Elon Musk: SpaceX rút lại yêu cầu Lầu Năm Góc tài trợ cho Starlink ở Ukraine

Thông báo này được đưa ra sau một báo cáo độc quyền của CNN nói rằng SpaceX đã đưa ra yêu cầu với Lầu Năm Góc vào tháng 9 về việc không còn có thể tặng các thiết bị đầu cuối Starlink quan trọng hoặc hỗ trợ dịch vụ đi kèm đắt tiền “vô thời hạn”.

SpaceX đã yêu cầu Lầu Năm Góc bắt đầu thanh toán dịch vụ cho hoạt động của các thiết bị đầu cuối Starlink hiện tại do chính phủ Ukraine vận hành, cũng như tài trợ thêm gần 8.000 thiết bị đầu cuối mới cùng dịch vụ cho các cơ quan tình báo và quân sự Ukraine.

Sau khi báo cáo của CNN tiết lộ yêu cầu và cho thấy chi tiết hơn rằng SpaceX không chịu trách nhiệm duy nhất về việc truy cập Starlink ở Ukraine (trên thực tế là rất nhiều nỗ lực quốc tế đã tài trợ phần lớn cho nó), Elon Musk đã tweet hôm 16.10: “Dù Starlink vẫn thua lỗ và các công ty khác đang nhận được hàng tỉ USD tiền đóng thuế của người dân, chúng tôi sẽ tiếp tục tài trợ miễn phí cho chính phủ Ukraine”.

Dòng tweet mới đây của Elon Musk đã đi xa hơn một chút khi nói rằng các bước đã được thực hiện để hủy bỏ yêu cầu với Bộ Quốc phòng.

Elon Musk nói các thiết bị đầu cuối của Starlink ở Ukraine đang sử dụng dữ liệu nhiều gấp 100 lần số lượng các hộ gia đình thông thường. Một tuần trước, tỷ phú 51 tuổi người Mỹ đã tweet rằng Starlink ở Ukraine tiêu tốn của SpaceX 80 triệu USD, con số này có thể sẽ vượt qua 100 triệu USD vào cuối năm nay.

CNN đã hỏi Lầu Năm Góc liệu SpaceX có rút lại yêu cầu tài trợ hay không nhưng chưa được phản hồi.

Hai nguồn tin tóm tắt về các cuộc thảo luận giữa SpaceX và Lầu Năm Góc nói với CNN rằng, trước khi Elon Musk lên tiếng, Lầu Năm Góc trên thực tế đã đồng ý với yêu cầu của SpaceX về việc thanh toán các dịch vụ liên tục cho chính phủ Ukraine và đề nghị mới từ Tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang Ukraine.

Yêu cầu tài trợ đó là 124 triệu USD cho thời gian còn lại của năm 2022. Không rõ số tiền cuối cùng hoặc các điều khoản đã đồng ý là bao nhiêu.

“Chính xác mà nói, 25.300 thiết bị đầu cuối đã được gửi đến Ukraine, nhưng hiện tại, chỉ có 10.630 thiết bị đang được thanh toán dịch vụ”, Elon Musk cho biết.

Thư SpaceX gửi Lầu Năm Góc vào ngày 8.9 cho biết công ty đã trả khoảng 70% dịch vụ internet cho các thiết bị đầu cuối Starlink ở Ukraine nhưng chỉ tài trợ đầy đủ khoảng 15% trong số 20.000 thiết bị đầu cuối. Phần còn lại do các chính phủ như Mỹ, Anh và Ba Lan cũng như các sáng kiến ​​tư nhân chi trả.

Hôm 18.10, trước khi Elon Musk đăng tweet, một quan chức Bộ Quốc phòng Mỹ cấp cao nói với các phóng viên rằng Lầu Năm Góc chưa trả SpaceX bất kỳ khoản nào cho Starlink ở Ukraine “vào thời điểm này”.

"Đó là điều mà chúng tôi đang thảo luận với SpaceX về những hỗ trợ tiềm năng có thể được cung cấp, nhưng tại thời điểm này, Bộ Quốc phòng Mỹ chưa trả tiền cho các dịch vụ của SpaceX vì nó liên quan đến Starlink ở Ukraine", quan chức này cho biết.

Một số quốc gia châu Âu đã lên tiếng ủng hộ việc tài trợ cho Starlink ở Ukraine. Chủ đề này đã được thảo luận không chính thức tại Hội đồng Đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU) hôm 17.10, quan chức này tiết lộ với CNN.

Thứ trưởng Ngoại giao Lithuania - Gabrielius Landsbergis cho biết hôm 15.10 rằng: “Kết nối internet của Ukraine là quá quan trọng để giao cho một cá nhân riêng lẻ. Hãy tìm cách thành lập một liên minh các đồng minh của Ukraine để thanh toán cho Starlink hoặc hãy tìm một nhà cung cấp thay thế. Lithuania sẵn sàng đóng góp”.

Mykhailo Fedorov, Bộ trưởng chuyển đổi kỹ thuật số của Ukraine, cho biết trước đây nước này được cung cấp thiết bị đầu cuối Starlink miễn phí, nhưng ông nói thêm rằng có thể có một thỏa thuận khác giữa Elon Musk với Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID) và các tổ chức châu Âu cung cấp Starlink cho Ukraine.

Ukraine có 20.000 thiết bị đầu cuối Starlink được cung cấp đồng đều bởi USAID, Ba Lan, Liên minh châu Âu (EU) và các công ty tư nhân, theo một báo cáo ngày 5.10 từ hãng thông tấn nhà nước Ukrinform trích dẫn dữ liệu của Bộ Số hóa Ukraine.

Theo Janusz Cieszynski, quan chức chính phủ Ba Lan phụ trách an ninh mạng, nước này đã mua 11.700 thiết bị đầu cuối Starlink, trong đó có 5.000 thiết bị do công ty nhà nước PKN Orlen SA mua lại.

“SpaceX hứa sẽ đài thọ chi phí dịch vụ cho các thiết bị đầu cuối mà Orlen mua”, ông Janusz Cieszynski nói. Trong khi đó, chính phủ Ba Lan đang "trả toàn bộ chi phí dịch vụ" cho mỗi thiết bị Starlink đầu cuối mà họ mua "lên tới khoảng 50 USD hàng tháng" với mỗi thiết bị.

Thời gian qua, Elon Musk bị chỉ trích đáng kể vì đề xuất "kế hoạch hòa bình" cho cuộc chiến mà nhiều người coi là ưu ái Nga quá mức. Ông đã liệt kê một số lựa chọn, bao gồm cả việc thực hiện lại các cuộc bầu cử ở 4 khu vực Ukraine mà Nga sáp nhập gần đây là Donetsk, Lugansk, Kherson và Zaporizhzhia; biến Crimea trở thành một phần vĩnh viễn của Nga; giữ cho Ukraine vai trò trung lập trong tương lai.

Ukraine tuyên bố sẽ không bao giờ đồng ý nhượng lại đất đai bị chiếm đoạt bằng vũ lực và các cuộc trưng cầu dân ý hợp pháp không thể được tổ chức tại vùng lãnh thổ bị chiếm đóng. Tổng thống Ukraine - Volodymyr Zelensky nằm trong số những người chỉ trích "đề xuất hòa bình" của Elon Musk.

Mới đây, tỷ phú giàu nhất thế giới tiếp tục thúc đẩy đề xuất của mình khi viết: "Nếu Nga phải đối mặt với sự lựa chọn mất Crimea hoặc sử dụng vũ khí hạt nhân trên chiến trường, họ sẽ chọn phương án thứ hai".

Sơn Vân