Chuyên gia tài chính Mỹ: "Xin lỗi, Nga đang thắng cuộc chiến"

Góc nhìn - Ngày đăng : 07:40, 09/12/2022

James Rickards là chuyên gia tài chính Mỹ, tác giả của nhiều cuốn sách bán chạy vừa có bài viết phân tích cuộc chiến tại Ukraine với tựa đề: "Xin lỗi, Nga đang thắng cuộc chiến".
nga.jpg

Trên Daily Reckoning (Mỹ), ông Rickards phân loại: Tình trạng của cuộc chiến ở Ukraine được hiểu tốt nhất là sự cạnh tranh giữa tường thuật và thực tế.

Theo Rickards, tường thuật bao gồm những gì bạn nghe được từ các phương tiện truyền thông chính thống, Nhà Trắng, Lầu năm góc và các nguồn chính thức ở Vương quốc Anh, Pháp, Đức và cả trụ sở của EU và NATO ở Brussels.

Thực tế bao gồm những gì đang thực sự diễn ra dựa trên các nguồn tốt nhất hiện có. Đầu tiên, hãy xem xét điều được tường thuật.

Trước hết là tường thuật

Theo Nhà Trắng, EU và NATO, mọi thứ đang diễn ra tương đối tốt đối với Ukraine. Các Lực lượng Vũ trang Ukraine (AFU) đã tiến vào miền đông Ukraine dọc theo một đường chạy song song với các phòng tuyến kiên cố của Nga giữa Donetsk và Luhansk.

Ukraine cũng đã tái chiếm thủ phủ của khu vực Kherson, nằm ở vị trí chiến lược trên sông Dnepr và là lối đi chính của Kyiv tới Biển Đen và thương mại quốc tế.

Dựa trên những bước tiến này, tường thuật nói rằng Nga đang rút lui, quân đội Nga mất tinh thần, tổng thống Vladimir Putin có nguy cơ bị thay thế và chiến thắng hoàn toàn cho Ukraine chỉ là vấn đề thời gian.

Tường thuật sau đó được sử dụng làm cơ sở để tăng viện trợ tài chính từ Mỹ (hơn 60 tỉ USD và đang tăng) và tăng vận chuyển vũ khí từ các thành viên NATO. Tổng thống Volodymir Zelensky ca ngợi những thành tựu này trong chiếc áo phông màu xanh lá cây thường được ông mặc trong các buổi thuyết trình bằng video trước Liên hợp quốc, G20 và các khán giả quốc tế khác.

Đây là thực tế…

Tình hình thực tế trên chiến trường gần như hoàn toàn trái ngược với lời kể. Ukraine đã đạt được những tiến bộ ở phía đông, nhưng họ chỉ phải chống lại các vị trí được bảo vệ mỏng của Nga trên địa hình trống trải hay gần như thế.

Về phía Nga, Rickards đánh giá: "Người Nga đã tổ chức một cuộc rút lui có trật tự về các phòng tuyến kiên cố và để cho người Ukraine có vùng đất trống. Nga rút khỏi Kherson vì họ coi đây là điểm lồi phi chiến lược".

Quân Nga rút về bờ đông sông Dnepr trong khi để quân Ukraine tái chiếm trung tâm Kherson. Nga đã tránh được một cuộc chiến tranh giành một thành phố ít có giá trị chiến lược trong khi vẫn giữ được sự thông thoáng đối với giao thông đường sông từ bờ đông.

Về cơ bản, người Nga đã tổ chức một cuộc rút lui có trật tự về các phòng tuyến kiên cố và để cho người Ukraine có vùng đất trống, nơi sẽ trở thành bãi chiến trường cho pháo binh Nga.

Ngay cả với việc rút quân đó, gần như tất cả năng lực công nghiệp, công nghệ và tài nguyên thiên nhiên của Ukraine trước đây ở Donbas đều nằm dưới sự kiểm soát của Nga hiện giờ.

