Ung thư buồng trứng có thể được ngăn ngừa bằng cách cắt bỏ ống dẫn trứng

Thông tin Y học - Ngày đăng : 10:45, 03/02/2023

Một nhóm nghiên cứu hàng đầu đang kêu gọi ngay cả những phụ nữ không có nguy cơ di truyền cũng nên cắt bỏ ống dẫn trứng trong một số trường hợp nhất định.

Không có xét nghiệm sàng lọc đáng tin cậy nào cho bệnh ung thư buồng trứng, vì vậy các bác sĩ kêu gọi những phụ nữ có nguy cơ di truyền cao mắc bệnh này nên cắt bỏ buồng trứng và ống dẫn trứng sau khi họ sinh con xong, thường là ở khoảng 40 tuổi.

Dựa trên bằng chứng cho thấy hầu hết các bệnh ung thư này bắt nguồn từ ống dẫn trứng chứ không phải buồng trứng, Liên minh Nghiên cứu Ung thư buồng trứng (OCRA) đang kêu gọi hầu hết phụ nữ nên phẫu thuật cắt bỏ ống dẫn trứng nếu họ đã hoàn thành việc có con. 

Trong một thủ thuật, các bác sĩ phẫu thuật sẽ loại bỏ các ống dẫn từ buồng trứng đến tử cung, nhưng để lại buồng trứng nguyên vẹn. Buồng trứng sản sinh ra các kích thích tố có lợi bao gồm làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim, loãng xương và rối loạn chức năng tình dục. 

Audra Moran, chủ tịch và giám đốc điều hành của OCRA, cho biết: "Chúng tôi muốn tất cả phụ nữ biết mức độ rủi ro của họ và biết những hành động họ có thể thực hiện để giúp ngăn ngừa ung thư buồng trứng".

news20220209a_feature_600x400.png

Để đạt được mục tiêu đó, nhóm cũng đã bắt đầu cung cấp bộ dụng cụ xét nghiệm miễn phí tại nhà cho những phụ nữ đủ điều kiện muốn tìm hiểu xem họ có mang đột biến gien như BRCA1 và BRCA2 hay không, gây ra nguy cơ cao phát triển cả ung thư buồng trứng và ung thư vú. 

Bà Moran cho biết, những người trẻ hơn mang gien đột biến có thể xem xét việc chỉ cắt bỏ ống dẫn trứng như một bước tạm thời để bảo vệ chống lại ung thư buồng trứng và để tránh mãn kinh sớm, mặc dù phương pháp điều trị tiêu chuẩn vàng cho người mang gien đột biến cũng là cắt bỏ buồng trứng.

Trong khi phụ nữ mang đột biến BRCA1 và BRCA2 có nguy cơ mắc ung thư buồng trứng rất cao, thì phần lớn phụ nữ mắc bệnh không mang đột biến.

Lời khuyên mới là sự thừa nhận rằng những nỗ lực phát triển các xét nghiệm sàng lọc để phát hiện sớm ung thư buồng trứng đã thất bại và phụ nữ nên xem xét các biện pháp chủ động hơn. 

Một cuộc thử nghiệm lâm sàng lớn ở Anh đã phát hiện ra rằng việc chụp X-quang và xét nghiệm máu để phát hiện sớm ung thư buồng trứng đã không phát hiện ra ung thư đủ sớm để cứu sống bệnh nhân. 

Phụ nữ được yêu cầu chú ý đến các triệu chứng mơ hồ, chẳng hạn như đầy hơi. Biểu hiện này có thể chỉ ra điều gì đó không ổn, nhưng các chuyên gia cho biết căn bệnh này không có triệu chứng rõ ràng nào từ sớm vì các triệu chứng thường xảy ra sau đó trong quá trình mắc bệnh.

Hiệp hội Ung thư Phụ khoa đã tán thành nỗ lực mới để làm cho xét nghiệm di truyền dễ tiếp cận hơn và thúc đẩy việc cắt bỏ ống dẫn trứng dự phòng ở phụ nữ mà không có rủi ro di truyền.

Tiến sĩ Stephanie Blank, chủ tịch của hiệp hội, cho biết: "Việc cắt bỏ các ống dẫn trứng không tốt bằng việc cắt bỏ các ống dẫn trứng và buồng trứng, nhưng chúng tốt hơn là phương pháp sàng lọc vốn không hiệu quả". 

Tiến sĩ Bill Dahut, Giám đốc khoa học của Hiệp hội Ung thư Mỹ (ASC) cho biết: “Có rất nhiều dữ liệu cho thấy rằng đối với những người đã phẫu thuật, tỷ lệ mắc ung thư buồng trứng là ít hơn". 

