Giáo sư, NSND Trọng Bằng qua đời

Theo thông tin từ Hội Nhạc sĩ Việt Nam, Giáo sư, NSND Trọng Bằng đã qua đời vào sáng 21.11 tại nhà riêng, hưởng thọ 91 tuổi. Tang lễ của ông sẽ được Hội Nhạc sĩ Việt Nam thông báo trong thời gian sớm nhất.

Giáo sư - NSND Trọng Bằng (Nguyễn Trọng Bằng), sinh ngày 1.5.1931 tại Cao Bằng, quê ở Gia Lâm, Hà Nội. Ông là nguyên Giám đốc Nhạc viện Hà Nội (nay là Học viện Âm nhạc quốc gia Việt Nam), nguyên Tổng thư ký Hội Nhạc sĩ Việt Nam nhiệm kỳ V và VI, đại biểu quốc hội khóa X.

Nhạc sĩ Trọng Bằng bắt đầu hoạt động âm nhạc từ những năm còn là học sinh các trường trung học thời kháng chiến ở Liên khu IV cũ. Sau khi tốt nghiệp Đại học Sư phạm Văn khoa khóa I, ông được cử đi công tác văn nghệ mặt trận Trung Lào, sau đó ra Việt Bắc làm đội trưởng Đội Ca nhạc Đoàn Văn công nhân dân trung ương (nay là Nhà hát Ca múa nhạc Việt Nam).

Ông là người Việt Nam đầu tiên tốt nghiệp bằng đỏ tại Nhạc viện Tchaikovsky (Liên Xô cũ, 1963). Về nước, ông làm giảng viên Trường Âm nhạc Việt Nam và là chỉ huy các dàn nhạc giao hưởng ở Hà Nội. Năm 1969, ông tiếp tục làm nghiên cứu sinh cũng tại Nhạc viện Tchaikovsky.

Từ 1972-1978, ông chính thức là chỉ huy dàn nhạc Nhà hát Giao hưởng - Hợp xướng - Nhạc Vũ kịch Việt Nam, sau được cử làm Phó giám đốc kiêm Chỉ đạo nghệ thuật (1975). 

Từ 1978-1984, ông là Phó giám đốc Nhạc viện Hà Nội kiêm giám đốc Dàn nhạc Giao hưởng Việt Nam. Từ 1984-1996, ông là Giám đốc Nhạc viện Hà Nội, đã góp phần quan trọng trong việc đưa ngôi trường này trở thành một trung tâm đào tạo, nghiên cứu và biểu diễn có uy tín.

Trọng Bằng là nhạc sĩ có nhiều đóng góp lớn cho sự nghiệp xây dựng và phát triển nền âm nhạc bác học ở Việt Nam. Ông là nhạc trưởng đầu tiên điều khiển các buổi hòa nhạc giao hưởng nổi tiếng ở Sài Gòn sau ngày miền Nam được hoàn toàn giải phóng (1975).

Ông đã chỉ huy các dàn nhạc giao hưởng Moscow và Tasken trong đợt Những ngày Văn hoá Việt Nam tại Liên Xô cũ năm 1985, dàn nhạc Electone ở Tokyo (Nhật Bản) mùa hè 1995... Nhiều nghệ sĩ tầm cỡ của các nước như Pháp, Thuỵ Sĩ, Áo, Cộng hòa Liên bang Đức, Nhật Bản, Mỹ... đã đến Việt Nam biểu diễn cùng với dàn nhạc giao hưởng ở Hà Nội dưới đũa chỉ huy của ông.

Tuyển tập ca khúc Tình quê hương của ông ra đời năm 1976 bao gồm nhiều bài hát gắn bó với những năm tháng hào hùng của đất nước như Tình quê hương, Tây Bắc sáng lại, Nhịp máy khoan, Những dũng sĩ Núi Thành, Bài hát bên cầu phao, Bão nổi lên rồi, Bài ca người chiến sĩ công an nhân dân, Quê hương vang lên tiếng hát tự hào...

Ông cũng sáng tác nhiều tác phẩm khí nhạc, được trao giải thưởng. Nhiều tác phẩm khí nhạc của ông, kể cả nhạc phim, đã được một số nhạc trưởng Nhật Bản, Anh, Đan Mạch, Na Uy, Thái Lan và Singapore sử dụng làm tiết mục trình diễn ở Việt Nam và nước ngoài.

Trọng Bằng còn là tác giả âm nhạc của nhiều vở sân khấu như Làng đỏ, Bão biển, Khúc thứ ba bi tráng, Người cầm súng, Những người Nga, Người công dân số 1, Bay trước mùa xuân, Xóm vắng, Đêm cuối cùng ở Tây Ban Nha, Hẹn ngày trở lại... và của nhiều phim truyện như Cù Chính Lan, Biển lửa, Chùm hoa thiên lý, Ngày lễ Thánh, Bức tường không xây, Ngôi sao trên biển, Trừng phạt, Hoàng Hoa Thám... và nhiều phim tài liệu, thời sự...

Giáo sư - NSND Trọng Bằng được Nhà nước trao tặng Huân chương Độc lập hạng Ba năm 2013.

P.V