CEO Pfizer mắc COVID-19 lần hai, chưa tiêm vắc xin lưỡng trị mới

Ông Albert Bourla (60 tuổi) nói: "Tôi cảm thấy khỏe và không có triệu chứng gì".

Albert Bourla hôm 15.8 đã mắc COVID-19 lần đầu, có các triệu chứng rất nhẹ và trải qua liệu trình điều trị bằng thuốc kháng vi rút Paxlovid của Pfizer. Paxlovid là một thuốc kháng vi rút SARS-CoV-2 được sử dụng để điều trị những người mắc COVID-19 có nguy cơ cao, chẳng hạn bệnh nhân lớn tuổi.

Trước đó, Albert Bourla đã tiêm 4 liều vắc xin COVID-19 do Pfizer và đối tác BioNTech (Đức) phát triển. Albert Bourla tiết lộ ông vẫn chưa nhận liều vắc xin tăng cường lưỡng trị của Pfizer nhắm đến biến thể Omicron. Ngoài Pfizer-BioNTech, Moderna đã tung ra vắc xin COVID-19 lưỡng trị.

Vắc xin lưỡng trị được thiết kế nhắm mục tiêu biến thể phụ Omicron BA.5 và BA.4, đang chiếm lần lượt 84,8% và 1,8% ca mắc COVID-19 mới ở Mỹ, dựa trên dữ liệu mới nhất.

Albert Bourla nói thêm: "Tôi chưa nhận vắc xin tăng cường lưỡng trị mới vì đang tuân theo các nguyên tắc của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh (CDC) là đợi ba tháng kể từ lần mắc COVID-19 trước đó của tôi vào giữa tháng 8".

Vào tháng 8, Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) đã cấp phép cho mũi vắc xin tăng cường cập nhật của Pfizer và Moderna nhắm đến biến phụ Omicron BA.4 và BA.5.

Một cơ quan y tế liên bang Mỹ trong tuần này cho biết hơn 25 triệu liều vắc xin COVID-19 lưỡng trị đã được gửi đi, chủ yếu là vắc xin Pfizer-BioNTech, khi việc sản xuất vắc xin mới của Moderna đang tăng lên.

Các nhà tiêm chủng trên khắp nước Mỹ đang báo cáo sự chậm trễ kéo dài hàng tuần với các lô vắc xin COVID-19 tăng cường được cập nhật của Moderna. Sự chậm trễ diễn ra sau khi FDA đánh dấu mối lo ngại tại một cơ sở đã ký hợp đồng để đóng chai vắc xin Moderna.

Sự chờ đợi bắt nguồn từ một nhà máy ở bang Indiana (Mỹ) do tập đoàn đa quốc gia Catalent điều hành. Đó là một trong hai công ty đã đóng chai vắc xin Moderna ở Mỹ.

Sau một cuộc thanh tra, FDA trong tháng này đã quy lỗi cho nhà thầu Moderna vì thiếu sót trong các thủ tục kiểm soát chất lượng và không "điều tra kỹ lưỡng" các lô bị phát hiện nhiễm bẩn. Kể từ tháng 9.2020, Moderna đã nhận được 179 đơn khiếu nại về tạp chất trong lọ vắc xin COVID-19 của mình.

Việc kiểm tra của FDA đã ràng buộc quá trình cấp phép sử dụng khẩn cấp tất cả liều vắc xin COVID-19 mới được Catalent đóng chai và hoàn thành cho Moderna.

Song với lý do "những hạn chế về nguồn cung tiềm năng", Moderna đã gửi dữ liệu bổ sung cho cơ quan quản lý yêu cầu chuyển 10 lô vắc xin COVID-19 mới khỏi nhà máy Catalent.

FDA đã chấp thuận yêu cầu đó hôm 21.9. Moderna nói với cơ quan quản lý rằng họ có kế hoạch "gửi các yêu cầu tương tự cho các lô bổ sung trên cơ sở luân phiên" để giải phóng thêm hàng triệu liều vắc xin COVID-19 mới.

"Sự cấp phép dựa trên quyết định của FDA rằng các lô vắc xin đáp ứng tất cả thông số kỹ thuật hiện hành, sau khi xem xét cẩn thận thông tin do Moderna cung cấp về việc sản xuất các lô này. Cơ quan không lo ngại về tính an toàn, hiệu quả hoặc chất lượng của các lô này", Michael Felberbaum, người phát ngôn của FDA, cho biết trong một tuyên bố.

Christopher Ridley, người phát ngôn của Moderna, cho biết: "Chúng tôi dự đoán rằng những hạn chế về tính sẵn có của vắc xin sẽ được giải quyết trong những ngày tới. Chúng tôi tiếp tục đi đúng hướng để đạt được cam kết cung cấp 70 triệu liều vắc xin lưỡng trị cập nhật của chúng tôi vào cuối năm nay".

Sự trì hoãn đã dẫn đến việc triển khai chậm trễ vắc xin COVID-19 cập nhật kể từ khi chúng được chính thức cấp phép sử dụng vào ngày 1.9. Một số bang đã đình chỉ đặt hàng vắc xin COVID-19 của Moderna, với lý do chậm trễ. Những người khác đã kêu gọi cư dân không chờ đợi vắc xin COVID-19 mới của Moderna.

Người phát ngôn Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Mỹ cho biết 26 triệu liều vắc xin COVID-19 cập nhật đã được phân phối. Người Mỹ đủ điều kiện để tiêm một trong hai mũi vắc xin COVID-19 tăng cường của Pfizer hay Moderna, "bất kể đã nhận loại vắc xin chính nào trước đó".

