Nhạc kịch Việt Nam: Vẫn trên hành trình thử nghiệm

Vào mùa kịch Tết này, Nhà hát Thanh Niên (thuộc sân khấu Idecaf) trình diễn vở nhạc kịch tựa đề Em em chị chị của tác giả Mai Thịnh – Lê Thúy, đạo diễn Quốc Thịnh. Đây là vở diễn nằm trong khát vọng làm phong phú và đa dạng của một sân khấu được xem là hàng đầu phía Nam, đồng thời cũng là lần đầu tiên đạo diễn kiêm diễn viên và biên kịch Quốc Thịnh dàn dựng một vở nhạc kịch đúng nghĩa. Kể từ những ngày đầu, nhóm Buffalo tạo ấn tượng mạnh mẽ với chất trẻ trung của nhạc kịch, đến nay cũng đã gần 10 năm, nhưng nhạc kịch vẫn chưa tạo được một trào lưu mới và chưa thu hút đông đảo công chúng.

Người mở đường đang bấp bênh

Nguyễn Khắc Duy được biết đến là nhân vật tiên phong trong việc khai phá nhạc kịch Việt. Từ những vở rụt rè thể nghiệm gây được sự chú ý vì sự mới lạ, Duy đã thành lập nhóm Buffalo để tiếp tục hành trình mở đường. Rất nhiều dự án nhạc kịch của Buffalo như Tấm cám, Chicago và nhiều dự án khác được truyền thông nhắc đến một cách trân trọng. Vậy nhưng, hiện tại, nhóm Buffalo không ra tác phẩm mới.

Theo Vũ Hoàng Quân, một trong những thành viên sáng lập Buffalo, Nguyễn Khắc Duy vì những lý do cá nhân nên đang tạm ngưng hoạt động mà Duy lại là linh hồn của nhóm. Bên cạnh đó, muốn đầu tư một vở nhạc kịch đúng nghĩa cần phải có nguồn vốn lớn. Đây là vấn đề nan giải. Vì vậy, giờ đây các thành viên Buffalo hoạt động với tư cách cá nhân. Ví dụ như Vũ Hoàng Quân được mời dàn dựng cho nhiều chương trình văn nghệ phong trào, mà ở đó, đơn vị thuê yêu cầu dàn dựng nhạc kịch.

Phạm Yến, một thành viên Buffalo khác thì đắt show phim và thoại kịch. Trong vở nhạc kịch Em em chị chị sẽ ra mắt tại Nhà hát Thanh Niên vào mùa tết sắp tới, Yến thủ diễn một trong những vai chính là Hoàng Ngọc Minh. Phạm Yến chia sẻ: “Với tôi, nhạc kịch có một ý nghĩa quan trọng vì nó đánh dấu những bước chân đầu tiên tôi vào nghề diễn. Tôi cũng nghĩ rằng ngày nay khán giả Việt cũng đã thích nhạc kịch. Bằng chứng là sân khấu Idecaf đã dựng nhạc kịch Tiên Nga thành công đặc biệt, sân khấu Thế Giới Trẻ cũng lồng ghép nhạc kịch vào vài vở diễn. Hoàng Thái Thanh đã thử nghiệm nhạc kịch nhưng chỉ sử dụng nhạc rap. Tuy nhiên, nếu yêu cầu tôi đánh giá cảm tình của công chúng với khán giả cụ thể ra sao, tôi không trả lời được”.

Bất cứ diễn viên nào đã tham gia nhạc kịch đều hiểu rằng thể loại này đòi hỏi công sức luyện tập rất lớn. Vì nó đòi hỏi cả ca, diễn và múa. Thế nhưng, tiền lương của diễn viên cũng rất khiêm tốn và suất diễn cũng hạn chế hơn kịch nói. Đó là lý do vì sao đến ngày nay, nhạc kịch vẫn chỉ xuất hiện một cách khiêm tốn bên cạnh kịch nói và các loại hình giải trí khác. Có thể khẳng định sau khoảng 10 năm xuất hiện, nhạc kịch vẫn chỉ đang lần mò tìm hướng phát triển chứ chưa có vị thế lớn. Những người đang dấn thân vào nhạc kịch là những người thích đổi mới.

