Mỹ bắt đầu xét nghiệm nhiều hành khách vì COVID lại bùng phát ở Trung Quốc

Trung tâm Dự phòng - Kiểm soát Dịch bệnh Mỹ (CDC) lập chương trình cảnh báo sớm này đối với khoảng 500 chuyến bay đến từ ít nhất 30 quốc gia, gồm hơn một nửa số chuyến đến từ Trung Quốc và các vùng lân cận.

Tính đến ngày 5.1, CDC cũng yêu cầu hành khách từ Trung Quốc và Hồng Kông và Macau phải xét nghiệm COVID-19 hơn hai ngày trước chuyến bay đến Mỹ và trình kết quả âm tính trước khi lên máy bay.

Ngoài các sân bay của những thành phố Newark, Seattle và Los Angeles, chương trình xét nghiệm tình nguyện còn áp dụng ở các sân bay Kennedy của New York, Dulles của Washington và của Atlanta, San Francisco.

Sự mở rộng chương trình này nhằm đón thêm các chuyến bay từ Trung Quốc đến Mỹ. Nhưng hôm 4.1, có vài chuyến bay từ Mexico, Pháp và Bỉ đến sân bay quốc tế Newark.

Sau khi qua khỏi cửa khẩu hải quan, khách dừng ở một bàn để lấy dịch ở mũi và điền vào một đơn. Khâu này chỉ mất một phút, theo Shubham Chandra, một hành khách từ Mexico về New York. Ông có kinh nghiệm đau thương - người cha qua đời vì nhiễm vi rút - nên sẵn sàng tình nguyện xét nghiệm.

Tiến sĩ Stuart Campbell Ray, một chuyên gia về bệnh lây nhiễm thuộc Đại học Johns, nói: “Nếu không kiểm soát thì khó mà biết điều gì đang xảy ra. Với nhiều mẫu xét nghiệm hơn, chúng ta sẽ có thêm thông tin về những diễn biến”.

Vài nhà khoa học lo ngại việc tái bùng phát COVID-19 Ở Trung Quốc có thể tạo ra một chủng coronavirus mới, do mỗi ca nhiễm là một cơ hội khác để vi rút này biến đổi.

Hiện chưa có dấu hiệu nào về một chủng mới từ Trung Quốc. Nhưng một lý do để Mỹ yêu cầu xét nghiệm, theo giải thích của CDC, là vì thiếu thông tin rõ ràng và thích đáng từ Trung Quốc về dòng vi rút đang lây lan ở Trung Quốc.

Nhà dịch tễ học Katelyn Jetelina, một cố vấn của CDC, nói: “Chúng tôi không thể kiểm soát những điều xảy ra ở nước khác. Việc chúng tôi có thể kiểm soát là những điều xảy ra tại Mỹ”.

Chương trình xét nghiệm COVID-19 ở các sân bay dựa trên một thực tế không may: đó là hành khách nhanh chóng đi khắp thế giới và họ có thể nhiễm và làm lây lan các bệnh nhiễm thật sự nhanh”, theo Tiến sĩ Cindy Friedman, trưởng nhánh sức khỏe hành khách của CDC.

Bà nói chương trình tự nguyện xét nghiệm thí điểm đã được mở rộng trong khoảng thời gian ở Mỹ xuất hiện chủng omicron đầu tiên hồi hơn 1 năm trước. Và bà kỳ vọng chương trình sẽ mở rộng hơn nữa, có thể áp dụng với toàn thế giới. Chương trình đã chứng minh có thể phát hiện sớm chủng omicron BA.2 và BA.3 rồi báo chúng vào một dữ liệu cấp toàn cầu.

Tuy nhiên, bà Jetelina nói một chương trình xét nhgiệm tự nguyện ở 7 sân bay thì “không đủ lớn” nên việc phát hiện các chủng có thể giống như “tìm cây kim trong đống rơm”.

Để hỗ trợ cuộc tìm kiếm, các chuyên gia gợi ý lấy thêm mẫu xét nghiệm từ nước thải trong buồng vệ sinh của những chuyến bay đến Mỹ. Bà Jetelina nói: “Người ta có thể bắt đầu nghĩ rằng làm thế thì quá thô mộc. Nhưng có những chuyến bay thật sự dài và chúng ta có thể đoan chắc nhiều hành khách sẽ đi vệ sinh”.

CDC có giám sát nước thải ở các thành phố, hồi hè năm ngoái cũng thí điểm xét nghiệm nước thải trên máy bay ở sân bay Kennedy. Bà Friedman cho biết CDC đang xem xét khả năng mở rộng dạng giám sát này.

Các nước khác đã áp dụng xét nghiệm nước thải. Năm ngoái, tạp chí Environment International công bố một nghiên cứu về xét nghiệm nước thải trên 37 chuyến bay thuê đưa công dân Úc về nước trong thời dịch. Nghiên cứu này kết luận cách xét nghiệm này “có thể cung cấp một công cụ phụ thêm và có hiệu quả” trong việc theo dõi coronavirus đến từ một nước khác.

Gần đây, Canada công bố chương trình thí điểm xét nghiệm nước thải, Bỉ cũng sẽ làm việc này trên các chuyến bay đến từ Trung Quốc.

Bảo Vĩnh