Kết quả nghiên cứu về các video tự làm hại bản thân trên TikTok: ‘Ác mộng của mọi phụ huynh’

Trung tâm Chống lại sự căm thù kỹ thuật số (CCDH) của Vương quốc Anh phát hiện ra rằng ứng dụng TikTok sẽ quảng bá nội dung chế độ ăn kiêng hạn chế nguy hiểm, ủng hộ việc tự làm hại bản thân và lãng mạn hóa hành vi tự tử cho những người dùng thể hiện sở thích với nội dung đó, ngay cả khi họ đã đăng ký với tư cách là dưới 18 tuổi.

Trong nghiên cứu của mình, CCDH đã thiết lập các tài khoản ở Mỹ, Anh, Canada và Úc, đăng ký với độ tuổi 13. Đây là độ tuổi tối thiểu để tham gia TikTok.

CCDH đã tạo ra các tài khoản “tiêu chuẩn” và “dễ bị tổn thương”. Các tài khoản “dễ bị tổn thương” có chứa thuật ngữ “giảm cân” trong tên, mà CCDH nói rằng phản ánh nghiên cứu cho thấy những người dùng mạng xã hội tìm kiếm nội dung về chứng rối loạn ăn uống thường chọn tên tài khoản có chứa từ ngữ liên quan.

Các tài khoản này sẽ tạm dừng trong thời gian ngắn khi xem các video về hình ảnh cơ thể, rối loạn ăn uống và sức khỏe tâm thần, đồng thời cũng bấm thích video. Quá trình này diễn ra trong khoảng thời gian 30 phút ban đầu khi các tài khoản được tạo, nhằm cố gắng nắm bắt hiệu quả của thuật toán TikTok đề xuất nội dung cho người dùng.

Trên các tài khoản "tiêu chuẩn" TikTok, video về tự sát đến trong vòng gần 3 phút và nội dung về chứng rối loạn ăn uống hiển thị trong vòng 8 phút.

Imran Ahmed, Giám đốc điều hành CCDH, nhận xét: “Kết quả là cơn ác mộng của mọi phụ huynh. Nguồn cấp dữ liệu của những người trẻ tuổi tràn ngập nội dung có hại, gây khó chịu có thể có tác động tích lũy đáng kể đến sự hiểu biết của họ về thế giới xung quanh cũng như sức khỏe thể chất và tinh thần của họ”.

CCDH nói phần lớn các video về sức khỏe tâm thần được hiển thị cho các tài khoản "tiêu chuẩn" của họ thông qua nguồn cấp dữ liệu For You, cách chính mà người dùng TikTok trải nghiệm ứng dụng, bao gồm cả những ai chia sẻ sự lo lắng và bất an của họ.

Báo cáo cho biết video về hình ảnh cơ thể gây hại hơn, với các tài khoản đăng ký dành cho trẻ em 13 tuổi có thể xem các video quảng cáo đồ uống giảm cân và phẫu thuật “hóp bụng”.

Video hoạt hình xuất hiện trong các tài khoản "tiêu chuẩn" mang theo một đoạn âm thanh nói rằng “Tôi đã bỏ đói bản thân mình vì bạn”, nhận hơn 100.000 lượt thích. CCDH thông báo cứ 206 giây các tài khoản lại được xem các video tự làm hại bản thân hoặc rối loạn ăn uống.

Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những video liên quan đến hình ảnh cơ thể, sức khỏe tâm thần và rối loạn ăn uống được hiển thị cho các tài khoản “dễ bị tổn thương” gấp 3 lần so với các tài khoản tiêu chuẩn. Báo cáo cho biết các tài khoản “dễ bị tổn thương” đã nhận được số đề xuất về những video liên quan đến tự làm hại bản thân và tự tử nhiều gấp 12 lần so với các tài khoản “tiêu chuẩn”.

Nội dung được đề xuất cực đoan hơn với các tài khoản “dễ bị tổn thương”, gồm cả các cách tự làm hại bản thân và những người trẻ tuổi thảo luận về kế hoạch tự sát.

CCDH cho biết cứ 27 giây lại có một video liên quan đến sức khỏe tâm thần hoặc hình ảnh cơ thể. Song nội dung chủ yếu là các video về sức khỏe tâm thần mà CCDH định nghĩa là về sự lo lắng, bất an và tình trạng sức khỏe tâm thần, không bao gồm rối loạn ăn uống, tự làm hại bản thân và tự tử.

Theo CCDH, nghiên cứu của họ không phân biệt giữa nội dung có mục đích tích cực (chẳng hạn chỉ dẫn cách phục hồi) hoặc nội dung tiêu cực.

Thuộc sở hữu của công ty ByteDance (Trung Quốc), TikTok có hơn 1 tỉ người dùng trên toàn thế giới.

Người phát ngôn TikTok cho biết nghiên cứu của CCDH không phản ánh trải nghiệm hoặc thói quen xem của người dùng ứng dụng này trong đời thực.

TikTok cho hay: “Chúng tôi thường xuyên tham khảo ý kiến của các chuyên gia y tế, loại bỏ các hành vi vi phạm chính sách của chúng tôi và cung cấp quyền truy cập vào các tài nguyên hỗ trợ cho bất kỳ ai có nhu cầu. Chúng tôi vẫn tập trung vào việc tạo không gian an toàn và thoải mái cho mọi người, kể cả những người chọn chia sẻ hành trình phục hồi của họ hoặc hướng dẫn người khác về những chủ đề quan trọng này”.

Nguyên tắc của TikTok cấm nội dung khuyến khích hành vi có thể dẫn đến tự tử và tự làm hại bản thân, cũng như tài liệu khuyến khích hành vi hoặc thói quen ăn uống không lành mạnh.

