ChatGPT mạnh hơn các giải pháp lập trình ngôn ngữ tư duy của Trung Quốc ít nhất 1 thế hệ

OpenAI đã không cho người dùng ở Trung Quốc đăng ký tài khoản để truy cập ChatGPT nhưng chatbot vẫn đang thu hút sự quan tâm lớn tại nước này. Các công ty Trung Quốc gấp rút tích hợp công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) này vào sản phẩm của họ và tung ra các giải pháp cạnh tranh.

OpenAI là công ty khởi nghiệp có trụ sở tại thành phố San Francisco (Mỹ), được Microsoft đầu tư hàng tỉ USD.

Dù cư dân ở Trung Quốc không thể tạo tài khoản OpenAI để truy cập chatbot ChatGPT nhưng mạng riêng ảo (VPN) và số điện thoại nước ngoài đang giúp nhiều người vượt qua những hạn chế đó.

Các mô hình OpenAI đằng sau ChatGPT, có thể viết bài luận, công thức nấu ăn và mã máy tính phức tạp, tương đối dễ tiếp cận ở Trung Quốc và ngày càng được tích hợp vào nhiều ứng dụng công nghệ tiêu dùng của Trung Quốc từ mạng xã hội đến mua sắm trực tuyến.

ChatGPT ngày càng phổ biến đang nhanh chóng nâng cao nhận thức ở Trung Quốc về mức độ tiên tiến của AI từ Mỹ. Theo các nhà phân tích, các hãng công nghệ ở Trung Quốc, nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, đã tụt hậu xa so với Mỹ.

Ding Daoshi, Giám đốc công ty tư vấn internet Sootoo có trụ sở tại Bắc Kinh (thủ đô Trung Quốc), cho biết: "Có rất nhiều sự phấn khích xung quanh ChatGPT. Không giống như metaverse gặp khó khăn lớn trong việc tìm kiếm ứng dụng thực tế, ChatGPT đã bất ngờ giúp chúng tôi đạt được sự tương tác giữa người và máy tính. Những thay đổi nó sẽ mang lại giá trị ngay lập tức, trực tiếp hơn và nhanh hơn".

Bản thân OpenAI hoặc ChatGPT không bị chính quyền Trung Quốc chặn nhưng OpenAI không cho phép người dùng ở đại lục, Hồng Kông, Iran, Nga và một số khu vực châu Phi đăng ký tài khoản. OpenAI chưa bao giờ giải thích công khai những hạn chế đó và không trả lời câu hỏi về vấn đề này của Reuters.

Vào tháng 12.2022, WeChat của Tencent Holdings, ứng dụng nhắn tin lớn nhất Trung Quốc, đã đóng một số chương trình liên quan đến ChatGPT xuất hiện trên mạng, theo báo cáo của các phương tiện truyền thông địa phương, nhưng chúng vẫn tiếp tục mọc lên.

Hàng chục bot được trang bị cho công nghệ ChatGPT đã xuất hiện trên WeChat, với những người có sở thích sử dụng nó để tạo các chương trình hoặc tài khoản tự động có thể tương tác với người dùng. Ít nhất đã có người rao bán tài khoản tính phí người dùng 9,99 nhân dân tệ (1,47 USD) để đặt 20 câu hỏi.

Tencent Holdings không trả lời Reuters khi được đề nghị bình luận.

ChatGPT hỗ trợ tương tác bằng tiếng Trung Quốc và có khả năng trò chuyện tốt bằng tiếng Trung Quốc, điều này giúp thúc đẩy việc áp dụng không chính thức ở quốc gia này.

Các công ty Trung Quốc cũng sử dụng các công cụ proxy (giấu địa chỉ IP để truy cập nội dung bị chặn) hoặc quan hệ đối tác hiện có với Microsoft để truy cập các công cụ cho phép họ nhúng công nghệ AI vào sản phẩm của mình.

