV có các triệu chứng sau:

- Sốt

- Mệt mỏi

- Ho

- Ăn mất ngon

- Đau cơ

Điều trị LayV như thế nào?

Vì LayV là loại vi rút mới nên không có phương pháp điều trị cụ thể cho nó. Tuy nhiên, LayV thường được điều trị bằng cách chăm sóc hỗ trợ và kiểm soát mọi biến chứng mà ai đó có thể gặp phải, theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC).

CDC cũng lưu ý rằng thuốc kháng vi rút ribavirin đã có hiệu quả trong các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm, nhưng tại thời điểm này vẫn chưa rõ hiệu quả của nó ở thế giới thực.

Nên lo lắng đến mức nào về LayV?

Các chuyên gia không quá lo lắng. Tiến sĩ Thomas Russo nói: “Nó đã được phát hiện hơn 4 năm trước và không có nhiều ca bệnh. Cũng không có bằng chứng về sự lây truyền từ người sang người và không ai trong số những người này đã chết. Nó không chiếm lĩnh thế giới".

Trong khi nói các nhà nghiên cứu nên tiếp tục theo dõi LayV, Thomas Russo cho biết thêm rằng “không có cơ sở để hoảng sợ”.

Tiến sĩ Amesh A. Adalja cũng từ chối so sánh giữa LayV và SARS-CoV-2.

Chỉ vì đại dịch COVID-19 xảy ra không có nghĩa là mọi thứ phải được nhìn qua lăng kính của COVID-19”, ông nói.

Tiến sĩ William Schaffner đồng ý điều này và thêm lời khuyên đơn giản: "Đừng lo lắng".

Sơn Vân