Xét xử vụ AIC: Vì sao các công ty làm ‘quân xanh’ giúp AIC trúng thầu?

Sáng 22.12, HĐXX TAND TP.Hà Nội tiếp tục xét hỏi các bị cáo trong vụ án xảy ra tại Công ty AIC, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Đồng Nai. Phiên tòa được xét xử công khai, dự kiến kéo dài trong 20 ngày (xét xử cả thứ Bảy, Chủ nhật).

Làm “quân xanh” do thiếu hiểu biết?

Trong phiên xét hỏi sáng 22.12, HĐXX dành thời gian thẩm vấn các bị cáo tại các công ty “quân xanh”. Theo lời khai của Lê Thị Bích Thủy (Giám đốc Công ty TNT), bị cáo tham gia làm “quân xanh” 11 gói thầu, trong đó có 1 gói là đứng tên chính (gói số 73). Về hành vi này, sau khi được cơ quan điều tra phân tích, bà Thủy thừa nhận sai phạm.

Tuy nhiên, Giám đốc Công ty TNT cho rằng nguyên nhân dẫn tới việc làm này là do thiếu hiểu biết về đấu thầu, do sức ép về doanh số nhằm duy trì lương cho nhân viên nên đã dẫn tới việc Công ty TNT làm “quân xanh” giúp Công ty AIC trúng thầu.

Về phía Công ty Tâm Hợp, bị cáo Nguyễn Văn Bằng (cựu Giám đốc Công ty Tâm Hợp) cũng thừa nhận cáo trạng truy tố đúng. Theo lời khai của ông Bằng, Công ty Tâm Hợp được thành lập năm 2004, nhưng ông làm Giám đốc từ 2005. Gói thầu liên quan trong vụ án diễn ra khá lâu, ông Bằng không biết ai bên Công ty AIC và không trực tiếp liên hệ.

Trong lời khai của cựu Giám đốc Công ty Tâm Hợp cũng thể hiện vì muốn bán 14 thiết bị đầu vào cho Công ty TCI (công ty con của AIC) và nhân viên có nói là làm giúp 1 “quân xanh” cho gói thầu 69. Ông Bằng thừa nhận do nhận thức hạn chế nên mới dẫn tới sai phạm.

“Tôi không tư lợi, tôi chỉ làm để bán được thiết bị. Sau khi làm việc với cơ quan điều tra, tôi mới biết rõ sai phạm là vi phạm về đấu thầu nên đã thành khẩn khai nhận, mong sớm kết thúc vụ án”, bị cáo Bằng nói.

Sau khi làm “quân xanh” để Công ty AIC trúng thầu, gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 7,5 tỉ đồng, ông Bằng đã tác động tới gia đình nộp lại số tiền khắc phục hậu quả là 500 triệu đồng.

Theo cáo trạng, quá trình đấu thầu, bị cáo Nguyễn Thị Thanh Nhàn chỉ đạo cấp dưới nâng khống giá từ 1,3 đến 2 lần so với giá đầu vào, đồng thời thực hiện nhiều hành vi với mục đích đảm bảo cho AIC đủ năng lực tham gia đấu thầu theo quy định.

Bà Nhàn cũng chỉ đạo cấp dưới mua hồ sơ mời thầu, hồ sơ dự thầu cho công ty “quân đỏ” và “quân xanh”, nhờ nhân viên các công ty nộp hồ sơ cho đủ số lượng theo quy định.

“Phải làm việc nghiêm chỉnh”

Tại tòa, bị cáo Phan Minh Trí (Trưởng phòng Hành chính quản trị, Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai) cho biết vào làm việc tại Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai từ năm 2007. Khi thực hiện dự án, ông Vũ (bị cáo Phan Huy Anh Vũ - cựu Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai - PV) giao cho Trí làm tại Ban điều hành dự án, quản lý hồ sơ tư vấn trang thiết bị. Năm 2010, Trí giúp ông Vũ làm tờ trình 402, danh mục trang thiết bị y tế, liên hệ với Công ty Mediconsult Việt Nam.

