Có thêm hơn 1 triệu người dùng từ khi Elon Musk tiếp quản Twitter, Mastodon vẫn chưa thể vươn xa

Số lượng người dùng tích cực trên Mastodon đã giảm hơn 30% kể từ mức cao nhất và đang tiếp tục giảm từ từ, theo dữ liệu mới nhất được đăng trên trang web của mạng xã hội này. Có khoảng 1,8 triệu người dùng Mastodon hoạt động trong tuần đầu tiên của tháng 1.2023, giảm từ hơn 2,5 triệu vào đầu tháng 12.2022.

Mastodon, mạng xã hội nguồn mở với các máy chủ được lưu trữ độc lập, thường được quảng cáo như một giải pháp thay thế Twitter.

Mastodon có lượng người dùng tăng đột biến kể từ khi Elon Musk mua Twitter với giá 44 tỉ USD vào cuối tháng 10 trong bối cảnh lo ngại về việc điều hành nền tảng truyền thông xã hội này của tỷ phú 51 tuổi người Mỹ.

Sự phát triển của Mastodon dường như liên quan đến những tranh cãi trên Twitter. Song với nhiều người, Mastodon không hoàn thành vai trò mà Twitter đã làm và các chuyên gia cho rằng có thể quá phức tạp để thực sự thay thế mạng xã hội do Elon Musk sở hữu.

Meg Coffey, chiến lược gia truyền thông xã hội, nói với trang The Guardian: “Ở dạng cơ bản nhất, Twitter rất đơn giản. Bạn có thể mở ứng dụng hoặc mở một trang web, nhập một số từ và hoàn tất. Ý tôi đó là một nền tảng SMS cơ bản”.

Mastodon có khoảng 500.000 người dùng tích cực trước khi Elon Musk nắm quyền kiểm soát Twitter vào cuối tháng 10.2022. Đến giữa tháng 11.2022, con số đó đã tăng lên gần 2 triệu người dùng tích cực.

“Vào khoảng ngày 5.11.2022 (một ngày sau khi Elon Musk sa thải một nửa lực lượng lao động Twitter - PV), đó là cơ hội thực sự cho Mastodon. Có rất nhiều người sợ hãi, không muốn ở trên Twitter nữa.

Tôi rất quan tâm đến việc tắt tiếng và chặn. Vì vậy, Twitter thật tuyệt vời với tôi. Thế nhưng, tôi biết với nhiều người khác thì không. Tôi có thể hiểu rằng họ muốn tìm một nơi ít độc hại hơn hoặc ít gây hại hơn”, Meg Coffey nói.

Sự gia tăng số lượng sử dụng Mastodon tiếp tục trong suốt tháng 11.2022, đạt mức cao nhất với hơn 130.000 người dùng mới mỗi ngày. Sự gia tăng đó thường trùng khớp với các quyết định gây tranh cãi của Elon Musk. Điều này gồm cả quyết định sa thải một nửa lực lượng lao động Twitter (hơn 3.700 nhân viên), thay đổi chính sách xác minh, khôi phục tài khoản Twitter cho ông Donald Trump, đình chỉ các nhà báo đã chia sẻ vị trí máy báy riêng của Elon Musk trong thời gian thực…

Dữ liệu từ Google cho thấy lượng tìm kiếm Mastodon cũng tăng đột biến hồi tháng 4.2022, khoảng thời gian Elon Musk tuyên bố ông trở thành cổ đông lớn nhất của Twitter.

Meg Coffey lưu ý rằng đã có một số mạng xã hội mới thành công. Hầu hết chúng đều dễ sử dụng và cho phép bạn xây dựng cộng đồng, chẳng hạn như ứng dụng chia sẻ ảnh BeReal. Những cái khác, như mạng xã hội âm thanh Clubhouse, quá thu hẹp phạm vi tiếp cận để có thể thu hút người dùng từ Twitter.

“Clubhouse đã có cơ hội tuyệt vời. Clubhouse có lượng khán giả cố định nhưng đã không giải quyết đúng cách việc giới thiệu người dùng. Clubhouse đã cho các nền tảng khác cơ hội thu hút người dùng”, Meg Coffey cho hay.

Với nhiều người, quá khó và phức tạp để chuyển qua cộng đồng Mastodon.

Meg Coffey cho biết một số người đã quay lại Twitter, trong khi những người khác có thể đã bỏ sử dụng mạng xã hội.

“Nhiều người đã đăng ký trên Mastodon và nhận ra nó khó sử dụng như thế nào, sau đó quay lại Twitter. Giống những người từng nói 'Tôi sẽ chuyển đến Canada' khi ông Donald Trump đắc cử Tổng thống Mỹ vào năm 2016. Thế nhưng, họ chưa bao giờ thực sự chuyển đến Canada”, Meg Coffey nói.

Vì sao Mastodon từ chối hơn 5 nhà đầu tư ở Thung lũng Silicon?

Được thành lập vào năm 2016 bởi nhà phát triển phần mềm Eugen Rochko (người Đức), Mastodon đã thu hút ​​sự quan tâm của các nhà đầu tư kể từ khi Elon Musk tiếp quản Twitter.

