Khả năng miễn dịch cộng đồng của Nhật Bản đạt gần 90% sau làn sóng dịch Omicron

Mức độ được gọi là "miễn dịch cộng đồng" phản ánh khả năng bảo vệ một phần có từ nhiễm vi rút SARS-CoV-2 tự nhiên và tiêm vắc xin COVID-19, theo Tổ chức Nghiên cứu Chính sách Tokyo. Tổ chức này ước tính mức độ cho 12 tỉnh đông dân nhất của Nhật Bản.

Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng người dân ở Tokyo, Osaka và tỉnh phía nam Okinawa đã có hầu hết khả năng miễn dịch do lây nhiễm SARS-CoV-2 trong bối cảnh số ca mắc COVID-19 cao ở những khu vực này, đặc biệt là trong đợt dịch thứ 7 lên đến đỉnh điểm vào tháng trước.

Khoảng 65% dân số Nhật Bản đã được tiêm ít nhất một mũi vắc-xin COVID, so với khoảng 33% ở Mỹ, dựa trên dữ liệu của chính phủ.

Tuần trước, Nhật Bản đã bắt đầu phân phối các mũi vắc xin COVID-19 tăng cường được cập nhật để nhắm đến Omicron.

Các nhà nghiên cứu viết rằng Nhật Bản đang yêu cầu khoảng thời gian 5 tháng để tiêm vắc xin mũi tăng cường, mặc dù có thể quá lâu để bảo vệ các nhóm người cao tuổi và dễ bị tổn thương nếu đợt dịch thứ 8 dự kiến ​​xuất hiện vào cuối năm nay.

Ở Mỹ, tất cả người từ 12 tuổi đã tiêm hai liều vắc xin ban đầu và những ai nhận mũi tăng cường ít nhất 2 tháng trở lên sẽ đủ điều kiện nhận vắc xin mới nhắm Omicron. Vắc xin mới của Pfizer-BioNTech được phép sử dụng cho những người từ 12 tuổi trở lên, trong khi vắc xin mới của Moderna dành cho người từ 18 tuổi.

Các quan chức y tế của chính phủ Mỹ cho biết cần phải sử dụng vắc xin COVID-19 tăng cường vì khả năng miễn dịch suy giảm theo thời gian và vắc xin sẽ giúp ngăn ngừa bệnh hiểm nghèo cũng như tử vong. Họ nói rằng những người trẻ tuổi có thể được hưởng lợi vì các quan chức tin vắc xin mới có thể giúp ngăn ngừa tình trạng COVID-19 dai dẳng, liên quan đến một loạt các triệu chứng suy nhược có thể kéo dài trong nhiều tháng.

Một số chuyên gia không mong đợi các vắc xin mới sẽ thay đổi cuộc chơi và kêu gọi các quan chức y tế công cộng không phóng đại lợi ích của chúng.

Tiến sĩ William Schaffner, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại Trung tâm Y tế Đại học Vanderbilt (Mỹ) và là cố vấn của CDC, nói cơ quan này nên đưa ra quyết định chính xác ai là người nên tiêm vắc xin mới.

Trong khi FDA cho biết các loại vắc xin cập nhật nên được tiêm sau khi nhận mũi tăng cường hoặc nhiễm SARS-CoV-2 ít nhất 2 tháng trước đó, nhiều chuyên gia tin rằng khoảng thời gian như vậy là quá ngắn.

John Moore, giáo sư vi sinh vật học và miễn dịch học tại Đại học Y Weill Cornell ở thành phố New York (Mỹ), nhận xét: “Đáng lẽ phải là ít nhất 4 tháng và nhiều nhà miễn dịch học nghĩ sẽ hạnh phúc hơn nếu là 6 tháng”.

John Moore cho biết việc nhận mũi tăng cường sẽ khôi phục kháng thể về mức độ cũ của một người sau khi tiêm vắc xin hoặc nhiễm SARS-CoV-2.

Nếu mức độ kháng thể tương đối cao khi một người được tiêm mũi tăng cường khác thì có thể ảnh hưởng đến tác dụng của vắc xin, ông nói.

FDA phê duyệt vắc xin mới của Pfizer và Moderna nhắm BA.4, BA.5 cho đợt tiêm chủng mùa thu.

Dữ liệu ra sao?

FDA cho biết việc đưa ra quyết định của họ dựa trên dữ liệu từ các thử nghiệm trên người về vắc xin lưỡng trị nhắm đến chủng SARS-CoV-2 gốc cũng như các biến thể sau đó, bao gồm cả Omicron BA.1 chiếm ưu thế trong mùa đông vừa qua.

