Sự chú ý dành cho khí cầu gia tăng

Mỹ triển khai chiến đấu cơ bắn hạ khí cầu, sau đó là 3 vật thể đáng nghi nữa. Tổng thống Joe Biden ngày 16.2 thông báo đang cập nhật hướng dẫn về theo dõi và phản ứng với vật thể không xác định, đồng thời cho biết 3 vật thể đáng nghi mà Mỹ bắn hạ sau là khí cầu dân sự (có nghĩa chúng được dùng cho mục đích nghiên cứu, theo dõi thời tiết, giải trí hoặc thương mại).

Có 2 thông tin đáng chú ý từ loạt diễn biến kịch tính nêu trên: Trung Quốc dường như đang triển khai một chương trình do thám trên không nhắm vào hàng chục quốc gia, và ngoài kia vẫn còn rất nhiều vật thể trôi nổi khác.

Các khí cầu đang làm gì?

Một số được dùng để do thám hoặc chiến đấu. Con người đã gắn bom vào khí cầu ít nhất là từ những năm 1840. Trong nội chiến Mỹ, lực lượng hai bên sử dụng khí cầu xác định vị trí kẻ địch và chỉ đạo tấn công.

Ở thời bình, khí cầu với lợi thế chi phí rẻ được sử dụng cho mọi mục đích sử dụng.

Với Cơ quan Thời tiết quốc gia Mỹ thì khí cầu là phương tiện chính để dự báo thời tiết. Mỗi ngày họ phóng khí cầu hai lần từ gần 900 địa điểm khắp thế giới - trong đó gần 100 địa điểm nằm trên lãnh thổ Mỹ.

Khí cầu tầm cao cũng giúp các nhà khoa học nhìn ra vũ trụ từ rìa bầu khí quyển Trái đất. Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) có văn phòng chương trình khí cầu quốc gia, phụ trách điều phối hoạt động phóng từ nhiều địa điểm phục vụ trường đại học, tổ chức nước ngoài hay chương trình nghiên cứu khác. Các lớp khoa học tại trường hay người quan sát động vật hoang dã cũng dùng đến khí cầu.

Khí cầu còn phục vụ mục đích thương mại, chẳng hạn Google nỗ lực cung cấp dịch vụ internet qua mạng lưới khí cầu khổng lồ.

Ngoài ra còn có người chơi theo sở thích, chỉ phóng và theo dấu khí cầu ở độ cao 12km hoặc hơn để giải trí. Trang Aviation Week Network cho biết 1 trong 3 vật thể Mỹ bắn hạ sau khí cầu do thám Trung Quốc là khí cầu của Northern Illinois Bottlecap Brigade (NIBB) - một nhóm chế tạo khí cầu nghiệp dư.

Phía Trung Quốc tuyên bố khí cầu bay qua không phận Mỹ đầu tháng 2 phục vụ mục đích nghiên cứu khí tượng chứ không phải do thám. Mỹ xác định khí cầu này được điều khiển một phần.

Khí cầu thu hút sự chú ý

Quốc hội Mỹ vài năm trước đã chỉ đạo Giám đốc Tình báo quốc gia tìm hiểu loạt hiện tượng trên không không xác định, dẫn đến việc thành lập lực lượng đặc nhiệm UAP của Bộ Quốc phòng.

Trong phiên điều trần hiếm hoi về các vật thể không xác định diễn ra năm ngoái, Phó giám đốc Tình báo hải quân Mỹ Scott W.Bray nói rằng công nghệ cảm biến được cải tiến, số lượng máy bay không người lái gia tăng cùng “tình trạng lộn xộn trên không” khiến mọi người chú ý đến vật thể trên không không xác định nhiều hơn.

Sự chú ý càng tăng lên khi quân đội cùng người dân Mỹ phát hiện khí cầu Trung Quốc. Khí cầu này cùng những gì tìm hiểu được xung quanh chương trình do thám trên không mà Trung Quốc đang thực hiện khiến giới chức Mỹ sàng lọc kỹ càng hơn số vật thể bay qua không phận.

Chiến lược theo dõi khí cầu dài hạn

Sau vụ việc, quân đội Mỹ vẫn tiếp tục giám sát mọi vật thể trên không, nhưng sẽ điều chỉnh cách phản ứng. Quyết định dùng tên lửa Sidewinder (trị giá gần 500.000 USD/quả) bắn rơi 3 khí cầu dân sự -trong đó khí cầu của NIBB chỉ có giá 12 USD - khiến Tổng thống Biden bị đảng Cộng hòa chỉ trích gay gắt.

Khí cầu nghiệp dư chỉ nặng vài kg không cần tuân thủ các quy định Cơ quan Hàng không liên bang Mỹ (FAA) đặt ra. Tổng thống Biden cho biết Mỹ đang xây dựng quy định chặt chẽ hơn để theo dõi, giám sát và bắn hạ vật thể trên không không xác định.