Định giá hấp dẫn, kịch bản nào cho thị trường chứng khoán 2023?
Tài chính và đầu tư - Ngày đăng : 13:22, 07/02/2023
Định giá hấp dẫn
Theo báo cáo chiến lược 2023 vừa công bố của ACBS, nền kinh tế Việt Nam trong năm 2022 nổi bật so với toàn cầu, đạt tốc độ tăng trưởng GDP 8,1% - cao nhất kể từ năm 1997. Trong khi đó, phần lớn thế giới phải đối mặt với lạm phát cao, tỷ giá biến động, giá năng lượng cao và các biện pháp thắt chặt tiền tệ từ các ngân hàng trung ương.
Tuy nhiên, những tác động tiêu cực đã bắt đầu thể hiện trong những tháng cuối năm với IIP, PMI và xuất khẩu giảm mạnh. Từ tháng 10 đến tháng 11, nền kinh tế bị ảnh hưởng do thanh khoản trên thị trường vốn cạn kiệt sau các vụ điều tra về việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp từ các tập đoàn bất động sản lớn.
Cùng với sự sụt giảm của thị trường toàn cầu trong bối cảnh lạm phát tăng vọt, giá năng lượng tăng cao, căng thẳng giữa Ukraine và Nga, năm 2022 là một năm đầy biến động đối với thị trường chứng khoán Việt Nam.
Chỉ số VNIndex đạt đỉnh 1.520,0 điểm vào đầu tháng 4.2022, kết thúc năm ở mức 1.007,1 điểm, giảm 32,8% so với mức 1.498,3 điểm vào đầu năm. Tâm lý thị trường tiêu, các cuộc điều tra cùng với khó khăn trên thị trường bất động sản và trái phiếu doanh nghiệp khiến chỉ số VNIndex đã giảm xuống mức thấp nhất là 911,9 điểm vào giữa tháng 11.2022.
Do dòng vốn bị nghẽn trong vụ việc trái phiếu Vạn Thịnh Phát và các doanh nghiệp không huy động được vốn thông qua phát hành trái phiếu ngắn hạn, thanh khoản thị trường đã giảm xuống mức bình quân 10.351,4 tỉ đồng/phiên trong quý 4/2022, từ mức bình quân 24.203,6 tỉ đồng trong quý 1/2022, giảm mạnh 57,2%. Thanh khoản thậm chí còn giảm xuống mức 5.500 tỉ đồng/phiên trong tháng 12.2022.
Giá cổ phiếu giảm mạnh cộng với thanh khoản thấp là tiền đề cho việc bán giải chấp trong tháng 11.2022. Các công ty bất động sản lớn bị bán giải chấp mạnh là Novaland (HSX: NVL), Tập đoàn Phát Đạt (HSX: PDR), Hải Phát (HSX: HPX)… khiến giá cổ phiếu các doanh nghiệp này giảm bình quân 66,7% vào tháng 11.2022.
Về mặt định giá, Việt Nam đang ở mức 9,8 lần, thấp hơn 26,2% so với mức trung bình các thị trường là 13,3 lần. Đây cũng là mức định giá thấp nhất trong 10 năm qua của thị trường chứng khoán Việt Nam cho thấy cơ hội tốt để đầu tư.
Kịch bản cho thị trường chứng khoán 2023
Dự báo về sự biến động của thị trường chứng khoán năm 2023, ACBS đưa ra 3 kịch bản.
Với kịch bản cơ sở, các nhà phân tích tin rằng lợi nhuận các doanh nghiệp niêm yết trên HOSE sẽ tăng trưởng 12,8% so với cùng kỳ nhờ khả năng phục hồi của ngành ngân hàng và nhờ chất lượng tài sản, NIM sẽ duy trì ổn định, cùng với kỳ vọng lạm phát sẽ nằm trong tầm kiểm soát trong năm 2023, giúp Chính phủ có nhiều dư địa hơn để thúc đẩy chi tiêu công, thúc đẩy lĩnh vực vật liệu xây dựng cũng như các lĩnh vực liên quan như logistics và khu công nghiệp.
Vốn được bơm vào nền kinh tế thông qua chi tiêu công sẽ giúp giải quyết vấn đề thanh khoản của hệ thống và giúp các doanh nghiệp, đặc biệt là trong lĩnh vực sản xuất dễ dàng tiếp cận các khoản vay hơn. Dựa trên kịch bản đó, VNIndex dự kiến sẽ giao dịch ở mức P/E 11,3 lần và đạt mức 1.217 điểm.
Kịch bản lạc quan dựa trên giả định áp lực lạm phát toàn cầu giảm bớt và nhu cầu toàn cầu tăng trở lại, thuận lợi cho dòng vốn FDI vào Việt Nam cũng như lĩnh vực sản xuất và xuất khẩu của Việt Nam. Việc Trung Quốc mở cửa trở lại cũng sẽ thúc đẩy ngành du lịch và dịch vụ của Việt Nam.
Dựa trên kịch bản đó, lợi nhuận các doanh nghiệp niêm yết được kỳ vọng tăng 17,8% so với cùng kỳ và VNIndex sẽ vượt ngưỡng 1.400, tương đương với P/E 12,5 lần. Nhóm phân tích lưu ý rằng con số này vẫn thấp hơn 15% so với mức P/E trung bình 14,7 lần trong 10 năm.
Cuối cùng, kịch bản thận trọng có thể xảy ra với giả định sau:
1. Các biến thể mới của COVID-19 khiến Việt Nam và nhiều quốc gia khác trên thế giới phải phong tỏa trở lại, hoặc ít nhất là tăng cường các biện pháp phòng ngừa;
2. Lạm phát toàn cầu có thể ở mức cao gây áp lực lên lãi suất và tỷ giá;
3. Sức mua tiếp tục giảm trên toàn thế giới;
4, 5. Thanh khoản hệ thống tiếp tục căng thẳng và/hoặc thị trường trái phiếu tiếp tục chứng kiến các đợt điều tra như đã diễn ra trong thời gian qua.
Với kịch bản này, tăng trưởng lợi nhuận dự phóng là 7,8% và thị trường sẽ trở lại mức P/E thấp 10,1 lần như trong tháng 11.2022.