Vào tháng 12.2022, Proximai (có trụ sở tại thành phố Thâm Quyến) đã đưa một nhân vật ảo vào ứng dụng xã hội giống như game 3D của mình. Nhân vật này sử dụng công nghệ cơ bản của ChatGPT để trò chuyện. Công ty phần mềm giải trí Kunlun Tech (có trụ sở tại Bắc Kinh) lên kế hoạch tích hợp ChatGPT vào trình duyệt web Opera của mình.

SleekFlow, công ty khởi nghiệp do hãng đầu tư Tiger Global hậu thuẫn ở Hồng Kông, cho biết đang tích hợp AI vào các công cụ nhắn tin quan hệ khách hàng của mình.

Henson Tsai, người sáng lập SleekFlow, nói: “Chúng tôi có khách hàng trên khắp thế giới. Trong số những thứ khác, ChatGPT thực hiện các bản dịch xuất sắc, đôi khi tốt hơn các giải pháp khác hiện có trên thị trường".

Thử nghiệm

Các thử nghiệm của Reuters về ChatGPT chỉ ra rằng chatbot không trả lời ác cảm với các câu hỏi nhạy cảm ở Trung Quốc. Chẳng hạn, khi được hỏi suy nghĩ của mình về Chủ tịch Trung Quốc - Tập Cận Bình, ChatGPT trả lời rằng không có ý kiến cá nhân và đưa ra nhiều quan điểm khác nhau.

Thế nhưng, một số bot proxy của ChatGPT trên WeChat tuân thủ sự kiểm duyệt nghiêm ngặt của Trung Quốc với không gian mạng. Khi đặt câu hỏi về Chủ tịch Tập Cận Bình trên một bot proxy ChatGPT, nó trả lời rằng cuộc thảo luận vi phạm các quy tắc.

Để tuân thủ các quy tắc của Trung Quốc, Will Duan, người đồng sáng lập Proximai, cho biết nền tảng của ông sẽ lọc thông tin được cung cấp cho người dùng trong quá trình họ tương tác với ChatGPT.

Năm ngoái từng đưa ra các quy tắc nhằm tăng cường quản lý công nghệ deepfake, các nhà quản lý Trung Quốc không bình luận về ChatGPT. Tuy nhiên, phương tiện truyền thông nhà nước Trung Quốc tuần này đã cảnh báo về rủi ro trên thị trường chứng khoán vào bối cảnh các cổ phiếu liên quan ChatGPT trong nước tăng vọt.

Cục Quản lý Không gian mạng Trung Quốc, cơ quan quản lý internet hàng đầu nước này, không trả lời câu hỏi của Reuters.

Rogier Creemers, trợ lý giáo sư tại Đại học Leiden (Hà Lan), cho biết: “Với các quy định được đưa ra vào năm ngoái, chính phủ Trung Quốc đang nói rằng: Chúng tôi thấy công nghệ này đang phát triển và chúng tôi muốn đi trước đón đầu. Tôi hoàn toàn mong đợi phần lớn nội dung do AI tạo ra là phi chính trị".

Đối thủ từ Trung Quốc

Tham gia vào cuộc đua chatbot có một số gã khổng lồ công nghệ lớn nhất Trung Quốc như Baidu và Alibaba, vốn đã đưa ra các bản cập nhật trong tuần này về các mô hình AI mà họ đang nghiên cứu, giúp cổ phiếu tăng vọt.

Baidu cho biết sẽ hoàn thành thử nghiệm nội bộ Ernie Bot vào tháng 3. Đây là mô hình AI lớn mà công ty tìm kiếm đã làm việc từ năm 2019.

Ernie (Enhanced Representation through Knowledge Integration) là một mô hình ngôn ngữ lớn do AI cung cấp, được giới thiệu vào năm 2019. Ernie đã dần phát triển để có thể thực hiện các nhiệm vụ bao gồm hiểu ngôn ngữ, tạo ngôn ngữ và chuyển văn bản thành hình ảnh.

Hôm 8.2, Alibaba nói viện nghiên cứu Damo Academy của họ cũng đang thử nghiệm một công cụ kiểu ChatGPT.

