Điều gì sẽ xảy ra khi cho bò sữa ăn cần sa?
Khoa học - công nghệ - Ngày đăng : 14:00, 16/11/2022
Nghiên cứu này đã được công bố trên tạp chí Nature Food. Các tác giả cho biết những phát hiện này có thể có ý nghĩa đối với sức khỏe con người khi sự phổ biến của các sản phẩm từ cây gai dầu công nghiệp ngày càng tăng, mặc dù vẫn cần nhiều nghiên cứu hơn để đánh giá về rủi ro.
Cây gai dầu công nghiệp được trồng để sử dụng trong nhiều lĩnh vực, bao gồm dệt may, giấy, mỹ phẩm, thực phẩm, nhiên liệu sinh học, nhựa phân hủy sinh học, vật liệu xây dựng, thực phẩm và thức ăn chăn nuôi. Cùng với tre, gai dầu công nghiệp là một trong những loài cây phát triển nhanh nhất trên Trái đất. Nó có nguồn gốc từ Trung Á trước khi lan sang Địa Trung Hải và các nơi khác trên thế giới.
Cần sa và gai dầu công nghiệp đều có nguồn gốc từ loài Cannabis sativa và chứa thành phần hướng thần là tetrahydrocannabinol (THC). Tuy nhiên, chúng là hai chủng khác nhau với những thành phần hoá chất thực vật và công dụng riêng biệt.
Cây gai dầu có nồng độ THC thấp hơn nhiều so với cần sa. Nó cũng chứa các cannabinoid khác - một nhóm chất được tìm thấy trong cây cần sa - chẳng hạn như cannabidiol (CBD), không có tác dụng hướng thần như THC nhưng có thể tạo ra một số tác dụng dược lý.
Tại Mỹ, cây gai dầu được định nghĩa hợp pháp là Cannabis sativa chứa 0,3% THC trở xuống. Thông thường, các sản phẩm có nguồn gốc từ cây gai dầu dành cho tiêu dùng không chứa đủ THC để gây hưng phấn hệ thần kinh, tạo cảm giác “phê” theo truyền thống liên quan đến cần sa.
Lĩnh vực cây gai dầu công nghiệp đang phát triển nhanh chóng và một số sản phẩm có nguồn gốc từ cây gai dầu đã được tung ra thị trường trong những năm gần đây. Vào năm 2018, Mỹ đã hợp pháp hóa việc sản xuất cây gai dầu như một mặt hàng nông nghiệp ở cấp liên bang, đồng thời loại bỏ nó khỏi danh sách các chất bị kiểm soát, như một phần của Dự luật Nông trại 2018.
Mặc dù việc sản xuất cây gai dầu đã được hợp pháp hóa với việc thông qua dự luật, nhưng chưa có thành phần cây gai dầu nào được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ phê duyệt để sử dụng trong thức ăn chăn nuôi gia súc hoặc vật nuôi. Nhưng một số tiểu bang cho phép cho động vật ăn cây gai dầu và có mối quan tâm đến việc phát triển các loại sản phẩm này.
Không phải tất cả các cannabinoid đều có tác dụng thần kinh, nhưng sự phổ biến của các sản phẩm từ cây gai dầu đặt ra các vấn đề về an toàn cho người tiêu dùng vì loại chất này tương tác với hệ thống endocannabinoid của động vật và con người. Hệ thống này tham gia vào việc điều chỉnh một loạt các quá trình sinh lý và nhận thức.
Một số nhóm thú y, ngành thức ăn chăn nuôi và an toàn động vật -chẳng hạn như Hiệp hội các quan chức kiểm soát thức ăn chăn nuôi Mỹ (AAFCO) và Hiệp hội Y khoa Thú y Mỹ (AVMA) - đã cảnh báo không nên cho động vật ăn các sản phẩm từ cây gai dầu cho đến khi nghiên cứu chứng minh được sự an toàn.
Theo các nhóm này, cần có nhiều nghiên cứu hơn để hiểu liệu các thành phần từ cây gai dầu có an toàn cho động vật khi được tiêu thụ thường xuyên trong thời gian dài hay không. Ngoài ra, hiện vẫn chưa rõ liệu cannabinoid trong cây gai dầu công nghiệp có thể được chuyển từ thức ăn chăn nuôi sang các sản phẩm thu được từ động vật như thịt, sữa hoặc trứng, và liệu điều này có thể gây ra bất kỳ rủi ro sức khỏe nào cho con người hay không.
Trong bối cảnh mối quan tâm hiện nay là phát triển các sản phẩm thức ăn chăn nuôi từ cây gai dầu công nghiệp, một nhóm các nhà nghiên cứu Đức đã quyết định khám phá vấn đề này bằng cách thực hiện một nghiên cứu trên bò sữa.