Mastodon đã từ chối lời đề nghị rót tiền từ hơn 5 công ty đầu tư mạo hiểm ở Thung lũng Silicon (Mỹ) những tháng gần đây. Lý do vì nhà sáng lập Mastodon cam kết bảo vệ tình trạng phi lợi nhuận của nền tảng truyền thông xã hội đang phát triển nhanh này.

Eugen Rochko nói với tờ Financial Times rằng ông đã nhận được nhiều lời đề nghị từ hơn 5 công ty tại Thung lũng Silicon (Mỹ) để đầu tư hàng trăm ngàn USD hỗ trợ sản phẩm, sau sự tăng trưởng nhanh chóng của Mastodon.

Thế nhưng, Eugen Rochko nói rằng tình trạng phi lợi nhuận của nền tảng là "không thể chạm tới", đồng thời cho biết sự độc lập của Mastodon và lựa chọn các kiểu kiểm duyệt trên các máy chủ là một phần tạo nên sức hấp dẫn cho nó.

Eugen Rochko cho biết: “Mastodon sẽ không biến thành thứ mà bạn căm ghét như trên Twitter. Chẳng hạn nó có thể được bán cho một tỷ phú gây tranh cãi, có thể bị đóng cửa, phá sản… Đó là sự khác biệt về mô hình giữa hai nền tảng”.

Vào tháng 12.2022, Twitter đã tạm khóa tài khoản của Mastodon và một số nhà báo nổi tiếng sau khi họ chia sẻ nội dung về đường bay chuyên cơ riêng của Elon Musk trong thời gian thực. Twitter cũng gợi ý rằng sẽ cấm các liên kết đến các nền tảng truyền thông xã hội đối thủ, gồm cả Mastodon, nhưng sau đó đã đảo ngược chính sách này.

Trong một bài đăng phản hồi trên blog, Eugen Rochko cho biết: "Đây là một lời nhắc nhở rõ ràng rằng các nền tảng tập trung có thể áp đặt các giới hạn tùy ý và không công bằng với những gì bạn có thể và không thể nói”.

Ngoài ra, Eugen Rochko tiết lộ rằng số người dùng Mastodon hoạt động hàng tháng đã tăng từ 300.000 lên 2,5 triệu trong khoảng thời gian từ tháng 10 và tháng 11.2022.

Số lượt tải xuống ứng dụng Mastodon hàng ngày đã tăng từ 6.000 vào ngày 28.10.2022, ngày Elon Musk mua lại Twitter, lên mức cao nhất là 243.000 hôm 18.11.2022, theo dữ liệu từ hãng nghiên cứu Sensor Tower. Việc sử dụng các mạng xã hội khác nhỏ hơn, chẳng hạn như Tumblr, cũng đã tăng vọt.

Mastodon có các tính năng tương tự như Twitter nhưng được tạo thành từ nhiều máy chủ phi tập trung, kiểm duyệt độc lập. Người dùng tham gia một máy chủ nhưng có thể kết nối với những người trên các máy chủ khác thông qua cái được gọi là hệ thống “liên hiệp”.

Eugen Rochko là cổ đông duy nhất của Mastodon. Theo báo cáo thường niên năm 2021 của công ty, Eugen Rochko đã tự trả cho mình 2.400 euro mỗi tháng vào năm ngoái, con số mà ông cho biết kể từ đó đã tăng thêm 500 euro.

Mastodon sẽ tiếp tục dựa vào các khoản quyên góp để tài trợ cho nền tảng này. Mastodon có hơn 8.500 nhà tài trợ trên nền tảng gây quỹ Patreon, qua đó đang huy động được hơn 25.000 bảng mỗi tháng (28.387 euro mỗi tháng). Con số này so với tổng thu nhập chỉ hơn 55.000 euro trong nửa năm từ tháng 6 đến tháng 12.2021.

Theo dữ liệu từ Sensor Tower, số người dùng mới tải xuống Mastodon đã giảm còn 6.000 lượt hàng ngày vào ngày 9.12 nhưng đã tăng trở lại lên 64.000 lượt hôm 18.12.2022, khi Elon Musk hạn chế gửi liên kết đến các trang mạng xã hội khác trên Twitter.

Người dùng Mastodon đã gặp phải sự cố, với một số máy chủ phải vật lộn để đối phó với mức độ hoạt động ngày càng tăng và sự nhầm lẫn về các chính sách kiểm duyệt trên các máy chủ khác nhau.

Josh Cowls, nhà nghiên cứu tại Oxford Internet Institute (Viện Internet Oxford) cho biết Mastodon có thể phát triển thành một nền tảng “vệ tinh” cho Twitter, “được sử dụng nhiều hơn vào những thời điểm Twitter gặp sự cố hay ngừng hoạt động, cũng như để đáp lại sự phẫn nộ liên quan đến Elon Musk”.

Eugen Rochko tiết lộ tham vọng lâu dài của ông với Mastodon là thay thế Twitter và các mạng xã hội thương mại khác. “Đó là một chặng đường dài phía trước nhưng vào thời điểm đó, Mastodon cũng lớn mạnh hơn bao giờ hết”, ông chia sẻ.

Sơn Vân