Trong khi đó, Nga hiện đang chuẩn bị phát động một cuộc phản công lớn. Nga đã hoàn thành việc huy động 300.000 người. Trong số đó, hơn 180.000 binh sĩ đang được triển khai phía sau chiến tuyến của Nga trong đội hình chiến đấu. 120.000 quân còn lại sẽ đến sớm. Điều này mang lại tổng sức mạnh của Nga lên tới khoảng 30 sư đoàn.

Họ đang được bổ sung bằng máy bay không người lái của Iran, một lực lượng đáng kể. Các mục tiêu chính của cuộc phản công này là Kharkiv ở phía đông bắc, Odesa ở phía tây nam và Zaporizhzhia ở phần trung tâm trên sông Dnepr.

Việc hoàn thành các nhiệm vụ này sẽ giúp Nga kiểm soát toàn bộ bờ biển từ Biển Azov đến Biển Đen. Nó cũng sẽ trao cho Nga quyền kiểm soát sông Dnepr và nhà máy điện hạt nhân lớn nhất ở châu Âu.

Nga sẽ sáp nhập toàn bộ lãnh thổ này vào Liên bang Nga và có khả năng sẽ tiến sâu hơn vào Moldova để thống nhất với một hành lang thân Nga có tên là Transnistria với thủ phủ ở Tiraspol. Tại thời điểm đó, các mục tiêu chiến lược của Nga sẽ hoàn thành.

Về phía Ukraine, theo Rickards, các quan chức Ukraine đang chuẩn bị cho một mùa đông khắc nghiệt phía trước bằng cách sơ tán thường dân khỏi các thành phố có khả năng là nơi diễn ra các trận chiến mới với quân đội Nga. Những kỳ vọng này của Ukraine dường như trái ngược với tường thuật về những người Ukraine chiến thắng trong cuộc tấn công chống lại quân đội Nga đang mất tinh thần.

Trong khi đó, sức mạnh của AFU đã giảm đi đáng kể do tỷ lệ thương vong cao. Cùng lúc đó, các vũ khí tiên tiến được cung cấp cho AFU sẽ ít được sử dụng vì AFU chưa được đào tạo để sử dụng chúng và có những trở ngại về mặt hậu cần để di chuyển chúng ra tiền tuyến.

Một lần nữa, các lực lượng của Nga được nghỉ ngơi đầy đủ và được cung cấp dồi dào, đồng thời đang được bổ sung thêm máy bay không người lái của Iran, một  lực lượng đáng kể.

Bài toán kinh tế

Theo Rickards, tác động kinh tế của những diễn tiến này là rất quan trọng. Tổng thống Joe Biden đã thề rằng các lệnh trừng phạt sẽ không được dỡ bỏ cho đến khi Nga rời khỏi Ukraine. Nhưng Nga sẽ không rời đi. Điều này có thể ngầm hiểu rằng các biện pháp trừng phạt sẽ tiếp tục vô thời hạn.

Các biện pháp trừng phạt đã có rất ít tác động kinh tế đối với Nga. Nhưng tác động đối với châu Âu và Mỹ đã rất tàn khốc bao gồm tình trạng thiếu năng lượng, lạm phát và gián đoạn chuỗi cung ứng. Những tác động này sẽ kéo dài và khiến EU và Mỹ rơi vào suy thoái trầm trọng trong nửa đầu năm 2023.

Đồng USD sẽ vẫn mạnh vì những lý do độc lập với cuộc chiến ở Ukraine, liên quan đến cuộc khủng hoảng thanh khoản toàn cầu đang gia tăng. Cổ phiếu sẽ giảm đáng kể do điều kiện suy thoái.

Trái phiếu sẽ hoạt động tốt khi lãi suất giảm cùng với sự suy giảm kinh tế. Vàng sẽ vẫn mạnh khi nhiều quốc gia tìm cách tránh các lệnh trừng phạt kinh tế của Mỹ và khi các ngân hàng trung ương chuyển hướng từ USD sang vàng.

Cần chuẩn bị tinh thần để đối phó nhiều biến động hơn khi chúng ta bước vào những tháng mùa đông. Dịch chuyển tiền mặt vào một giỏ là một điều cần hết sức thận trọng.

Anh Tú (lược dịch)