Nhóm nghiên cứu đã phân tích tác động của việc cung cấp thức ăn có chứa cây gai dầu công nghiệp cho 10 con bò đang cho sữa. Họ đã sử dụng hai loại cây gai dầu khác nhau trong thí nghiệm, cả hai đều chứa ít hơn 0,2% THC - dưới mức hợp pháp ở Liên minh châu Âu mặc dù một loại có nồng độ cannabinoid tổng thể cao hơn nhiều.
Sau đó, các nhà khoa học đã phân tích sữa, máu và phân của những con bò, đồng thời đánh giá các yếu tố sinh lý khác và quan sát hành vi của chúng. Nhóm nghiên cứu phát hiện ra rằng việc cho bò ăn chế độ ăn có chứa tới 0,92kg cây gai dầu công nghiệp với nồng độ cannabinoid rất thấp mỗi ngày không có tác dụng rõ rệt đối với sức khỏe của vật nuôi.
Nhưng kết quả cho thấy những con bò được cho ăn chế độ ăn với 0,84 hoặc 1,68kg một loại cây gai dầu công nghiệp giàu cannabinoid đã có những biểu hiện thay đổi về hành vi và thể chất. Chúng bao gồm tăng ngáp, tiết nước bọt, chuyển động không ổn định, tiết dịch mũi và đỏ màng nictitating - mí mắt thứ ba trong suốt có ở một số động vật.
“Chúng tôi đã quan sát thấy những thay đổi đáng kể về hô hấp và nhịp tim cũng như giảm lượng thức ăn ăn vào và sản lượng sữa”, Robert Pieper, tác giả của nghiên cứu thuộc Viện Đánh giá Rủi ro Liên bang Đức ở Berlin, cho biết.
Các nhà nghiên cứu đã quan sát những thay đổi ở những con bò đối với lượng thức ăn ăn vào và sản lượng sữa từ ngày thứ hai chúng tiếp xúc với cây gai dầu công nghiệp giàu cannabinoid. Tất cả những thay đổi quan sát được đã biến mất trong vòng hai ngày sau khi ngừng cho ăn cây gai dầu. Phân tích sữa mà những con bò tiết ra cho thấy rằng đã xảy ra quá trình chuyển cannabinoid, bao gồm cả THC, từ cây gai dầu sang sản phẩm sữa.
Các nhà nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng sự chuyển đổi này đã diễn ra đến mức lượng THC trong sữa có thể vượt quá liều tham chiếu cấp tính ở một số nhóm người tiêu dùng nếu nó được con người tiêu thụ. Liều tham chiếu cấp tính là lượng ước tính của một chất có thể được hấp thụ trong khoảng thời gian 24 giờ mà không có bất kỳ rủi ro sức khỏe nào có thể xác định được.
Pieper cho biết: “Mức tiêu thụ cao hơn là điều không mong muốn, vì các tác dụng phụ có thể xảy ra. Các mức độ phơi nhiễm này có thể đặc biệt ảnh hưởng đến hệ thống thần kinh trung ương, ví dụ tăng cường an thần, suy giảm hiệu suất bộ nhớ làm việc và thay đổi tâm trạng”.
Pieper nói rằng những ảnh hưởng mà những con bò trải qua hầu hết có khả năng là do hấp thụ một lượng lớn cannabinoid từ cây gai dầu công nghiệp trong khẩu phần ăn. Tuy nhiên, các tác giả lưu ý rằng các hiệu ứng không thể bắt nguồn từ một loại cannabinoid cụ thể hoặc sự kết hợp cụ thể của các chất trong cây gai dầu.
Theo các tác giả, kết quả của nghiên cứu chỉ ra rằng việc cho bò sữa ăn cây gai dầu công nghiệp - thậm chí với mức dưới 0,2% THC - trong khẩu phần ăn thực tế có ảnh hưởng đến sinh lý và hành vi của chúng. Việc này cũng có thể dẫn đến nồng độ THC trong sữa có thể gây rủi ro sức khỏe cho một số nhóm người tiêu dùng. Nhưng các nhà khoa học cho biết cần phải nghiên cứu thêm để đánh giá tác động của những cannabinoid này.
Pieper cho biết thêm: “Nghiên cứu khoa học được thiết kế để điều tra câu hỏi về mức độ cơ bản có thể xảy ra quá trình chuyển đổi thành sữa bò khi cho bò ăn cây gai dầu công nghiệp. Nghiên cứu không cho phép đưa ra bất kỳ kết luận nào về việc liệu có nguy cơ sức khỏe từ việc tiêu thụ sữa trên thị trường hay không”.