Nhà khoa học gốc Hoa từng bị FBI bắt khám phá ra ‘chất bán dẫn tốt nhất thế giới'

Nhịp đập khoa học - Ngày đăng : 13:58, 16/08/2022

Gang Chen dẫn dắt một nhóm khám phá thứ mà họ nói là "chất bán dẫn tốt nhất từng được tìm thấy".

Gang Chen, giáo sư người Trung Quốc ở MIT (Học viện Công nghệ Massachusetts), đã được xóa tên vào đầu năm nay sau cuộc điều tra về mối quan hệ bị cáo buộc với Trung Quốc của ông.

Trong một bài viết đăng trên Tạp chí Science vào tháng 7.2022, Gang Chen và các đồng nghiệp nói rằng vật liệu cubic boron arsenide có thể dẫn nhiệt tốt hơn gấp 10 lần so với silicon, chất bán dẫn được sử dụng rộng rãi nhất.

Theo bài viết của Gang Chen và các đồng tác giả từ MIT, Đại học Houston và các tổ chức khác ở Mỹ, khả năng dẫn nhiệt phi thường của vật liệu mới khiến nó trở thành ứng cử viên đầy hứa hẹn cho thế hệ điện tử tiếp theo.

Cubic boron arsenide cũng hoạt động tốt hơn silicon ba lần khi nói đến tính linh động của lỗ trống điện tử, một đặc tính quan trọng với độ dẫn điện.

Nếu chế tạo một thiết bị, bạn muốn có vật liệu mà cả các electron và lỗ trống di chuyển với ít điện trở hơn”, Gang Chen cho biết trong thông cáo trên trang web của Khoa Cơ khí MIT.

Có chuyên môn về công nghệ nano, truyền nhiệt và chuyển đổi năng lượng, Gang Chen đã đưa ra những dự đoán lý thuyết về các đặc tính điện tử độc đáo của cubic boron arsenide vào năm 2018.

Phòng thí nghiệm của Gang Chen có thể tiến hành các thí nghiệm và chứng minh giả thuyết của họ bằng cách sử dụng các mẫu được chuẩn bị bởi một nhóm từ Đại học Houston do giáo sư người Trung Quốc khác là Ren Zhifeng đứng đầu.

nha-khoa-hoc-goc-hoa-tung-bi-my-dieu-tra-kham-pha-ra-chat-ban-dan-tot-nhat-the-gioi.jpg
Giáo sư Gang Chen của MIT bị các đặc vụ FBI đột kích và tạm giữ vì bị cáo buộc che giấu mối liên hệ với các thực thể Trung Quốc, nhưng tất cả cáo buộc đã được bãi bỏ vào tháng 1.2022 - Ảnh: MIT/Handout

Trong khi vật liệu này có vẻ là chất bán dẫn lý tưởng, Gang Chen nói họ vẫn cần phải kiểm tra các tính chất khác của cubic boron arsenide, bao gồm cả tính ổn định lâu dài. Họ cũng hy vọng sẽ tìm ra cách sản xuất và tinh chế cubic boron arsenide để một ngày nào đó nó có thể thay thế một phần silicon phổ biến trong các ứng dụng công nghiệp.

Gang Chen là giáo sư Kỹ thuật Điện Carl Richard Soderberg và là giám đốc Pappalardo Micro and Nano Engineering Laboratories tại MIT. Ông cũng là thành viên của Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Mỹ, nhà nghiên cứu được trích dẫn nhiều trên Thomson Reuters.

Sau khi lấy bằng thạc sĩ và giảng dạy một thời gian ngắn tại Đại học Khoa học Kỹ thuật Hoa Trung ở tỉnh Hồ Bắc, miền trung Trung Quốc, Gang Chen đã nhận được học bổng từ K.C. Wong Education Foundation ở Hồng Kông để theo đuổi bằng tiến sĩ Đại học California Berkeley vào những năm 1990.

Vào tháng 1.2020, Gang Chen bị tạm giữ tại Sân bay Quốc tế Logan (thành phố Boston, Mỹ). Một năm sau, các đặc vụ của Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) đã đột kích vào nhà của Gang Chen ở Cambridge (Anh) và bắt ông vì cáo buộc che giấu mối liên hệ với các thực thể Trung Quốc khi nộp đơn xin tài trợ nghiên cứu liên bang.

Chính phủ Mỹ đã bỏ mọi cáo buộc chống lại Gang Chen vào tháng 1.2022 do thiếu bằng chứng.

Gang Chen là một trong số hàng chục nhà nghiên cứu (hầu hết là người gốc Hoa) bị Bộ Tư pháp Mỹ điều tra theo Sáng kiến Trung Quốc, ra mắt vào tháng 11.2018 với mục tiêu chống gián điệp và trộm cắp tài sản trí tuệ.

Sáng kiến Trung Quốc là nỗ lực của Bộ Tư pháp Mỹ nhằm truy tố những gián điệp người Trung Quốc trong lĩnh vực nghiên cứu và công nghiệp của Mỹ, nhằm chống lại hoạt động gián điệp kinh tế. Ra mắt vào tháng 11.2018, nó đã bị chỉ trích là không hiệu quả, thiên về chủng tộc và không nhất quán. Một số trường hợp trong khuôn khổ Sáng kiến Trung Quốc dựa trên bằng chứng giả do FBI cung cấp. Bộ Tư pháp Mỹ thông báo kết thúc chương trình vào ngày 23.2.2022 trong bối cảnh bị chỉ trích về việc đối xử bất công với người Mỹ gốc Hoa và cư dân gốc Hoa.

Tôi lớn lên ở Trung Quốc và tìm thấy giấc mơ Mỹ của mình tại MIT… Vào tháng 1.2020, giấc mơ đã biến thành một cơn ác mộng. Đầu năm nay, tôi cuối cùng đã được minh oan. Tôi đau đớn nhận ra điều này, tuy nhiên tôi là người may mắn nhất trong số những người không may mắn”, Gang Chen viết trong một bài xã luận trên Tạp chí Science, 5 ngày sau khi vụ án của ông bị bác bỏ.

Gang Chen đã trở lại phòng thí nghiệm của mình một ngày sau khi các cáo buộc được hủy bỏ. Kể từ đó, Gang Chen là đồng tác giả và xuất bản bài viết trên các tạp chí uy tín bao gồm Nature, Science, Nature Communications, Physical Review B.

Ngay cả sau khi Sáng kiến Trung Quốc bị chỉ trích rộng rãi kết thúc vào tháng 2.2022, các nhà khoa học gốc Hoa đã phải hầu tòa và bị kết án vì không khai báo mối quan hệ với nước này, bao gồm kỹ sư hóa học Franklin Feng Tao từ Đại học Kansas (thành phố Lawrence, bang Kansas, Mỹ) và nhà toán học ứng dụng Xiao Mingqing từ Đại học Southern Illinois (thành phố Carbondale, bang Illinois, Mỹ).

Sơn Vân