Người phát ngôn Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Mỹ nói: "Chúng tôi dự đoán rằng nguồn cung COVID-19 mới của Moderna sẽ tiếp tục tăng trong những ngày và tuần tới. Vắc xin COVID-19 cập nhật của Pfizer đã được phổ biến rộng rãi trên toàn quốc".

Người phát ngôn Pfizer nói công ty đã cung cấp "hơn 21 triệu liều vắc xin COVID-19 cập nhật", chiếm khoảng 80% nguồn cung của Mỹ cho đến nay. Pfizer có kế hoạch xuất xưởng lên đến 100 triệu liều vắc xin COVID-19 mới vào cuối tháng 11.

Julia Michelle Cohen, phát ngôn viên Pfizer, cho biết: “Riêng cơ sở ở thành phố Kalamazoo, bang Michigan của Pfizer đang sản xuất 10-15 triệu liều mỗi tuần với khả năng tăng đáng kể”.

Ai nên nhận vắc xin COVID-19 mới?

Tất cả người từ 12 tuổi đã tiêm hai liều vắc xin ban đầu và những ai nhận mũi tăng cường ít nhất 2 tháng trở lên sẽ đủ điều kiện. Vắc xin mới của Pfizer-BioNTech được phép sử dụng cho những người từ 12 tuổi trở lên, trong khi vắc xin mới của Moderna dành cho người từ 18 tuổi.

Các quan chức y tế của chính phủ Mỹ cho biết cần phải sử dụng vắc xin COVID-19 tăng cường vì khả năng miễn dịch suy giảm theo thời gian và vắc xin sẽ giúp ngăn ngừa bệnh hiểm nghèo cũng như tử vong. Họ nói rằng những người trẻ tuổi có thể được hưởng lợi vì các quan chức tin vắc xin mới có thể giúp ngăn ngừa tình trạng COVID-19 dai dẳng, liên quan đến một loạt các triệu chứng suy nhược có thể kéo dài trong nhiều tháng.

Một số chuyên gia không mong đợi các vắc xin mới sẽ thay đổi cuộc chơi và kêu gọi các quan chức y tế công cộng không phóng đại lợi ích của chúng.

Tiến sĩ William Schaffner, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại Trung tâm Y tế Đại học Vanderbilt (Mỹ) và là cố vấn của CDC, nói cơ quan này nên đưa ra quyết định chính xác ai là người nên tiêm vắc xin mới.

Trong khi FDA cho biết các loại vắc xin cập nhật nên được tiêm sau khi nhận mũi tăng cường hoặc nhiễm SARS-CoV-2 ít nhất 2 tháng trước đó, nhiều chuyên gia tin rằng khoảng thời gian như vậy là quá ngắn.

John Moore, giáo sư vi sinh vật học và miễn dịch học tại Đại học Y Weill Cornell ở thành phố New York (Mỹ), nhận xét: “Đáng lẽ phải là ít nhất 4 tháng và nhiều nhà miễn dịch học nghĩ sẽ hạnh phúc hơn nếu là 6 tháng”.

John Moore cho biết việc nhận mũi tăng cường sẽ khôi phục kháng thể về mức độ cũ của một người sau khi tiêm vắc xin hoặc nhiễm SARS-CoV-2.

Nếu mức độ kháng thể tương đối cao khi một người được tiêm mũi tăng cường khác thì có thể ảnh hưởng đến tác dụng của vắc xin, ông nói.

FDA phê duyệt vắc xin mới của Pfizer và Moderna nhắm BA.4, BA.5 cho đợt tiêm chủng mùa thu.

Dữ liệu ra sao?

FDA cho biết việc đưa ra quyết định của họ dựa trên dữ liệu từ các thử nghiệm trên người về vắc xin lưỡng trị nhắm đến chủng SARS-CoV-2 gốc cũng như các biến thể sau đó, bao gồm cả Omicron BA.1 chiếm ưu thế trong mùa đông vừa qua.

Pfizer và Moderna cũng trình bày dữ liệu về vắc xin tăng cường nhắm BA.4, BA.5 từ các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm và động vật.

Vì vắc xin đặc trị biến thể phụ BA.5 vẫn đang lưu hành rộng rãi nên nó có thể thành công hơn trong việc ngăn ngừa nhiễm vi rút so với những vắc xin nhắm vào chủng SARS-CoV-2 ban đầu.

"Đó là điều tôi mong muốn, nhưng chúng tôi không biết liệu nó có được hiện thực hóa hay không", theo tiến sĩ Eric Topol, chuyên gia về gien và là giám đốc Viện Dịch thuật Nghiên cứu Scripps ở bang California (Mỹ).

Ông nói vắc xin mới có thể sẽ hiệu quả chống lại BA.4.6, biến số phụ Omicron mới hơn đang gây gia tăng số ca COVID-19 ở Mỹ.

Chính phủ Mỹ đã mua 175 triệu liều vắc xin COVID-19 tăng cường trong nỗ lực ngăn chặn những tác động tồi tệ nhất nếu dịch bùng phát khi các trường học mở cửa trở lại và người dân dành nhiều thời gian hơn trong nhà khi thời tiết lạnh hơn.

Vào tháng 6, FDA đã yêu cầu các nhà sản xuất vắc xin điều chỉnh các mũi tiêm nhắm phụ BA.4, BA.5 và cho biết sẽ không yêu cầu các nghiên cứu thử nghiệm các mũi tiêm ở người để cấp phép, tương tự như cách xử lý các thay đổi hàng năm với vắc xin cúm.

Sơn Vân