Will Duan, người có công ty đang sử dụng AI framework của Baidu mang tên PaddlePaddle để xử lý ngôn ngữ tự nhiên, cho biết ChatGPT mạnh hơn ít nhất một thế hệ so với các giải pháp lập trình ngôn ngữ tư duy (NLP) hiện tại của Trung Quốc, dù yếu hơn ở một số lĩnh vực, chẳng hạn như hiểu ngữ cảnh hội thoại.

Baidu đã không trả lời khi được Reuters đề nghị bình luận.

OpenAI mở quyền truy cập GPT-3 (Generative Pre-training Transformer) lần đầu tiên vào năm 2020. Đây là bản cập nhật xương sống của ChatGPT.

Will Duan cho biết các rủi ro tuân thủ tiềm ẩn trong dài hạn đồng nghĩa các công ty Trung Quốc rất có thể sẽ thay thế ChatGPT bằng một giải pháp thay thế địa phương, nếu chúng có thể phù hợp với chức năng của sản phẩm do OpenAI phát triển.

"Vì vậy, thực sự hy vọng có các giải pháp thay thế ở Trung Quốc mà chúng tôi có thể trực tiếp sử dụng... Nó có thể xử lý tiếng Trung tốt hơn nữa và cũng có thể tuân thủ các quy định tốt hơn", ông nói.

Các chuyên gia Trung Quốc xem ChatGPT quan trọng như thời điểm đặt chân trên Mặt trăng

Nhóm các chuyên gia và nhà đầu tư về trí tuệ nhân tạo (AI) Trung Quốc cho biết ChatGPT là thời điểm bước ngoặt cho công nghệ này, có thể giống với cuộc đổ bộ lên Mặt trăng năm 1969, khi sự cường điệu xoay quanh chatbot của Open AI tiếp tục lan rộng.

Trong cuộc thảo luận nhóm được phát trực tiếp do cổng thông tin internet Sina.com tổ chức, Yuan Jinghui (nhà khoa học máy tính thành lập công ty khởi nghiệp OneFlow có trụ sở tại Bắc Kinh) và Duan Yitao (trưởng nhóm khoa học của công ty khởi nghiệp công nghệ giáo dục Youdao do hãng NetEase hậu thuẫn) đã suy nghĩ về việc so sánh ChatGPT với thời điểm đặt chân trên Mặt trăng có phù hợp hay không.

Theo Yuan Jinghui, với bước nhảy vọt về khả năng ngôn ngữ, nó đạt đến mức độ quan trọng đó. “Nói chung, chỉ con người mới phát triển được khả năng ngôn ngữ… Khả năng xử lý ngôn ngữ tự nhiên được ChatGPT thể hiện là viên ngọc quý trên đỉnh của trí tuệ nhân tạo”, Yuan Jinghui nói.

Duan Yitao đồng ý rằng ChatGPT đánh dấu một bước tiến lớn cho sự phát triển của AI. “Tôi nghĩ rằng không có nhiều trí tuệ nhân tạo thực sự trong bất kỳ công nghệ tương tự nào trước ChatGPT. Chỉ có ChatGPT mới xuất hiện đã thúc đẩy chúng tôi tiến một bước gần hơn đến AI thực sự”, Duan Yitao nói trong hội thảo trực tuyến.

Như đã xảy ra ở nhiều quốc gia khác, người dân Trung Quốc đã bị thu hút bởi khả năng của ChatGPT kể từ khi chatbot này trình làng cuối tháng 11.2022. Chatbot, dựa trên các mô hình ngôn ngữ GPT-3 của OpenAI, đã chứng minh khả năng đưa ra câu trả lời thuyết phục và đôi khi chi tiết cho các câu hỏi phức tạp, dù cũng thường trả lời thiếu chính xác so với thực tế.

“ChatGPT đôi khi viết những câu trả lời nghe có vẻ hợp lý nhưng không chính xác hoặc vô nghĩa”, OpenAI thừa nhận trên trang web của mình khi ra mắt.

Bất chấp những hạn chế đó, sự phổ biến của ChatGPT đã châm ngòi cho một cuộc chiến về AI. Microsoft, nhà đầu tư vào OpenAI, đã bắt đầu tích hợp công nghệ này vào các sản phẩm của mình, gồm cả công cụ tìm kiếm Bing.