Dự luật an toàn trực tuyến của Vương quốc Anh đề xuất yêu cầu các mạng xã hội có hành động chống lại cái gọi là nội dung “hợp pháp nhưng có hại” được hiển thị cho trẻ em.

Thượng viện Mỹ thông qua dự luật cấm nhân viên liên bang dùng TikTok trên thiết bị chính phủ

Cuối ngày 14.12, Thượng viện Mỹ đã bỏ phiếu và thông qua dự luật cấm nhân viên liên bang sử dụng TikTok trên các thiết bị do chính phủ sở hữu. Dự luật này vẫn cần được Hạ viện Mỹ thông qua, trước khi đến Tổng thống Joe Biden phê chuẩn.

Cuộc bỏ phiếu này là hành động mới nhất của các nhà làm luật Mỹ nhằm đàn áp các công ty Trung Quốc trong bối cảnh an ninh quốc gia lo ngại rằng Bắc Kinh có thể sử dụng họ để do thám người Mỹ.

Hành động của Thượng viện được đưa ra sau khi North Dakota, Iowa cùng ngày càng nhiều bang ở Mỹ cấm TikTok khỏi các thiết bị do bang sở hữu trong bối cảnh lo ngại rằng dữ liệu có thể được chuyển cho chính phủ Trung Quốc.

Thượng viện Mỹ vào tháng 8.2020 đã nhất trí thông qua luật cấm TikTok khỏi các thiết bị của chính phủ. Người bảo trợ cho dự luật, Thượng nghị sĩ Josh Hawley (đảng Cộng hòa), đã giới thiệu lại luật vào năm 2021.

Nhiều cơ quan liên bang Mỹ bao gồm Bộ Quốc phòng, An ninh Nội địa và Bộ Ngoại giao đã cấm TikTok khỏi các thiết bị do chính phủ sở hữu.

“TikTok là một rủi ro bảo mật lớn với Mỹ và không có chỗ trên các thiết bị của chính phủ”, Josh Hawley từng nói.

Thống đốc Bắc Dakota - Doug Burgum và Thống đốc Iowa - Kim Reynolds cũng đã ban hành chỉ thị cấm các cơ quan hành pháp tải xuống TikTok trên bất kỳ thiết bị nào do chính phủ cấp. Khoảng 12 bang của Mỹ đã thực hiện các hành động tương tự, gồm cả Alabama, Utah, Texas, Maryland và South Dakota.

TikTok cho biết những lo ngại phần lớn bắt nguồn từ thông tin sai lệch và rất vui được gặp gỡ các nhà hoạch định chính sách để thảo luận về các hoạt động của công ty.

TikTok cho biết hôm 14.12: “Chúng tôi thất vọng vì rất nhiều bang đang nhảy vào nhóm chính trị để ban hành các chính sách dựa trên những thông tin sai lệch vô căn cứ về TikTok, sẽ không giúp ích gì cho an ninh quốc gia của Mỹ”.

Hôm 13.12, Thượng nghị sĩ Marco Rubio (đảng Cộng hòa) đã công bố dự luật lưỡng đảng cấm TikTok, gây áp lực lên ByteDance.

Dự luật sẽ chặn tất cả giao dịch từ bất kỳ công ty truyền thông xã hội nào ở Trung Quốc và Nga hoặc chịu ảnh hưởng của hai nước này, văn phòng Marco Rubio cho biết trong một thông cáo báo chí, đồng thời thông báo thêm rằng một dự luật đồng hành tại Hạ viện Mỹ được bảo trợ bởi Mike Gallagher (nghị sĩ đảng Cộng hòa) và Raja Krishnamoorthi (nghị sĩ đảng Dân chủ).

Marco Rubio cũng là nhà tài trợ cho dự luật của Josh Hawley cấm TikTok trên thiết bị chính phủ Mỹ.

Tại một phiên điều trần vào tháng trước, Giám đốc FBI - Chris Wray cho biết các hoạt động của TikTok tại Mỹ gây lo ngại về an ninh quốc gia, đánh dấu nguy cơ chính phủ Trung Quốc có thể khai thác nó để gây ảnh hưởng đến người dùng hoặc kiểm soát thiết bị của họ.

Cựu Tổng thống Mỹ - Donald Trump vào năm 2020 đã cố gắng chặn người dùng Mỹ mới tải xuống WeChat và TikTok, điều này lẽ ra đã ngăn chặn hiệu quả việc sử dụng hai ứng dụng này ở Mỹ, nhưng sau đó thua trong một loạt vụ kiện.

Hồi tháng 6.2021, Tổng thống Joe Biden đã rút lại lệnh hành pháp của ông Trump tìm cách cấm tải xuống WeChat, TikTok và chỉ đạo Bộ Thương mại Mỹ tiến hành xem xét các mối lo ngại về bảo mật do hai ứng dụng gây ra.

Vào năm 2020, Ủy ban Đầu tư Nước ngoài tại Mỹ (CFIUS), cơ quan xem xét các thương vụ mua lại của Mỹ bởi các công ty nước ngoài vì những rủi ro tiềm ẩn về an ninh quốc gia, đã ra lệnh cho ByteDance thoái vốn khỏi TikTok ở Mỹ vì lo ngại rằng dữ liệu người dùng nước này có thể được chuyển cho chính phủ Trung Quốc.

CFIUS và TikTok đã đàm phán trong nhiều tháng để đạt được thỏa thuận an ninh quốc gia nhằm bảo vệ dữ liệu của hơn 100 triệu người dùng TikTok. Song có vẻ như hai bên sẽ không đạt được thỏa thuận nào trước cuối năm nay.

Sơn Vân