Liên quan đến gói thầu số 7, hồ sơ thiết kế và dự toán cung cấp cho bên công ty, bị cáo Trí khai tạo điều kiện cho Nguyễn Tấn Sỹ (cựu nhân viên TCI) mua hồ sơ dự thầu. Trong quá trình làm việc, theo lời ông Vũ, Công ty AIC có thế lực nên trong khi làm việc không được vòi vĩnh tiền bạc, phải làm việc nghiêm chỉnh.

Bị cáo Trí cũng khai rõ vào dịp Tết 2014 - 2015, Công ty AIC có cử người xuống chúc tết, nói là quà của công ty chúc tết anh chị em nhân viên. Mỗi năm như vậy, bị cáo được biếu 10 triệu, tổng cộng 20 triệu đồng. Số tiền này bị cáo Trí có tác động tới gia đình nộp lại.

Bước lên bục khai báo, bị cáo Nguyễn Thị Dung (Tổng giám đốc Công ty Mediconsult Việt Nam) thừa nhận cáo trạng truy tố đúng, “nhưng cũng hơi nặng”.

Theo lời bà Dung, Công ty Mediconsult được thành lập từ tháng 7.2001, với công việc chính là làm các nghiên cứu và báo cáo phát triển, thiết kế bệnh viện, tư vấn về đấu thầu mua sắm…

Liên quan đến mối quan hệ với Chủ tịch Công ty AIC Nguyễn Thị Thanh Nhàn, bà Dung khai vào năm 2007, 2008, bà Nhàn có dẫn đoàn cán bộ đến thăm công ty và muốn nhờ viết đề xuất giải quyết dự án nên công ty đã viết 4 đề xuất nghiên cứu. Tuy nhiên, bà Nhàn không trả 1 xu nào cho những nghiên cứu đó.

“Năm 2009, tôi có đến Công ty AIC đòi tiền thì được bà Nhàn nói là những dự án mà bà biết thì chưa có ngân sách và sẽ giới thiệu cho một dự án”, bị cáo Dung nói. Bà Dung khai rõ thời gian sau, ông Vũ có gọi điện bảo bà Nhàn giới thiệu bên Công ty Mediconsult là công ty tư vấn, AIC đã và đang làm một số việc tại bệnh viện do lãnh đạo tỉnh giới thiệu, có giới thiệu bên công ty vào làm việc. Sau đó bà Dung vào Đồng Nai để phía bệnh viện kiểm tra năng lực của công ty.

Theo lời khai báo của bị cáo Dung, trước khi triển khai gói thầu, ông Vũ gọi vào mời làm việc vì dự án triển khai thiết bị y tế tại bệnh viện rất khả thi. Dự án điều chỉnh thiết bị y tế bị cáo giao trực tiếp cho bị cáo Vũ Quang Ngọc (cựu Phó giám đốc Công ty Mediconsult) làm, và chỉ được báo cáo tiến độ.

Bà Dung cũng cho biết thời điểm này Bệnh viện Đồng Nai ngang với Bệnh viện Chợ Rẫy, bác sĩ Vũ là người rất khó tính, đang muốn triển khai bệnh viện theo hướng mới. Tuy nhiên, thời điểm đó, kiến thức pháp lý của bà có phần hạn chế. Bà Dung có biết Công ty AIC bắt đầu tham gia vào dự án và có nói với ông Vũ là mình phải làm chặt chẽ.

Cuối lời, bà Dung nhận thấy bản thân mình đã góp phần khiến cho nhân viên bị điều khiển một cách quá giới hạn nhiệm vụ quy định của một tư vấn.

Trong vụ án này, cả 2 bị cáo nêu trên đều bị truy tố về tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”.

Nhã Thanh