Pfizer và Moderna cũng trình bày dữ liệu về vắc xin tăng cường nhắm BA.4, BA.5 từ các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm và động vật.

Vì vắc xin đặc trị biến thể phụ BA.5 vẫn đang lưu hành rộng rãi nên nó có thể thành công hơn trong việc ngăn ngừa nhiễm vi rút so với những vắc xin nhắm vào chủng SARS-CoV-2 ban đầu.

"Đó là điều tôi mong muốn, nhưng chúng tôi không biết liệu nó có được hiện thực hóa hay không", theo tiến sĩ Eric Topol, chuyên gia về gien và là giám đốc Viện Dịch thuật Nghiên cứu Scripps ở bang California (Mỹ).

Ông nói vắc xin mới có thể sẽ hiệu quả chống lại BA.4.6, biến số phụ Omicron mới hơn đang gây gia tăng số ca COVID-19 ở Mỹ.

Chính phủ Mỹ đã mua 175 triệu liều vắc xin COVID-19 tăng cường trong nỗ lực ngăn chặn những tác động tồi tệ nhất nếu dịch bùng phát khi các trường học mở cửa trở lại và người dân dành nhiều thời gian hơn trong nhà khi thời tiết lạnh hơn.

Vào tháng 6, FDA đã yêu cầu các nhà sản xuất vắc xin điều chỉnh các mũi tiêm nhắm phụ BA.4, BA.5 và cho biết sẽ không yêu cầu các nghiên cứu thử nghiệm các mũi tiêm ở người để cấp phép, tương tự như cách xử lý các thay đổi hàng năm với vắc xin cúm.

Có thể tiêm trộn

Với vắc xin COVID-19 tăng cường nhắm đến biến thể Omicron, bạn vẫn có thể tiêm trộn như loại trước đây. Bạn có thể nhận vắc xin tăng cường Pfizer-BioNTech hoặc Moderna bất kể đã tiêm loại nào ban đầu.

"Vắc xin tăng cường tốt nhất cho bạn là cái mà bạn có thể nhận ngay - Pfizer hoặc Moderna và chúng có thể được kết hợp với nhau. Nếu thiếu một loại, bạn không nên do dự để nhận cái kia", theo Tiến sĩ Robert Kim-Farley, nhà dịch tễ học và chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại Trường Y tế Công cộng Fielding.

Giả sử từng nhận được ba liều vắc xin COVID-19 của Moderna, bạn nên tiêm tiếp Moderna hay kết hợp với Pfizer?

Tác động lên hệ thống miễn dịch của cơ thể theo cách nào cũng tương tự nhau, tiến sĩ Peter Chin-Hong, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm của Viện Đại học California tại thành phố San Francisco (Mỹ), viết trong một tweet.

Tiến sĩ Ralph Gonzales, Phó hiệu trưởng phụ trách đổi mới lâm sàng và Giám đốc đổi mới của Viện Đại học California tại San Francisco, cho biết: “Có thể tiêm kết hợp Moderna và Pfizer. Tôi vừa nhận được vắc xin tăng cường Moderna hai ngày trước và đó là một trải nghiệm thú vị. Tôi chắc chắn cảm thấy đáp ứng mạnh mẽ hơn với Moderna - đã nhận Pfizer trước đó - nhưng cả hai sự kết hợp đều ổn".

Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) đã cho phép tiêm kết hợp liều vắc xin tăng cường COVID-19 bắt đầu từ năm ngoái.

Dù có sự lựa chọn, rất nhiều người vẫn trung thành với cùng một loại vắc xin COVID-19. Dù vậy, những người khác đã chuyển sang tiêm loại vắc xin khác do sở thích, tính khả dụng hoặc đề xuất. Ví dụ, nhiều người ban đầu nhận vắc xin Johnson & Johnson sau đó đã chọn liều tăng cường Pfizer hoặc Moderna khi đến thời điểm tiêm nhắc lại.

Lúc đủ điều kiện để tiêm mũi vắc xin COVID-19 tăng cường thứ hai đầu năm nay, một số người - từ 50 tuổi trở lên hoặc bị suy giảm miễn dịch - đã quyết định sử dụng nhãn hiệu khác. Tiến sĩ Robert Wachter, trưởng khoa Y học tại Đại học California, vào tháng 4 đã quyết định tiêm vắc xin Moderna làm liều thứ 4 sau 3 lần nhận vắc xin Pfizer liên tiếp.

Sơn Vân