Chấp nhận những thiếu sót để hoàn thiện

Ông bầu Huỳnh Anh Tuấn là một người am hiểu kịch nghệ. Anh biết rõ rằng ở phương Tây những diễn viên nhạc kịch phải được đào tạo từ nhỏ, và tất cả những gì liên quan đều chú tâm vào một thể loại duy nhất là nhạc kịch. Ở Việt Nam, chưa có trường đào tạo nhạc kịch đúng nghĩa Broadway nên những nghệ sĩ muốn dấn thân đều tự mày mò học hỏi.

Vì vậy, chắc chắn sẽ có nhiều điều chưa hoàn chỉnh nhưng trong tư cách một người luôn muốn mở rộng phạm vi hoạt động nghệ thuật, anh chấp nhận thử nghiệm nhạc kịch. Làm thế nào để tạo ra món ăn mới cho công chúng và tạo ra nhiều màu sắc cho Idecaf. Hơn nữa, nhà hát Thanh Niên nằm trong khuôn viên nhà văn hóa Thanh Niên. Đó là nơi tập trung những người trẻ sẵn sàng khám phá những điều mới mẻ. Anh đã tìm được một người trẻ cũng thích làm mới chính mình là Quốc Thịnh. Hai năng lượng táo bạo gặp nhau đầy khao khát và hy vọng.

Thực tế, vào ngày phúc khảo vở diễn, bên cạnh những yếu tố thú vị như kịch bản hấp dẫn, ngôi sao cải lương Võ Minh Lâm và diễn viên cải lương mới Lệ Trinh ca diễn rất ấn tượng, Phạm Yến mạnh từ nhân dáng, diễn xuất đến phong cách nhạc kịch broadway, Hồng Ánh là thương hiệu lớn, vở Em em chị chị vẫn còn nhiều điểm cần thay đổi để hoàn chỉnh trước khi ra mắt công chúng. Nhiều diễn viên không mạnh về giọng hát khiến cảm giác người xem bị chông chênh. Việc chạy lên chạy xuống bục sân khấu khiến diễn viên hụt hơi mà phải hát tiết tấu nhanh quả là một thách thức quá lớn. Nếu cân chỉnh được điều này thì Em em chị chị là một vở diễn vô cùng thú vị.

Đạo diễn kiêm biên kịch Quốc Thịnh bộc bạch: “Tôi đã từng thử nghiệm kịch rap tại Hoàng Thái Thanh, giờ thì thử sức nhạc kịch tại Idecaf. Mỗi lần dàn dựng là mỗi lần rút ra được nhiều kinh nghiệm. Tôi cảm ơn những góp ý chân thành sau buổi phúc khảo, đó là những ý kiến quý báu để chúng tôi điều chỉnh. Tôi hy vọng rằng sẽ còn nhiều cơ hội làm nhạc kịch vì bản thân tôi cũng thích được thử thách cái mới”.

Được biết, sau Em em chị chị, ông bầu Huỳnh Anh Tuấn cũng đang tìm kiếm thêm kịch bản nhạc kịch khác để tiếp tục duy trì phong cách này. Anh đang trong tâm thế sẵn sàng cùng làm người phát quang trên con đường còn chưa có lối đi rõ ràng. Buffalo chưa thành công về doanh thu nhưng cũng đã gieo vào tâm trí khán giả phong cách nhạc kịch Việt mang hơi hướm broadway. Giờ đây, nhà hát Thanh Niên sẽ tiếp tục hành trình này. Tập thể nghệ sĩ nơi đây muốn đi để biết mình sẽ đến đâu.

Nguyễn Huy