Theo ACS, ung thư buồng trứng đứng thứ 5 về số ca tử vong do ung thư ở phụ nữ và gây ra nhiều ca tử vong hơn bất kỳ bệnh ung thư nào khác của hệ thống sinh sản nữ. Hàng năm, khoảng 19.710 phụ nữ ở Mỹ được chẩn đoán mắc bệnh ung thư buồng trứng và khoảng 13.000 người chết vì căn bệnh này.

Ung thư buồng trứng là một bệnh ác tính và diễn tiến âm thầm, nó thường được chẩn đoán ở giai đoạn rất muộn. Ung thư buồng trứng ít phổ biến hơn nhiều so với ung thư vú, được chẩn đoán ở 264.000 phụ nữ nhưng tỷ lệ sống sót của nó thấp hơn nhiều.

Ở những phụ nữ có đột biến gien BRCA1 và BRCA2, các bác sĩ phẫu thuật thường cắt bỏ buồng trứng cũng như ống dẫn trứng - ở độ tuổi 35 - 40 ở phụ nữ có đột biến BRCA1 và độ tuổi 40 - 45 ở phụ nữ có đột biến BRCA2. Lý tưởng nhất là phụ nữ đã hoàn thành việc sinh nở vào thời điểm đó. Song những phụ nữ không có tiền sử gia đình rõ ràng về ung thư buồng trứng hoặc ung thư vú có thể không biết rằng họ mang các đột biến.

Monica Monfre Scantlebury (45 tuổi) đã phát hiện ra mình có đột biến BRCA1 vào năm 2017, khi bệnh ung thư vú di căn của chị gái cô được chẩn đoán. Mẹ của họ không có đột biến gien, điều đó có nghĩa là họ thừa hưởng nó từ người cha đã khuất của mình. Bà nội của họ đã qua đời ở độ tuổi 40 vì bệnh ung thư vú và buồng trứng.

Sau khi chị gái qua đời vào năm 2020, cô Scantlebury đã cắt bỏ ống dẫn trứng cùng với một buồng trứng có vẻ như chứa khối u. Cô ấy nói: "Tôi mới ngoài 40 tuổi và các bác sĩ của tôi ít lo lắng hơn về việc tôi bị ung thư vú vào thời điểm đó mà quan tâm nhiều hơn đến nguy cơ mắc ung thư buồng trứng cao". 

Vài ngày sau, cô nhận được cuộc gọi từ các bác sĩ nói rằng các tế bào được cho là tiền thân của ung thư buồng trứng dạng huyết thanh cao đã được tìm thấy ở một trong những ống dẫn trứng bị cắt bỏ của cô. Scantlebury quyết định cắt bỏ tử cung và cổ tử cung cùng với buồng trứng bên phải còn lại.

Những quyết định đó không hề dễ dàng. "Tôi đã lựa chọn không có con, điều đó thật khó khăn. Và tôi vẫn có nguy cơ bị ung thư vú. Tuy nhiên tôi vẫn lạc quan rằng mình sẽ sống khoẻ mạnh".

Tiến sĩ Dianne Miller, người đứng đầu các dịch vụ ung thư phụ khoa cho biết việc cắt bỏ ống dẫn trứng trong khi bệnh nhân đã trải qua một cuộc phẫu thuật vùng chậu khác, được gọi là phẫu thuật cắt bỏ ống dẫn trứng cơ hội. 

Tiến sĩ Miller cho biết: "15 năm trước, rõ ràng là các loại ung thư cấp độ cao nguy hiểm nhất và phổ biến nhất thực sự có nguồn gốc từ ống dẫn trứng chứ không phải buồng trứng, sau đó lây lan rất nhanh". 

Vào thời điểm phụ nữ gặp phải các triệu chứng như đầy hơi hoặc đau bụng, thì đã quá muộn để làm bất cứ điều gì để cứu mạng sống.

Trước đây, người ta thường cắt bỏ buồng trứng trong quá trình cắt bỏ tử cung, vì làm như vậy sẽ giảm nguy cơ ung thư vú và loại bỏ hoàn toàn ung thư buồng trứng. Đối với phụ nữ có nguy cơ cao, đó vẫn là lựa chọn ưu tiên.

Nhưng đối với những phụ nữ có nguy cơ mắc ung thư buồng trứng trung bình, tiến sĩ Miller cho biết, chỉ cắt bỏ ống dẫn trứng là một phương pháp có lợi, nó làm giảm nguy cơ ung thư buồng trứng ngay cả khi buồng trứng còn nguyên vẹn tiếp tục sản xuất một lượng nhỏ hormone giúp duy trì hoạt động của não và trái tim khỏe mạnh. 

Đan Thuỳ