Hàng nghìn hạt carbon siêu nhỏ độc hại được tìm thấy trong phổi, não thai nhi do không khí ô nhiễm
Thông tin Y học - Ngày đăng : 11:17, 06/10/2022
Không khí ô nhiễm đã được biết là có mối tương quan chặt chẽ với việc gia tăng sẩy thai, sinh non, trẻ sơ sinh nhẹ cân và rối loạn phát triển não bộ. Song nghiên cứu mới này đã cung cấp bằng chứng trực tiếp về tác hại của điều này có thể gây ra như thế nào. Các nhà khoa học cho biết, ô nhiễm không khí có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe suốt đời.
Nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Lancet Planetary Health đã tìm thấy các hạt carbon đen siêu nhỏ trong mọi mẫu phổi, gan và mô não được kiểm tra, cũng như trong máu cuống rốn và nhau thai. Nồng độ các hạt này cao hơn khi người mẹ sống với mức độ ô nhiễm không khí cao hơn so với những người khác trong nghiên cứu.
Các hạt carbon đen này được tạo thành từ muội than trong quá trình đốt nhiên liệu hóa thạch gồm khói thải từ xe cộ, nhà máy, quá trình xây dựng mang theo các hóa chất độc hại. Nghiên cứu được thực hiện với các bà mẹ không hút thuốc ở Scotland và Bỉ, những nơi có mức độ ô nhiễm không khí tương đối thấp.
36 thai nhi được nghiên cứu ở Scotland đến từ thai phụ đang mang thai bình thường ở tuần thứ 7 đến tuần 20. Tại Bỉ, các mẫu máu ở cuống rốn được lấy sau 60 ca sinh nở khỏe mạnh.
Các nhà nghiên cứu cho biết khám phá đột phá này "rất đáng lo ngại", vì thời kỳ mang thai là giai đoạn phát triển dễ bị tổn thương nhất của con người.
Giáo sư Paul Fowler tại Đại học Aberdeen (Scotland) cho biết: "Lần đầu tiên chúng tôi đã chứng minh được rằng các hạt carbon đen siêu nhỏ không chỉ đi vào nhau thai trong tam cá nguyệt thứ nhất và thứ hai mà còn tìm đường vào các cơ quan của thai nhi đang phát triển. Điều đáng lo ngại hơn nữa là những hạt này cũng xâm nhập vào não người đang phát triển. Điều này có nghĩa là các hạt này có thể tiếp xúc trực tiếp với các hệ thống bên trong các cơ quan và tế bào của bào thai người".
Giáo sư Tim Nawrot tại Đại học Hasselt (Bỉ), người đồng dẫn đầu cuộc nghiên cứu, cho biết: "Quy định chất lượng không khí nên bao gồm cả tiêu chí có thể ảnh hưởng đến thai nhi và cần phải có hành động để bảo vệ các giai đoạn phát triển dễ bị tổn thương nhất của con người".
Ông Tim cũng cho biết, các chính phủ có trách nhiệm cắt sự giảm ô nhiễm không khí, nhưng mọi người nên tránh những con đường đông đúc khi có thể.
Các hạt ô nhiễm không khí lần đầu tiên được phát hiện trong máu thai nhi vào năm 2018 bởi Giáo sư Jonathan Grigg tại Đại học Queen Mary (Anh) và các đồng nghiệp .
"Các hạt carbon đen siêu nhỏ đi vào não của thai nhi làm gia tăng nhiều vấn đề nghiêm trọng, có thể gây ra hậu quả suốt đời cho đứa trẻ. Thật đáng lo ngại nhưng chúng tôi vẫn chưa biết điều gì sẽ xảy ra khi các hạt này nằm ở nhiều vị trí khác nhau. Chúng tôi cần phải nghiên cứu sâu thêm", ông Grigg nói.
Một đánh giá toàn cầu toàn cầu vào năm 2019 đã kết luận rằng, ô nhiễm không khí có thể gây hại cho mọi cơ quan và hầu như mọi tế bào trong cơ thể con người. Các hạt nhỏ li ti cũng đã được tìm thấy trong mạch máu não và hàng tỷ hạt đã được tìm thấy trong tim của những cư dân trẻ sống ở những thành phố đông đúc. Một thực tế là hơn 90% dân số thế giới sống ở những nơi ô nhiễm không khí vượt quá tiêu chí đánh giá của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), gây ra hàng triệu ca tử vong sớm mỗi năm.