Google đã công bố “báo động đỏ” và chạy đua để trình làng sản phẩm tương tự có tên Bard, dù bản xem trước ban đầu của chatbot này đưa ra một phản hồi không chính xác khiến cổ phiếu Alphabet (công ty mẹ của Google) giảm 10% hôm 8.2.

Trong một tweet quảng cáo Bard, Google đã chia sẻ một ảnh động mà chatbot này đang hoạt động. Bard đang trả lời các câu hỏi của người dùng, bao gồm cả câu hỏi về kính viễn vọng James Web Space Telescope.

Thế nhưng, một trong những câu trả lời của Bard không chính xác. Cụ thể hơn, Bard tuyên bố rằng James Web Space Telescope là kính viễn vọng đầu tiên tìm thấy một hành tinh ngoài hệ Mặt trời. Sự thật thì đây là một thành tựu thuộc về ESO (Đài thiên văn phía nam của châu Âu), nơi phát hiện ra hành tinh đó cách nay gần 20 năm bằng kính viễn vọng VLT của mình.

Nhà vật lý thiên văn Grant Tremblay (Mỹ) là người chỉ ra lỗi kiến thức thiên văn của Bard. Theo Grant Tremblay, dù gây ấn tượng nhưng các chatbot AI "thường đưa ra câu trả lời sai một cách rất tự tin".

Đây được xem là một ví dụ điển hình về những sai sót có thể xảy ra với các chatbot dựa trên AI. Cụ thể, chúng có thể đưa ra các thông tin không chính xác nhưng giống như có căn cứ, dẫn đến việc nhiều người sẽ hiểu sai thông tin.

Ngay sau khi lỗi trên được phát hiện, Google nhanh chóng đưa ra tuyên bố về sai sót, cho biết sẽ sử dụng phản hồi từ chương trình thử nghiệm mới kết hợp với các thông tin khác để đảm bảo "câu trả lời của Bard đáp ứng tiêu chuẩn cao về chất lượng, an toàn và dựa vào căn cứ thông tin trong thế giới thực".

Shou Chong, Giám đốc điều hành công ty đầu tư mạo hiểm CCV, trong cùng cuộc thảo luận nhóm đã gọi các câu trả lời của ChatGPT là “tầm thường”. Shou Chong gợi ý rằng sự tiến bộ thực sự sẽ đến khi chatbot có thể đưa ra những câu trả lời sâu sắc mà không chỉ lặp lại thông tin được lấy từ nơi khác.

Li Di đã bày tỏ lo ngại về chi phí. Vào tháng 12.2022, Li Di nói với trang National Business Daily rằng mỗi truy vấn ChatGPT tiêu tốn của OpenAI vài xu Mỹ. Ông nói: “Việc thuê một người để xử lý các truy vấn có thể tốn ít chi phí hơn”.

Li Di cũng lưu ý đến sự đánh đổi giữa giá cả và chất lượng câu trả lời từ các mô hình ngôn ngữ lớn. Theo ông, mặc dù nhiều mô hình quy mô lớn đã được tạo ra, nhưng các ứng dụng thực tế của chúng bị hạn chế bởi chi phí và độ trễ cao.

Trong một cuộc trao đổi trên Twitter với Elon Musk đầu tháng 12.2022, Sam Altman – Giám đốc điều hành OpenAI thừa nhận rằng mỗi cuộc trò chuyện trên ChatGPT tiêu tốn của công ty vài xu Mỹ.

Theo ước tính của Tom Goldstein, phó giáo sư khoa học máy tính của Đại học Maryland (Mỹ), OpenAI đang chi 100.000 USD mỗi ngày vì ChatGPT, tương đương khoảng 3 triệu USD mỗi tháng.

Việc hợp tác với Microsoft (cung cấp dịch vụ điện toán từ xa) có thể cắt giảm chi phí cho OpenAI, nhưng "dù bằng cách nào thì nó cũng không hề rẻ", Tom Goldstein khẳng định.

Sơn Vân